A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

atraessadòre , agt Definition chi istat andhandho, sèmpere in giru Synonyms e antonyms atraessone, perdulàriu, rundhellu, zirellu Etymon srd.

atraessaméntu , nm Definition su atraessare Synonyms e antonyms atraessu, atraessada Etymon srd.

atraessàre , vrb: atraissare, atravessai, atressai, atrevessai, traessai* Definition passare in d-unu logu andhandho de una parte a s’àtera, passandho in mesu; istare in giru; agatare po cumbinatzione o bènnere a betu, acanta; atressai si narat fintzes po cuncordare, fàere o pònnere bene una cosa; fàere unu terrenu (in costera) a traessas, a muros a istúturu Synonyms e antonyms aggrucare, atravigare, atreminare, atruessai, ruciare / atobiai, capitare, cumbinare Idioms csn: ite atraessas? = a ue ses andhendhe?; fai sa cosa candu atressat = candho capitat, si cumbinat de la poder fàghere Sentences lugosos siant sos caminos chi atraessant! ◊ pro bídere sa chi addoro dia atraessare su mundhu ◊ sa bidha est atraessata dae s'istradone 2. caminanne faghiat atintzione po no dhi atraessare in mesu de pes pículos de taulitas ◊ cussu cani, si mi atressat, nc'istupat a lestru! ◊ mi est atressau de biri su predi ◊ iscàvuant sa cosa aundi dhus atressat ◊ mi fiat atressau e m'iat nau de andai ◊ a su primu chi mi atressat arropu! ◊ fai chi is dimónius no si atressint ni in terra e ni in mari!◊ candu dhoi est su diàulu atressau, axiu tenis de fai atentzioni!… 3. pintas rosas de aici bèni atressadas chi ispantas 4. s'ortu, ca est in palinzu, l'amus totu atraessadu pro bi fàghere iscras Translations French traverser, parcourir English to run through Spanish atravesar Italian attraversare, percórrere German überqueren, durchqueren.

atraessòne , agt, nm Definition nau de ccn., chi istat andhandho, sèmpere in giru, bagamundhandho Synonyms e antonyms atraessadore, perdulàriu, rundhellu, zirellu Sentences so bénnidu no che apat calchi atraessone ancora a si retirare, in bidha Etymon srd.

atraéssu , nm, avb: atraversu, atruessu Definition su atraessare unu logu e fintzes su camminu chi si faet andhandho de unu logu a s'àteru; logu inue si passat de una parte a s'àtera de unu logu / bessí atraversu (fuedhendi) = bessíreche fora, iscantonare, andai a dortu, de tressu Synonyms e antonyms atraessada, atraessamentu / caminu, coladolzu / badu Sentences si aia tentu richesas, dia sulcare su mare, dia fàghere s'atraessu de sa terra (S.Sechi)◊ s'intendhiat s'istràghida de sas rodas e s'atraessu de sa zente ◊ ant fatu s'atraessu de sa bidha 2. acabbaidha, seis giai bessendinci atraversu! Etymon srd. Translations French traversée English crossing Spanish cruce Italian attraversaménto German Überqueren.

atrafinadítu , agt Definition chi istat atrafinandho, in giru (ma prus che àteru si narat de sa bardúfola chi no ballat firma in su matessi puntu) Synonyms e antonyms atrafinone.

atrafinàre , vrb Definition mòvere, andhare (nau de sa bardúfola chi no ballat sélia e firma in su matessi tretu); istare in giru, trancuinandho, sèmpere faendho.

atrafinòne , agt Definition chi istat atrafinandho, in giru, bagamundhu, sèmpere in movimentu Synonyms e antonyms atrafinaditu.

atràfinu , nm Definition su atrafinare, su istare in giru chentza capia, in rundha.

atrafudhài , vrb: atrufudhai Definition si narat prus che àteru de su pane chi si ufrat, pesandho, cun su frammentu; nau in cobertantza, ofèndhere, su si annicare, fintzes su crèschere de sa bentre de fémina príngia Synonyms e antonyms pesai / abbrodhiare, abbruvudhare, acasidhare, amprudhiare, annicare, annozare, pirmare Sentences su pani bèni axedu postu in su forru si ndi atrufudhat 2. cussa piciochedha at fatu a usu de figu arrapallina: a úndixi annus fiat giai cumentzendi a atrufudhai! ◊ apu cenau pagu in s'ora e portu sa brenti atrufudhada (A.Garau)◊ sa pasta est bella axera e atrufudhada ◊ sa giovunedha benit ingannada e abarrada est atrufudhada! Etymon srd. Translations French gonfler English to inflate Spanish hinchar Italian gonfiare German aufblasen.

atrafúdhu , nm: atrufudhu Definition su atrufudhare, s’atrufudhamentu chi faet sa cosa; genia de dispraxere po calecuna cosa Synonyms e antonyms abbródhiu, annógiu, bischiza, bústica, istrugnu, labbrione, pussàgiu / pesadura Etymon srd. Translations French renflement, souci English swelling, worry Spanish hinchazón, disgusto Italian rigonfiaménto, crùccio German Anschwellung, Kummer.

atragàdu , agt Synonyms e antonyms abbaucadu, ammammalucadu Etymon srd.

atragàre atracàre

atragàre 1 , vrb Definition giare tragu, amargori, dispraxeres mannos Synonyms e antonyms afligire, contribbulai Etymon srd. Translations French affliger English to afflict Spanish afligir Italian afflíggere German betrüben.

atragavenài , vrb Definition fàere trebballu, arregòllere cosa, illimpiare a tragavenu Synonyms e antonyms rastellare Etymon srd.

atraghentàre , vrb: atreghentare, atrigantare, atrighentare Definition treulare su trigu; fàere moida deasi a meda de fàere a tímere, fintzes tímere ebbia; pigare a cropos Synonyms e antonyms assuconare, aterrai, aterrighinare / catigare, mazare, perseghire, surrai 2. upas umanas atrigantadas de s'assuconu si chircant in miniera ◊ lampos e tronos atreghentant e acorant su pastoredhu ◊ si ch'est morta atreghentada a sa vista de cussos animales ◊ est a boghes atreghentendhe sa zente in sa carrela 3. sos carabbineris l'ant atreghentadu a interrogatórios, li cheriant fàghere atrogare su chi no aiat fatu ◊ cuss'àlvure onzi travuntana l'atrighentat, la tríulat ◊ s'ierru fritu at atrigantadu sos casidhos (T.Solinas)◊ pro cussa mancànscia mi li so atraghentadu Etymon srd. Translations French effarer, effrayer English to dismay Spanish espantar Italian sgomentare German bestürzen.

atraghéntu , nm: atreghentu, atrighentu, treghentu Definition arrumóriu, carraxu, avolotu mannu de boghes, tzérrios e sonos, fintzes timoria manna meda Synonyms e antonyms abbolotu, biuldu, carralzu, chimentu, irburbutzu, tremutu / cdh. strallatu Sentences in su tzilleri est finidu s'atreghentu, si sunt totu ritirados ◊ su tronu faghet atreghentu ◊ avita a sos minores s'atreghentu! ◊ bos giambet in discansu dogni atreghentu! ◊ intendhes s'atreghentu e istruendu, sos istragos de pérfidas ischeras? (P.Casu) Etymon srd. Translations French vacarme, tumulte English dismaying uproar Spanish alboroto, susto Italian frastuòno che sgomenta, strèpito German Getöse, Lärm.

atràghere atràere

atragiàre , vrb: atrajare, tragiare Definition bestire, o fintzes fàere, cun tràgiu bellu 2. cosa si m’aiat bidu muzere mia atragiadu degosi in faldina e guantes biancas!… Etymon srd.

atragonàre , vrb Definition coment'e sicare, igragalare, regòghere Synonyms e antonyms acotilai, anniedhigai Sentences cussos, dae chito suta de su sole, los at a atragonare che chicone allutu!(G.Chessa) 2. est un'ominedhu atragonadu e lanzu.