tàpa 1 , nf Definitzione muntonedhu de chinisu budhiu, in su foghile, ue si ponet cosa a còere a orrostu / una t. de patata = muntonedhu de patata ammontau cun su chinisu budhiu po dha còere Frases pone sa patata in sa tapa! (G.Moro)
tapàda , nf Definitzione su tapare Sinònimos e contràrios tapadura Ètimu srd.
tapàda 1 , nf Definitzione
sa mongeta arregorta in istade, candho est serrada cun d-unu pígiu biancu e istat firma in su buidedhu chi s'at fatu asuta de terra; genia de tzintzigorredhu de mare
Sinònimos e contràrios
mongeta,
monza 1,
tapacorra
Frases
de tapadas si ndi agatat meda me is cardalis
Terminologia iscientìfica
crp, helix aperta
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
limaçon,
escargot
Ingresu
snail
Ispagnolu
caracol
Italianu
chiòcciola
Tedescu
Schnecke.
tapadínu , avb Definitzione a tapadinu = its Frases in coana de carru si bidiat unu pè cartadu chin d-unu bote a tapadinu.
tapadúra , nf: tupadura Definitzione
su tupare; foedhandho de su andhare de su corpus, genia de istrobbu o fintzes maladia de modu chi si faet pagu bortas e cun dificurtade, su èssere tupaos; fintzes cosa chi tupat o serbit a tupare
Sinònimos e contràrios
abballotadura,
arribbidura,
tapada,
tapamentu
/
tupu 1
2.
no mànighes de cussu ca ti faghet a tupadura
3.
no abarrat meda a nc'isfundai sa tupadura de sa tana!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
obturation,
constipation
Ingresu
blocking,
filling,
costiveness
Ispagnolu
tapadura,
estreñimiento
Italianu
otturazióne,
stitichézza
Tedescu
Verstopfung,
Hartleibigkeit.
tapafúnda , nf Definitzione bussa a pònnere sa pistola Sinònimos e contràrios funda Ètimu spn. tapafunda.
tapài , vrb: tapare,
tapari,
tupai,
tupare Definitzione
pònnere su tapu, su tupone (ma fintzes su covecu, àteru a istúturu o ananti chi no lassat passare, bíere), pònnere o ammuntonare cosa chi in is cundhutos no lassat passare àteru / tupai sa buca = callare, istàresi mudos, citire
Sinònimos e contràrios
tuponare
/
tancai
/
arribbiri
/
citire
| ctr.
istapare,
istuponai
Frases
si mi tupu is ogus, ti biu coment'e una borta ◊ si depit èssi tupau su tubbu! ◊ ma ti dha tupas sa buca?! ◊ tancaiat sos ocros e si tupaiat sas uricras chin sas manos ◊ ci is àturus no bolent iscurtai si podent peri tupari is origas!
2.
ses sempri fuedhendi, no tupas mai! ◊ tupadí e teni arriguardu, sbregungiu! ◊ e tupadidha sa buca, scimpra!◊ ge ses tupau… chistiona, ca no apu cumpréndiu!
Tradutziones
Frantzesu
boucher,
obstruer
Ingresu
to plug,
to block (up)
Ispagnolu
tapar,
obstruir
Italianu
tappare,
tamponare,
turare,
otturare,
ostruire
Tedescu
stopfen,
abschließen,
verstopfen.
tapàju tampàju
tapàju 1 , nm Definitzione operaju chi faet tapos, in s'indústria de su ortigu.
tapaméntu , nm: tupamentu Definitzione su tapare, fintzes istrintura chi no lassat passare cosa Sinònimos e contràrios arribbidura, tapadura Frases so a tupamentu de bula Ètimu srd.
tàpara , nf Definitzione
genia de tupighedha e s’upighedhu chi faet (upm), bonu chistiu in múrgia e aghedu, de sabore aghedu, po dh'impreare a coghinare (mescamente po is pitzas, segundhu sa petza e comente est coghinada)
Frases
piga unu pagu de tàparas ca cuncordaus cussu macitu! ◊ a su conillu a suchitu dhi dexit una cullera de tàparas
Sambenados e Provèrbios
smb:
Tappara, Zappara, Zappareddu, Zeppareddu
Terminologia iscientìfica
mt, capparis spinosa
Ètimu
ctl.
tàpara
Tradutziones
Frantzesu
câprier
Ingresu
caper
Ispagnolu
alcaparra
Italianu
càppero
Tedescu
Kaper.
taparabbúrda , nf Definitzione
genia de erba chi faet unu portzedhu o butonedhu bonu che a sa tàpara etotu
Terminologia iscientìfica
rba, Zygophyllum fabago
Tradutziones
Frantzesu
fabagelle
Ingresu
syrian bean-caper
Ispagnolu
morsana
Italianu
favàggine
Tedescu
Bohnenjochblatt.
taparàtu , nm Definitzione orrugu de orrobba chi si cosit a unu bestimentu iscorriau Sinònimos e contràrios napuitu, sàpuli Ètimu srd.
taparàtzu , nm Definitzione logu de pedra, terra chi trebballandhodha dhu'essit pedra meda Sinònimos e contràrios arrochibaxu, brechilaxu, pedredu, pedrera, pedriaxu.
tapàre, tapàri tapài
taparótu , nm Definitzione
ómine pitichedhu de carena
Tradutziones
Frantzesu
bout d'homme
Ingresu
dwarf
Ispagnolu
hombre bajo
Italianu
omúncolo
Tedescu
Menschlein.
tapéri , agt Sinònimos e contràrios caldubberi, fauànciu, fabularzu.
tapessài , vrb: tapetzare,
tapissai,
tapissare Definitzione
ammontare is muros ponendho paperi, tapetos o àteru, fintzes po bellesa
Sinònimos e contràrios
intapetzare
Frases
ita bellu aspetu tenit sa tzitari totu tapissara de manifestinus! (G.P.Macis)◊ ant tapissadu su témpiu de ornamentos
2.
Ètimu
spn.
tapizar
Tradutziones
Frantzesu
tapisser
Ingresu
to paper
Ispagnolu
empapelar,
tapizar
Italianu
tappezzare
Tedescu
tapezieren,
mit Teppichen beziehen.