chicàgiu, chicàju , nm: achicaju,
chicazu Definition
de una nae de linna posta in su fogu, sa parte chi abbarrat chentza abbruxada deunudotu; orrugu de una nae de linna; orrugu de ferru po aconciare su fogu / essíreche in chicajos = pèrdiri sa passiéntzia, artziai sa boxi
Synonyms e antonyms
achicajola,
ancidadore,
assitzoni,
ghisparru,
grispasu,
ischichinadorju,
lispesu
Sentences
sos chi no sunt bonos carvonajos faghent carvone dae sos chicajos ◊ a corpos de chicazu e sulandhe so reséssidu a fagher tènnere su fogu ◊ Chichedhu che fiat istupau de domo currendho e su babbu aifatu cun d-unu chicaju de crecu chi pariat un'istoco
Scientific Terminology
ans
Etymon
srd.
Translations
French
tisonnier
English
poker
Spanish
tuero,
trashoguero,
hurgón
Italian
tizzo,
attizzatóio
German
brennendes Holzscheit,
Schüreisen.
chicalòra , nf Synonyms e antonyms chíchela Scientific Terminology crp.
Chicànzelu , nm Definition númene de ómine: Chicu + Ànzelu.
chicàzu chicàgiu
chíchela , nf: chíchera, chíghela, chíghera Definition genia de bobboi chi assimbígiat a una musca, ma meda prus manna e cun is alas longas longas, chi in s'istade, mescamente a oras de basca e de sole, istat sèmpere cantandho: difícile mannu a dhu bíere ca acostindho si citit; genia de aina po sonare in chida santa; foedhandho de unu, chie giaet ifadu ca istat sèmpere naendho; nau in cobertantza, imbriaghera Synonyms e antonyms angesa, bibbigorra, cantaganta, chícula, cicirida, cixa, cixigraxa, cixiredha, coibira, pisigorra, sitzigarra, sitzigolla, tzitarra Sentences sas chícheras, chicherandhe a totu dúmida, irmedhighinabant a totus ◊ in s'istade, iforas s'intendhiant is chígheras ebbia ◊ sas chíchelas dae mesu de su fenu cantant in deche, in chentu, in milli, in d-unu pore! ◊ a ndhe fachent de mímula, sas chícheras! 2. custu no assutat mai: est una chígula, sempre nendhe! Scientific Terminology crp, tibicen plebejus Etymon ltn. cicala.
chichelàre , vrb: chicherare Definition
cantare, nàrrere, foedhare, fàere boghes coment'e chíghelas
Sentences
in fatu de sas chimeras chichelabas ballandhe rie rie (F.Satta)◊ su guturedhu de dommo chichelabat de boches innossentes ◊ sas iscolas torrant a chicherare de creaturas, in capidanne
Etymon
srd.
Translations
French
bourdonner
English
to buzz
Spanish
chirriar
Italian
frinire,
ronzare
German
zirpen.
chíchera chíchela
chicheràre chichelàre
chichía , nf Definition in su foedhóngiu de o po is pipios, sa pudha, ma fintzes sa natura de su mascu Synonyms e antonyms bichiriola, billella 1, bobborota, drolla, lelledha, lilla 2, marracoi, minninna, pichiriola, picita, pilledha, pisciuledha, pissiredha, puzonedha, tórrina, tuturedhu 1 Scientific Terminology crn Etymon srd.
chichígliu , nm: chighígliu,
chighílliu,
chighillu,
ghighílliu Definition
boghes, tzérrios, carraxu, zúmiu chi faet sa gente, is animales, ma fintzes àteru / ríere a chichígliu = a iscracàlliu
Synonyms e antonyms
abbatúliu,
biuldu,
budrellu,
carralzu,
chimentu,
digorju,
moida,
ragàglia
Sentences
fint a chighígliu fatu cun càntigos e sonos ◊ sa canàglia fit totu a tzarra e a chighíglios ◊ a iscutas mi pariat de intèndhere chighílliu de pessones brighèndhesi (G.Ruju)◊ si calchi pecu li connoschides, narademilu sentza fàghere chighílliu e chimentu! ◊ solu calecunu faghet s'ala a Cristos istendhe mudu e no lendhe parte a su chighílliu de sa zente
2.
so intendhendhe chighígliu de columbas e de caos in s'aera ◊ unu chighílliu innotzente nos at a abbèrrere su coro
3.
mi faedhant de chighíglios de rios
Etymon
srd.
Translations
French
tapage,
clameur
English
clamor
Spanish
alboroto
Italian
schiamazzo,
baccano,
clamóre
German
Lärm.
chichilitòni , nm Definition nau de ccn., su fígiu de sa pudha bianca, unu chi si tenet a preferu Synonyms e antonyms cochi, dhudhu.
chichillòne , nm Synonyms e antonyms scimprotu.
chichíllu , nm Synonyms e antonyms chichiu Sentences bellu chichillu est, cussu!… Etymon srd.
chichinàre chechinàre
chichiníta , nf Definition ischintídhia de fogu e fintzes braxa pitica in su chinisu Synonyms e antonyms chintidha, cinciriga, cispa, flaria, fraidha, ichinchidha, ischinchiridha, istenchidha, pispidha, schinchidha, tighinisa, ischentidha.
Chichínu , nm Definition númene de ómine: po fémina -a.
chíchinu , agt Definition chi est biancu, càndhidu Synonyms e antonyms càndhidu Sentences ant acatau una barra chíchina de molente in s'iscavu Scientific Terminology clr Etymon ltn. cicinus.
chíchiri , nm: chichirichí Definition
genia de presumu, coment'e candho unu si bantat / fàere su c. = giare bàntidos a sèi etotu, credendhosi tropu; fai abbasciai su chíchiri a unu = segaidhu de tressu, giare un'immurrada, iscontrobbare
Synonyms e antonyms
chighirista
Etymon
itl.
chicchirichì
Translations
French
orgueil,
morgue
English
pride
Spanish
soberbia (f)
Italian
supèrbia
German
Hochmut.
chichirídhas , nf pl Definition màncias orrúbias chi essint in is cambas a fortza de dhas aparare nudas a su fogu Synonyms e antonyms càricas, pudhedras, pudhérigas, sparlàcias.
chichiríllia , nf Synonyms e antonyms bantzicallera, bellabbellantza, chíglia, períncia, pindilinzone, sanciainedha, tandhariola, tzantzajola, tzantzigannenne Scientific Terminology ggs.