baràbba , nm Definizione ómine malu, o pagu de bonu Etimo itl. Barabba.
baracòca, baracòco , nf, nm, agt: barracoco,
barracocu Definizione
genia de mata no tanti manna e su frutu chi faet (un'ossu in mesu, cun su chiu, e a foras sa prupa grussa unu pagu in colore de aràngiu, de mannària assimbígiat a su péssighe ma dhue at calidade chi faet pitichedhu); nau coment'e agt., chi est matucu, tundhatzu / a/c. su barracoco (upm) = su frutu; sos barracocos = is matas; calidades de b.: cabudraxu, coàinu, coru de bòi, coru de picioni, nuscadedhu, pisu durci, pisu marigosu, sunda, punciudu; cerésia barracoca = barracochina, madura
Sinonimi e contrari
maracoco,
pericoca
/
cdh. baracocu
/
barracochinu,
maduru
Frasi
su barracoco s'iferchit bene meda in sa méndhula ◊ sos barracocos sunt totu fioridos
2.
su barracoco est unu frutuàriu gustosu meda ◊ su barracoco cheret bodhidu cun delicadesa, si est bene cotu ◊ apo collidu pagos barracocos a ndhe assazare
3.
su soli at a cumpriri cabitzas barracocas ◊ est una picioca barracochedha cument'e una pirigúngia ◊ in bíngia dhue at cheréssia barracoca ◊ custu piricocu est bellu e barracocu
Terminologia scientifica
frt, Prunus armeniaca
Traduzioni
Francese
abricotier,
abricot
Inglese
apricot (tree)
Spagnolo
albaricoquero,
albaricoque
Italiano
albicòcco,
albicòcca
Tedesco
Aprikosenbaum,
Aprikose,
Marille.
baradhàre , vrb rfl Definizione fàere totu a dàsiu a dàsiu, chentza presse, tratènnere Sinonimi e contrari adasiai, afilusigare, afrimai, istentae Frasi pro sorte, già no si sunt baradhados inie.
baràgia , nf Definizione
matzu de cartas a giogare; murigu chi si faet cun iscopu
Sinonimi e contrari
màciu
/
transa,
troga
Etimo
spn.
baraja
Traduzioni
Francese
intrigue
Inglese
intrigue
Spagnolo
baraja
Italiano
intrigo
Tedesco
Ränke (Pl.),
Intrigen.
baragiài , vrb: barajare Definizione
ammesturare, fàere is cartas; cuncordare, trassare, morigare cosas cun s'iscopu de ndhe aprofitare
Sinonimi e contrari
transare
2.
is cartas no dhas baràgiat sa morti
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
intriguer
Inglese
to intrigue
Spagnolo
barajar
Italiano
intrigare
Tedesco
Ränke schmieden,
intrigieren.
baràglia , nf, nm: baralla,
barallu Definizione
briga, carraxu de boghes / èssere unu baralla = pessone de nudha, de perunu contu
Sinonimi e contrari
abbolotu,
atrepógliu,
mamudinu,
mugoni,
sciumbullu,
trambullu,
tregollu
/
apísciulu,
bàdula,
ciaciarra,
ciarra,
paraleta,
ragàglia
2.
tzia Pascualla buca baralla!
3.
Cognomi e Proverbi
smb:
Baraglia, Baragliu, Baralla
Etimo
ctl.
baralla
Traduzioni
Francese
pagaille,
fouillis,
faconde,
loquacité
Inglese
babel,
talkativeness
Spagnolo
alboroto
Italiano
baraónda,
parlantina
Tedesco
Wirrwarr,
Zungenfertigkeit.
baragliàre , vrb Definizione fàere baràglia, tzarrare / istare o èssere baràglia baràglia = a tzarra, sempre faedhendhe Sinonimi e contrari batallai, ciarrai, ciarrulare, paraletare.
barajàre baragiài
baralàta , nm Sinonimi e contrari argioleri, badaceri, ciaciareri, ciaciarone, foxileri, paraletadore, tàcula | ctr. mudurcu.
baralícu , nm: barralicu,
barrallicu Definizione
genia de bardúfola pitichedha chi si faet girare cun is pódhighes, a bàtoro afaciadas cun d-una lítera iscrita: P (pone), M (mesu, metade), T (totu), N (nudha), chi bolent nàrrere su chi depet fàere su giogadore chi dh’at betada segundhu sa lítera chi presentat candho si firmat (pònnere e aciúnghere àteru a sa posta, bínchere sa metade, o totu, o nudha) / barrallicus = cocoedhos de mare; barrallicu longu = animaledhu de mare a corza tosta, itl. torricèlla; b. veru = àtera creze gai etotu, itl. còno del Mediterràneo
Sinonimi e contrari
badharincu,
pone,
pimpirimponi
Frasi
in sa noti de Paschixedha giogàst a barrallicu cun mei
2.
arrumbulant in sa menti is arregordus, fúrriant a lestru che barralicus!
Cognomi e Proverbi
prb:
su barrallicu essit puru a ponni!
Terminologia scientifica
ggs
Traduzioni
Francese
toupie à quatre faces,
toton
Inglese
little spinning,
teetotum top
Spagnolo
perinola
Italiano
girlo
Tedesco
eine Kreiselsorte,
Nimmgib.
baràlla baràglia
barallài , vrb Sinonimi e contrari gastare, ispeldisciare, ispèndhere Frasi gioghendu si at barallau totu su dinai.
baràlli , agt Definizione chi si credet meda, costumat a si bantare Sinonimi e contrari bantaditu, bantageri, pageri.
barallía , agt Definizione su difetu de is pageris, su èssere barallis Sinonimi e contrari palleria, pazosia.
baràllu baràglia
bàralu , agt Definizione
chi est bascitedhedhu, minore meda de carena
Sinonimi e contrari
bagatu,
bàrrinu,
curtzete
| ctr.
giganti,
longarione
Frasi
a los vídere ambos duos fit che a pònnere unu gigante chin d-unu de cudhos ominedhos bàralos de sas domos de gianas
Terminologia scientifica
zcrn
Traduzioni
Francese
petit
Inglese
short
Spagnolo
bajo
Italiano
basso di statura
Tedesco
klein.
barànda , nf: baranna Sinonimi e contrari barandhanu, barandíglia.
barandhànu, barandhàu , nm: barendau Definizione
genia de parapetus, de ferrada (podet èssere de linna puru, a listrones, o coment'e cabbina serrada a tres partes e in pitzu a manera de serbire fintzes po dhue arrimare cosa): serbit po badrare sa pesada de un'iscala in s'oru de sa trapa; su pàtiu inter duas partes de una pesada de iscala; armàdiu in pitzu de s'artziada de s'iscala, ue dhu'est sa barandilla, ma podet èssere fintzes che una credentza
Sinonimi e contrari
baranda,
barandíglia,
barandinu,
barrandali,
palandrau
/
arrepranu
Frasi
in su barandhau bi at trastes de ortrigu, de ossu, de linna: paret unu museo! ◊ at costoidu sa cosa in su calàssiu de su barandhau ◊ ti apu cicau in s'istoja de su barendau e non ti apu agatau: aundi fiast crocau?
Terminologia scientifica
dmo
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
balustrade
Inglese
balustrade
Spagnolo
barandilla,
barandal,
balaustrada,
barandado
Italiano
balaustrata
Tedesco
Geländer.
barandíglia, barandílla , nf: baranníglia,
barrandíglia,
parandíllia Definizione
genia de ferrada (ma podet èssere de linna puru o de àteru materiale) chi serbit po fàere prus segura sa pesada de un'iscala, un'oru perigulosu de logu artu, po tramesare o ispartzire unu tretu distintu
Sinonimi e contrari
baranda,
barandhanu,
barandinu,
imbarandíglia,
palostrera,
paradore 1
Frasi
dh'apu biu candu fiat sartiendi de sa barandíglia e acabussendi in s'arriu ◊ s'ispassizu gighet sa barandíglia ◊ su predi no at predicau de sa trona ma de sa barandíglia
Terminologia scientifica
dmo
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
balustrade
Inglese
balustrade
Spagnolo
barandilla
Italiano
ringhièra,
balaustrata
Tedesco
Geländer.
barandínu , nm Definizione genia de ferrada (podet èssere de linna puru) chi serbit po badrare sa pesada de un'iscala Sinonimi e contrari barandhanu, barandíglia Frasi bi at dóighi funtanas e su barandinu Etimo srd.