A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

banatúli , nm Definition labu areste Synonyms e antonyms alase, arangiubburdu, golosti, lauspinosu Scientific Terminology mtr, Ilex aquifolium.

banàtza , nf: benassa, benatza, binansa, binassa, binata, binatza, vinata Definition su chi abbarrat de s'àghina candho ndhe ant bogau su mustu: fodhe, sèmene, carena Synonyms e antonyms ainata, natza Sentences faint piriciolu de sa benassa prentzada Etymon ltn. vinacea Translations French marc de raisin English marc Spanish orujo Italian vinàcce German Weintrester.

banàu , nm: baranu, benau, beranu, branu 1, veranu Definition una de is bàtoro istagiones, sa chi cumènciat su bintiunu de martzu e acabbat su binti de làmpadas (in s'emisfériu nord), pensau sèmpere coment'e su méngius tempus de s'annu; in cobertantza, gioventude Synonyms e antonyms berania Idioms csn: est intrendhe, essindhe, su beranu = su beranu est benendi, andendisindi; beranu de abba, de fritu, de bentu, de sicore; beranu mannu = intradu de meda, in maju Sentences s'acuardenti est bella in ierru e in istadi, atóngiu e benau ◊ oi est sa primu dí de banau ◊ fit in beranu, un'istaxone bella, ma in sos muros bei fit sa lana! 2. candho fist in sa menzus gioventura fis bella cantu est bellu su beranu (P.Sulis) Surnames and Proverbs prb: s'àinu si abbizat su beranu apustis chi est passau Scientific Terminology tpc Etymon ltn. *veranum Translations French printemps English spring Spanish primavera Italian primavèra German Frühling, Lenz.

bànca , nf Definition trastu, genia de mobbília po pònnere a papare, po trebballare Synonyms e antonyms mesa Idioms csn: b. de mortos = sa mesa ue ponent su mortu in crésia; istare a b. parada = a mesa posta, sempri papendi Sentences amus a tènnere late e torrare a bídere in banca butirru e casu ◊ sa banca est aparitzada ◊ riet sa banca a sa tiaza noa tota fiores! ◊ in banca no bos manchet pane e binu! Surnames and Proverbs prb: amigu a banca, frade a bisonzu Scientific Terminology mbl Translations French table English table Spanish mesa Italian tàvolo, tàvola German Tisch.

bànca 1 , nf, nm: bancu Definition sociedade chi leat e giaet dinari a préstidu / billete de b. = dinari in pabilu Sentences si leas dinari a préstidu, sos balanzos tuos ti che los leat sa banca ◊ cheret andhadu a sa banca a pagare cussa cosa ◊ bos chèglio dare dinari de bancu in càmbiu de erveches Etymon itl. Translations French banque English bank Spanish banco Italian banca German Bank.

bancalàju , nm: bangalaju, bangalarju, bangalarzu, bengalaju Definition chie faet e bendhet petza Synonyms e antonyms bangadore, bangàgiu, caitzeri, caitzu, carnanseri, macedhaju Sentences como si masellat: bi ndhe at bàtoro de bangalajos, in bidha! ◊ a sos isposos lis regalamus unu sedhalitu, fachimus andhare su bancalaju e liu fachimus partire a chilos Scientific Terminology prf Etymon srd.

bancàle , nm: bangale Definition genia de càscia; in is tzilleris o àteras butegas, ue si ponet sa cosa a bèndhere Synonyms e antonyms alca, càscia Sentences su pane cotu si remoniat in su bancaledhu Etymon itl. bancale Translations French coffre English chest Spanish arca, arcón Italian cassapanca German Truhe.

bancàre , vrb Definition its, andhare male, in fallimentu? fàere su trebballu de sa banca? Sentences sa banca, za l'ischis, chi bancat: su chi no fallit est su trabballu!

bancarèdha , nf Definition genia de mobbília Synonyms e antonyms banchita Translations French escabeau, tabouret English stool Spanish taburete Italian panchétto German kleine Bank.

bancarèlla , nf Definition genia de mesa ue in is festas e in is mercaos de pratza isterrent sa cosa a bèndhere Synonyms e antonyms parada Sentences su ti biri postu in pannus de casceri… pareus de fronti a una bancarella! (Moi)

bancarrúta , nf Definition indepidamentu mannu chi no si dha faet prus a pagare Synonyms e antonyms fallimentu Translations French banquerotte English bankruptcy Spanish bancarrota, quiebra Italian bancarótta German Bankrott.

bancarrutéri , nm Definition chie faet bancarruta, pruschetotu apostadamente, a ingannu Sentences sos carabbineris aite no arrestant sos bancarruteris?! Translations French dilapidateur, banqueroutier English bankrupt Spanish quebrado, empresario acusado de bancarrota Italian dilapidatóre, bancarottière German Bankrotteur.

banchéri , nm: banchieri Definition mere chi tenet banca; impreadu chi trebballat in banca Sentences po ti ponni in rolu de bancheris mannus ci bollit capitali Scientific Terminology prf Translations French banquier English banker Spanish banquero Italian banchière German Bankinhaber, Bankangestellte.

banchétu , nm Definition parte de unu murrale a ue si acàpiat sa fune Synonyms e antonyms brancu 1 Etymon spn. banco.

banchiéri banchéri

banchína , nf Definition oru de istrada e genia de cora, fintzes a incodau, po arregòllere s'abba próina a manera de no fàere fossos in s'istrada Synonyms e antonyms coleta, manchina Sentences serente serente in sas banchinas bi naschet unu trainu ◊ s'abba murmutat trulla in sa banchina Etymon itl. banchina.

banchíta , nf Definition mesa cuadrada a peis curtzos, bascitedha, po suíghere e tèndhere faendho pane, mesa de suíghere; trastu po cicire / min. banchitedha Synonyms e antonyms bancaredha / banchitu, iscannu Sentences custa banchita no cheret posta pro donzi cosa, ca bi faghimus su pane 2. si setziat subra de sa banchita dae manzanu chito tessindhe ◊ tia Giuanna, sétzida in banchita, est chirriendhe su trigu dae su lozu Surnames and Proverbs smb: Banchitta.

banchítu , nm: banghitu Definition genia de trastu, pitichedhu, fatu po si ndhe cicire unu; mesighedha po dhue trebballare Synonyms e antonyms bandhicu, iscannu, scannúciu, sedhúciu / banchita Sentences lèadi su banchitu e sei acurtzu a su fogu a ti caentare! ◊ a su póveru, si podiant, si lu poniant a banchitu! 2. in su banchitu de su mastruiscarpas sas tassas de dóichi a litru no si dabant locu. Scientific Terminology mbl

banchízu , nm Definition su istare sèmpere andhandho, in giru, a su move move Etymon srd.

bàncigu , nm: bàntzicu, bàntzigu Definition letighedhu a costanas artas po pònnere su pipiu crocau, fatu cun peis a manera de dhu pòdere tzantzigare / min. bantzighedhu, bantzighitu Synonyms e antonyms acinnedhu, bànnigu, barciolu, chíglia, giógulu, lacu 1, naca, nínnigu, scivedhu / cdh. bàncicu Sentences su bàntzigu chi mi at tentu minore contat de sas ninniadas chi at sa manu istraca fatu a mie (G.Frassu)◊ nínnami coment'e in su bàntzigu, murmútami mutetos e contados! ◊ at pro bàntzigu unu chizolu de paza Scientific Terminology mbl Etymon srd. Translations French berceau English cradle Spanish cuna Italian culla German Wiege.