A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

baràbba , nm Definition ómine malu, o pagu de bonu Etymon itl. Barabba.

baracòca, baracòco , nf, nm, agt: barracoco, barracocu Definition genia de mata no tanti manna e su frutu chi faet (un'ossu in mesu, cun su chiu, e a foras sa prupa grussa unu pagu in colore de aràngiu, de mannària assimbígiat a su péssighe ma dhue at calidade chi faet pitichedhu); nau coment'e agt., chi est matucu, tundhatzu / a/c. su barracoco (upm) = su frutu; sos barracocos = is matas; calidades de b.: cabudraxu, coàinu, coru de bòi, coru de picioni, nuscadedhu, pisu durci, pisu marigosu, sunda, punciudu; cerésia barracoca = barracochina, madura Synonyms e antonyms maracoco, pericoca / cdh. baracocu / barracochinu, maduru Sentences su barracoco s'iferchit bene meda in sa méndhula ◊ sos barracocos sunt totu fioridos 2. su barracoco est unu frutuàriu gustosu meda ◊ su barracoco cheret bodhidu cun delicadesa, si est bene cotu ◊ apo collidu pagos barracocos a ndhe assazare 3. su soli at a cumpriri cabitzas barracocas ◊ est una picioca barracochedha cument'e una pirigúngia ◊ in bíngia dhue at cheréssia barracoca ◊ custu piricocu est bellu e barracocu Scientific Terminology frt, Prunus armeniaca Translations French abricotier, abricot English apricot (tree) Spanish albaricoquero, albaricoque Italian albicòcco, albicòcca German Aprikosenbaum, Aprikose, Marille.

baradhàre , vrb rfl Definition fàere totu a dàsiu a dàsiu, chentza presse, tratènnere Synonyms e antonyms adasiai, afilusigare, afrimai, istentae Sentences pro sorte, già no si sunt baradhados inie.

baràgia , nf Definition matzu de cartas a giogare; murigu chi si faet cun iscopu Synonyms e antonyms màciu / transa, troga Etymon spn. baraja Translations French intrigue English intrigue Spanish baraja Italian intrigo German Ränke (Pl.), Intrigen.

baragiài , vrb: barajare Definition ammesturare, fàere is cartas; cuncordare, trassare, morigare cosas cun s'iscopu de ndhe aprofitare Synonyms e antonyms transare 2. is cartas no dhas baràgiat sa morti Etymon spn. Translations French intriguer English to intrigue Spanish barajar Italian intrigare German Ränke schmieden, intrigieren.

baràglia , nf, nm: baralla, barallu Definition briga, carraxu de boghes / èssere unu baralla = pessone de nudha, de perunu contu Synonyms e antonyms abbolotu, atrepógliu, mamudinu, mugoni, sciumbullu, trambullu, tregollu / apísciulu, bàdula, ciaciarra, ciarra, paraleta, ragàglia 2. tzia Pascualla buca baralla! 3. Surnames and Proverbs smb: Baraglia, Baragliu, Baralla Etymon ctl. baralla Translations French pagaille, fouillis, faconde, loquacité English babel, talkativeness Spanish alboroto Italian baraónda, parlantina German Wirrwarr, Zungenfertigkeit.

baragliàre , vrb Definition fàere baràglia, tzarrare / istare o èssere baràglia baràglia = a tzarra, sempre faedhendhe Synonyms e antonyms batallai, ciarrai, ciarrulare, paraletare.

barajàre baragiài

baralàta , nm Synonyms e antonyms argioleri, badaceri, ciaciareri, ciaciarone, foxileri, paraletadore, tàcula | ctr. mudurcu.

baralícu , nm: barralicu, barrallicu Definition genia de bardúfola pitichedha chi si faet girare cun is pódhighes, a bàtoro afaciadas cun d-una lítera iscrita: P (pone), M (mesu, metade), T (totu), N (nudha), chi bolent nàrrere su chi depet fàere su giogadore chi dh’at betada segundhu sa lítera chi presentat candho si firmat (pònnere e aciúnghere àteru a sa posta, bínchere sa metade, o totu, o nudha) / barrallicus = cocoedhos de mare; barrallicu longu = animaledhu de mare a corza tosta, itl. torricèlla; b. veru = àtera creze gai etotu, itl. còno del Mediterràneo Synonyms e antonyms badharincu, pone, pimpirimponi Sentences in sa noti de Paschixedha giogàst a barrallicu cun mei 2. arrumbulant in sa menti is arregordus, fúrriant a lestru che barralicus! Surnames and Proverbs prb: su barrallicu essit puru a ponni! Scientific Terminology ggs Translations French toupie à quatre faces, toton English little spinning, teetotum top Spanish perinola Italian girlo German eine Kreiselsorte, Nimmgib.

baràlla baràglia

barallài , vrb Synonyms e antonyms gastare, ispeldisciare, ispèndhere Sentences gioghendu si at barallau totu su dinai.

baràlli , agt Definition chi si credet meda, costumat a si bantare Synonyms e antonyms bantaditu, bantageri, pageri.

barallía , agt Definition su difetu de is pageris, su èssere barallis Synonyms e antonyms palleria, pazosia.

baràllu baràglia

bàralu , agt Definition chi est bascitedhedhu, minore meda de carena Synonyms e antonyms bagatu, bàrrinu, curtzete | ctr. giganti, longarione Sentences a los vídere ambos duos fit che a pònnere unu gigante chin d-unu de cudhos ominedhos bàralos de sas domos de gianas Scientific Terminology zcrn Translations French petit English short Spanish bajo Italian basso di statura German klein.

barànda , nf: baranna Synonyms e antonyms barandhanu, barandíglia.

barandhànu, barandhàu , nm: barendau Definition genia de parapetus, de ferrada (podet èssere de linna puru, a listrones, o coment'e cabbina serrada a tres partes e in pitzu a manera de serbire fintzes po dhue arrimare cosa): serbit po badrare sa pesada de un'iscala in s'oru de sa trapa; su pàtiu inter duas partes de una pesada de iscala; armàdiu in pitzu de s'artziada de s'iscala, ue dhu'est sa barandilla, ma podet èssere fintzes che una credentza Synonyms e antonyms baranda, barandíglia, barandinu, barrandali, palandrau / arrepranu Sentences in su barandhau bi at trastes de ortrigu, de ossu, de linna: paret unu museo! ◊ at costoidu sa cosa in su calàssiu de su barandhau ◊ ti apu cicau in s'istoja de su barendau e non ti apu agatau: aundi fiast crocau? Scientific Terminology dmo Etymon spn. Translations French balustrade English balustrade Spanish barandilla, barandal, balaustrada, barandado Italian balaustrata German Geländer.

barandíglia, barandílla , nf: baranníglia, barrandíglia, parandíllia Definition genia de ferrada (ma podet èssere de linna puru o de àteru materiale) chi serbit po fàere prus segura sa pesada de un'iscala, un'oru perigulosu de logu artu, po tramesare o ispartzire unu tretu distintu Synonyms e antonyms baranda, barandhanu, barandinu, imbarandíglia, palostrera, paradore 1 Sentences dh'apu biu candu fiat sartiendi de sa barandíglia e acabussendi in s'arriu ◊ s'ispassizu gighet sa barandíglia ◊ su predi no at predicau de sa trona ma de sa barandíglia Scientific Terminology dmo Etymon spn. Translations French balustrade English balustrade Spanish barandilla Italian ringhièra, balaustrata German Geländer.

barandínu , nm Definition genia de ferrada (podet èssere de linna puru) chi serbit po badrare sa pesada de un'iscala Synonyms e antonyms barandhanu, barandíglia Sentences bi at dóighi funtanas e su barandinu Etymon srd.