asseàu asseàdu
assebeltàre , vrb: assebertare,
assebestare,
sebeltare* Definition
arrennèscere a bíere, a intèndhere, a distínghere, a cumprèndhere
Synonyms e antonyms
allampare,
apubai,
illampiare,
iscerai,
semeschiare
/
assabèschere,
assaborire
Sentences
sos titones li faghiant paga lughe e assebertaiat petzi carchi cosa ◊ in mesu de s'abba che apo assebeltadu una moneda ◊ tue lu miras, ma no assebertas de ite colore est
Translations
French
apercevoir
English
to perceive
Spanish
divisar
Italian
scòrgere
German
erblicken.
assebertadòre , agt, nm Definition chi o chie assebertat, est àbbile in s'assebertare Sentences a las abbaidare cun ojos assebertadores, si distinghent sas fàulas dae sa veridade Etymon srd.
assebertàre assebeltàre
assebèschere assabèschere
assebestàre assebeltàre
assebéstu , nm: sebeltu Definition
capacidade de bíere o fintzes cumprèndhere sa cosa
Synonyms e antonyms
atibbiscione,
cumprendhóniu,
ségheru,
tinnu
Etymon
srd.
Translations
French
perception
English
perception
Spanish
percepción
Italian
percezióne
German
Wahrnehmung.
assebiài , vrb: assegliai,
asseliai,
asseliare,
asselliai,
assiliare,
seliare Definition
istare in asséliu, abbarrare sérios, firmos, trancuillos; fàere istare in pàusu, pònnere apostu, aconciare, fintzes cuncordare, andhare de acórdiu
Synonyms e antonyms
abbacai,
abblandai,
abbonantzai,
apachiare,
apasaogare,
assedhentae,
assentulae,
asselenare,
assuermai,
assussegai,
illebiare
/
aconciare,
mezorare
/
allichidie,
assantai,
remonire
| ctr.
atrepillai,
incidai,
suguzare
Idioms
csn:
asseliaresindhe, de una cosa = lassaidha stai chentza dha circai prus; asseliai su fogu = acontzare su fogu; asseliare su sonnu = passai su sonnu
Sentences
seu artziendi e carendi in su letu sentza de pori assegliai ◊ cussa próida no at asseliadu mancu su brúere ◊ andandu andandu su biaxi si est asseliau ◊ su pipiu poita no dh'assélias? ◊ asséliadi in domo, no andhes a ziru! ◊ si s'asséliat su bentu fait a intzurfuai ◊ de su dolore no bi apo asseliadu, istanote! ◊ giovanedha, pensa de ti assebiai, lah ca dhus prangis cussus fastígius!◊ fit a boghes ma za l'apo fatu asseliare
2.
soi asseliandu cosa in sa mesa ◊ lassadha fai, ca est asseliandu s'aposentu!
3.
cun totu cussu dinai s'iat asseliau sa domu ◊ chi imbucat dinai, su predi podit asseliai sa crobetura de crésia ◊ nci ammancat peti chi si abbrugit su pràngiu po asseliai is cosas!…
4.
no mi ndhe assélio: lu chirco fintzas chi l'agato! ◊ tue za no ti ndhe assélias chentza fàghere su dovere! ◊ sa zente si ndh'est asseliada de protestare
5.
circais de mi bociri poita is fuedhus mius no assélliant, cun bosatrus (Ev)◊ chi assellit a intru de issus totu su prexu miu!
Etymon
srd.
Translations
French
apaiser
English
to appease
Spanish
aquietar,
calmar
Italian
acquietare,
calmarsi,
tranquillizzare,
sedare
German
beruhigen,
sich beruhigen,
lindern.
assébiu , nm, agt, avb: assélgiu,
asséliu Definition
su istare firmos, in pàusu, in paghe, chentza fàere, chentza matanare, chentza pentzamentos: coment'e avb. (a. = a asséliu) si podet fintzes impreare acordau che un'agetivu; fintzes trabballu po arrangiare o pònnere apostu calencuna cosa / èssere de malu asséliu = chentza asséliu, sèmpere ammungiandho
Synonyms e antonyms
amellu,
apógliu,
arréulu 1,
asseletu,
paidhu
/
firmu,
séliu
/
arràngiu,
mezoru
| ctr.
oriolu,
tormentu,
trambullu
Sentences
cun totu cussu it'e fàghere no tenzo asséliu ◊ aspetat de Deus s'asséliu eternu ◊ is bècius bolint asséliu ◊ su sero, sos fulferinos chirchendhe asséliu punnant a sa solzaga ◊ fostei no tenit assébiu, sempri in movimentu!
2.
si arregordat de sa pischera in s'arriu cun s'àcua assélia e límpia ◊ su dolori no mi lassat assébia
3.
tocat a dhas lassai assébiu is bagadias, e is cojadas puru! ◊ lassamí sa conca asséliu, gei dhu sciu su chi fatzu! ◊ atura asséliu! ◊ no podendu abbarrai asséliu de su prexu, si fiat imprassau a su babbu ◊ sas bamas sunt paschendhe assélias
4.
cun cussu dinai depeus fai assélius in domu
Etymon
srd.
Translations
French
repos,
calme,
paix
English
rest
Spanish
descanso,
tranquilidad
Italian
ripòso,
quïète,
bonàccia,
tranquillità
German
Ruhe,
Stille.
assechiài , vrb Definition tocare is campanas a mortu Sentences oi est noti de totu is santus e chi no fiat ca apu inténdiu is campanas assechiendi mancu mi ndi arregordau ◊ intendu is campanas assechiendi de is campanibis Etymon srd.
asséchias , nf pl: eséchias Etymon
spn.
Translations
French
obsèques
English
exequies
Spanish
exequias
Italian
esèquie
German
Begräbnisfeier.
asséchiu , nm Definition
sonu de campanas a mortu, su assechiare
Synonyms e antonyms
addópiu,
lassa 1,
tocu
Etymon
srd.
Translations
French
glas
English
knell
Spanish
doble
Italian
rintócco fùnebre
German
Grabschlag.
asseciài , vrb Definition its 2. cussus cincu mila francus dhus donas a mei e su contu est asseciau!
assecretàe, assecretàre , vrb: secretare* Definition citire, firmare de foedhare, istare citios, mantènnere in segretu Synonyms e antonyms ammudai 1, assamudare, cagliai, citire | ctr. faedhare, nàrrere Sentences a su tochedhonzu in su portale, Zuvanna e Mintónia si assecretant e istramudint s'àghera (N.Rubanu).
assecuestràre , vrb: secuestrai* Synonyms e antonyms imbargai, issucutare Sentences abberint sa gianna chin su cantzilleri e intrant pro assecuestrare sa robba.
assecurónzu , nm: assegurognu,
asseguronzu,
assicuronzu,
assiguronzu Definition
su assegurare calecuna cosa, su chi si ponet po mantènnere segura una cosa; agiustamentu de cójua, su giare o torrare su foedhu seguru a chie dimandhat fémina, sa festa chi si faet in famíglia po s’ocasione
Synonyms e antonyms
assicuramentu,
cojancraru,
ispalesonzu,
seguróngiu
/
cdh. assigurugnu
Sentences
cuss'invitu crediant chi fit s'assecuronzu
Scientific Terminology
sntz
Etymon
srd.
Translations
French
fiançailles
English
engagement
Spanish
noviazgo
Italian
fidanzaménto
German
Verlobung.
assécus aisségus
assèda , nf Definition manera de fàere Synonyms e antonyms abbitúdine Sentences aiant leadu s'asseda de si cricare e faedhànt de Sardínnia (A.Cossu).
assedadòre , agt, nm Definition chie carrugat o portat su sede (trigu messau) a s'argiola Synonyms e antonyms carrugadore Etymon srd.
assedàdu , pps, agt Definition de assedare; nau de su laore, chi ch'est carrau a s’eremàgiu, acanta a s’argiola, o fintzes chi est lómpiu, fatu a sede 2. assedados ispigant sos laores.