caciàra , nf Synonyms e antonyms casaja, casifíciu Sentences in s'imbisita a sa caciara si fit tratesu cun sos casaros ◊ sa domo sua fit masellu, mulinu, caciara e macasinu.
caciaràda , nf Definition
cosa pastissada, cumpositziones o ispetàculos fatos male
Synonyms e antonyms
abbunzu,
maltitzu
Translations
French
horreur,
chose mal faite
English
swill
Spanish
chapuza
Italian
pappolata
German
Faselei.
caciàre , vrb: cassae,
catzare Definition
bogare, fàere istesiare, fuire, andhare atesu; leare o bogare calecuna cosa chi no serbit; prnl., lograre una cosa disigiada (nau fintzes de bisóngiu, óbbrigu)
Synonyms e antonyms
irbersulare,
irghelare,
iscabbúllere,
iscastedhare,
ispitzigare,
leai,
mòere,
pristare,
sputzai
| ctr.
auntzare,
inciulai,
batire,
chèrrere,
cramare,
pònnere
Idioms
csn:
catzàresi su capoto = bogaresiche su capoto; catzàresi su sonnu = iscidaisindi; catzàresi unu disizu, sa preítia, su bisonzu, sa muga, unu dépidu, un'óbbrigu, su sidi, su machine; catzàresi o ischíresi catzare sa musca = èssiri bellu a si difèndiri; catzàresi s'impinnu, sa promissa = fai sa cosa impromítia, fai su chi est de doveri; catzare sos canes = fàgherelos asseliare chi no diant a subra a ccn.; catzare fogu = èssiri arrabiaus, fogosus in su fai
Sentences
càtzache dai domo cussa zente e tue etotu achipi a su trabàgliu! (A.P.Appeddu)◊ sos malafatores che cherent catzados ◊ catzadichela cuss'erba chi ti est atacada a sa camisa! ◊ catza su cane, no mi móssighet!◊ at iscutu sos cartzones po dhis cassae su pruine
2.
apo fatu custu pro mi caciare su disígiu ◊ sunt pagos sos chi si podent catzare dogni gustu ◊ ch'est pigadu a s'àrbure: za si l'at catzadu su disizu de sa figu!…◊ si no cherides intèndhere peràulas malas, catzàdebbos s'óbbrigu e bos lassant in pasu ◊ andho a santu Bainzu de Portu a mi catzare s'impinnu ◊ cun custu dinari nos catzamus sos dépidos ◊ a fizu meu candho teniat deghessete annos mi l'apo catzadu e mandhadu a imparare un'arte ◊ sont essitos deretos catzanne focu
Etymon
itl.
cacciare
Translations
French
chasser,
enlever
English
to drive out,
to take out
Spanish
alejar,
echar
Italian
scacciare,
espèllere,
tògliere,
eliminare
German
vertreiben,
ausschließen.
caciàre 1 caciàe
caciàu , pps, agt Definition de caciai / imbriagu caciau = imbriagu a una lea Synonyms e antonyms bombitadu.
caciavíte , nm Definition
aina longhita, a una parte prus grussita de fàere a dha pigare a una manu a giradura e a s'àtera cun sa punta de cosa tostada (metallu), lada o a grughe de incasciare in sa conca de sa màdria, po pònnere o bogare vites (o màdrias) faendho fortza a giradura / genias de caciavite: a punta a rughe, a punta lada
Synonyms e antonyms
turnavia
Scientific Terminology
ans
Translations
French
tournevis
English
screwdriver
Spanish
destornillador
Italian
cacciavite
German
Schraubenzieher.
cacidòne , nm: cartzidone, cartzigone Definition umpuale, carcida de làuna Synonyms e antonyms caltzida, umpuale Sentences ant samunau su procu uscrau cun cartzidones de abba ◊ batint terra e abba a cartzigones Scientific Terminology stz.
cacigadòri , nm: caticadore,
catigadore,
catzigadore Definition
chie càtzigat (mescamente s'àghina in su lacu o su furesu); unu malu prepotente chi si aprofitat de chie no si podet difèndhere
Synonyms e antonyms
catigherarzu,
iscarchiadore
Sentences
fit unu catigadore cambi sicu e barbudu ◊ su catigadore regogliat su furesi, andhaiat a bidha sua e ndhe lu torraiat lébiu che pannu
2.
is cacigadoris faint tortu a is àturus e faint benni sa gana de fai mali
Scientific Terminology
prf
Etymon
srd.
Translations
French
fouleur
English
treader
Spanish
pisador
Italian
ammostatóre
German
Weinkelterer.
cacigadúra , nf: acracigadura,
caticadura,
catigadura Definition
su catzigare
Synonyms e antonyms
carcadura,
carcamentu,
càticu
Sentences
sa ua si podet fàghere a catigadura pro la incubonare e fàghere a binu o a maghinadura ◊ is féminas portant is cadinus prenus de àxina a sa cacigadura
Etymon
srd.
Translations
French
foulage,
piétinement
English
trampling,
pressing
Spanish
pisa
Italian
calpestaménto,
pigiatura
German
treten,
keltern.
cacigài , vrb: acacigai,
caltzigai,
carcigai,
carcigare,
caticare,
catigare,
catziare 1,
catzigae,
catzigare Definition
pistare, istrecare sa cosa passandhochedhi apitzu, cracare cun is peis, pònnere is peis apitzu; fàere male, isfrutare a unu
Synonyms e antonyms
abbaticare,
acarcangiai,
addongare,
apatigai,
apetillai,
apeutare,
incalcare,
iscarcanzare,
ischitzare,
istraitzare
Idioms
csn:
a cantu podet caticare ocru = a cantu podet afíere ogru, bídere atesu, meda; tènnere su chelu a bíere e sa terra a catigare = póveru chentza nudha, a s'úrtimu etzessu
Sentences
is giorronadas suas fiant a binnennare, catziare àniga, mirare cupones, prentzare binatza (R.Sardella)◊ tantu ca abba e ludu gei ndhe càtzigas cantu ndhe at catzigadu babbu meu!…
2.
fintzas sa frommígula, si la càtigant, si girat
3.
fit diventada manna a cantu podiat caticare ocru
Etymon
ltn.
coactare
Translations
French
fouler,
piétiner
English
to trample on
Spanish
pisar
Italian
calpestare
German
zertreten.
cacíli , nm Synonyms e antonyms caratza, carota, fachile Sentences a sorri mia dhi lassu su cacili e su bàtili de su burricu!
caciòla , nf: cartzola,
cassola 1,
catola,
catzoba,
catzola,
craciola,
cratzoba,
cratzola,
cratzolla Definition
cartzamenta, genia de cosíngiu, prus che àteru sabbata chentza carcangile de pònnere in domo comente usant is féminas (podet èssere fintzes de linna), ma a logos fintzes cosíngiu grussu, de orropu; segundhu is animales mannos (es. boes, crabas, cuadhos, porcos), s'unghedha, pígiu grussu de corru chi dhis ammontat is pódhighes (e po cussu a logos est fintzes su semu, pigiolu tostau chi creschet in is feridas sanandho); genia de animale de mare (sepia officinalis); s'orrugu grussu de linna chi, ispintu contra a su cricu de s'orroda, serbit a frenare su carru cun sa mecànica
Synonyms e antonyms
babbúcia,
cantrofa,
patita,
sabbata,
sàndhalu
/
ugna,
unghedha
/
babbucedha,
sélpia
/
croghedha
Idioms
csn:
catzola ferrada = iscarpa a fundhu bullitadu; sa caciola de sa lanne = cocotu, croghedha, su covecu, chi si ndhe ispítzigat, ue sa landhe est atacada a su rampu; craciola de segada, de guroni = semu, pizu de sàmbene sicu; catola de mola = taulita chi tupat s'abbertura de fundhu de su lacu; sa terra fait a caciola = sa terra a ludu o tropu gàrriga si apítzigat a sas iscarpas; a catolinu = a zisa de catolas, de sabbatas
Sentences
tocai, lassaimí andai a mi ponni is crapitas, ca cun totu custu carraxu seu ancora a cratzollas! ◊ fut a colare comente potiamus: candho boliamus, peri cassolas nosi faiamus! ◊ sa mama a cratzoledhas, sa filla a capellina! ◊ portant cartzolas in s'istadi e botinus in s'ierru ◊ su pastore fut a cambales e a catzolas ferradas ◊ chie trebballat in campagna bollet catzolas pesantes, de orropu
2.
a su porcu che li cherent catzadas sas catolas uscrendhe, candho sunt budhidas
3.
iat incarrerau a proi… iat cumintzau a fai cratzoba e nd'iat fatu aici meda!…
Surnames and Proverbs
smb:
Catzola, Cazzola
Scientific Terminology
bst
Etymon
ltn.
calceola
Translations
French
pantoufle
English
slipper
Spanish
babucha,
chinela
Italian
pianèlla,
ciabatta
German
Schlappen.
caciólu , nm Definition pitioledhu, sonagedha chi si ponet a is canes Synonyms e antonyms ischíglia, sonagiolu, trillitu Scientific Terminology snl.
caciuciàre , vrb Synonyms e antonyms acanare, acanargiai Etymon srd.
caciúciu , nm: catzutzu,
cuciúciu Definition
su fedu de su cane; nau de unu, iscimpru, tontatzu
Synonyms e antonyms
caciurru,
calledhu,
callúciu
/
crichete,
listrone,
tontarrone
Sentences
sa cane at fatu tres cuciúcios
2.
est zente pagu virtudosa comente podent èssere sos caciúcios faineris ◊ s'arti de fai poesia no bollit caciúcius!
Etymon
srd.
Translations
French
chiot
English
puppy
Spanish
cachorro
Italian
cùcciolo
German
Tierjunge.
caciúciu 1 , nm Definition lana a chirriones Sentences chin sos caciúcios de sa lana si preniant sas banitas.
caciúmbu , nm Definition
una genia de pramma de is regiones tropicales chi faet una genia de nughe de unu o duos chilos, cun d-unu buidedhu aintru ue dhue at un'abbarolu unu pagu biancu, druche: sa prupa est bianca, tostada, a pígiu grussu, apicigada a su corgiolu de fora, tostau meda
Synonyms e antonyms
còcu
Scientific Terminology
frt, Cocos nucifera
Etymon
ctl.
catxumbo
Translations
French
cocotier,
noix de coco
English
coconut (palm)
Spanish
cocotero,
coco
Italian
palma e nóce di còcco
German
Kokospalm,
Kokosnuß.
caciúmbulu , nm Definition essidura in sa pedhe, genia de puntighedha chi si faet a matéria Synonyms e antonyms borrúculu, frusca, fruscedha Sentences custu caciúmbulu est pudésciu!
caciúpu , agt Definition chi est pagu abbistu, tontatzu Synonyms e antonyms baliodha, ballullu, gingiorre, listrone, tolondro, tontarrone.