Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

màchina , nf Definition css. aina simple chi serbit de agiudu a fàere prus fortza, ma mescamente aparíciu cuncordau a motore a manera de trasformare energia in trebballu; mezu de trasportu a motore, no tanti mannu, pruschetotu po portare gente / genias de màchina: m. a vapori, a elétricu, a binzina, a gasu, a gasóliu = chi dhas movet unu motore a vapore, a elétricu, a binzina, su gasu, su gasóliu Synonyms e antonyms machinàriu, vetura Idioms csn: fàghere cosa a m. = serbendisí de ccn. màchina in parti o deunudotu; andhare in o a m. = portaus cun sa màchina; m. pro iscriri = genia de màchina chi incrachendi a pitzus de unu nastru cun tinta lassat su sinnali de is líteras in su paperi postu asuta; m. de ferrare = genia de aparatu pro aguantai is bòis bèni firmus po dhus ferrai; m. de filare = zenia de màchina chi faghet zirare unu fusu ue imbóligat su filu chi azuat a profizare: sa fémina li preparat sa lana (o àteru) coment'e imbuchendhebbila, fintzas a manera chi su filu essat de totunu andhare; picare sa m. = ischire a guidare Sentences sos runnadores cracherajos lassadu ant sas fainas eredadas pro cricare in sas màchinas fadadas su tribàlliu isprigu de recreu (S.Are)◊ sas màchinas in pagu tempus finint sas fainas ◊ sa cosa fata a màchina coitat de prus, essit totu de un'andhare ◊ sa computera puru est una màchina 2. a bíngia dhoi andaus a màchina ◊ at coladu unu in màchina ◊ ira de mortos… sa màchina est una mitràglia in puntu de isparu!◊ como chi tenet sa màchina no si ndh'istat de andhare a carchi logu, sempre andhendhe mancari chentza bisonzu!◊ su logu est prenu de màchinas: po fai centu metrus andant a màchina, in su stradoni a pei no fait mancu a dhui passai! Etymon itl. Translations French machine, voiture English machine, car Spanish máquina, coche Italian màcchina German Maschine, Auto, Wagen.

machinàda machighinàda

machinàre , vrb: macinai, maghinare, marghinare Definition nau mescamente de laores o àteru a granu (ma fintzes olia), pistare, fàere a farinos, istrecare fintzes a dhu fàere a farra o a pasta; pigare una cosa coment'e a molidura, fintzes in su sensu de isfortzare, tratare male; istare sèmpere faendho Synonyms e antonyms iggragnare, mòlere Idioms csn: marghinare sa cosa a ruju = a russu, a parfaruzas russitas; maghinare a fine = de essire cantu prus minudu si podet, a podha, de no si sapire ranighedhos tochendhe Sentences pro sa caridade, machinaemindhe nessi una sacheta! ◊ s'are de machinare non machinavo s'argaria vostra! ◊ sos molinarzos giraiant chirchendhe molendha a maghinare ◊ a marghinare su trigu si andhaiat a sos molinos 2. sa gana de bugliare mi marghinaiat in carvedhos ◊ púdigas abbas màrghinant s'ammentu ◊ za no si at mancu marghinadu su carvedhu istudiendhe, no! Etymon ltn. machinare.

machinàriu , nm Definition màchina etotu, màchinas cuncordadas de trebballare totus impare o po prodúere impare una matessi cosa.

machíne macheíne

machinèsa , nf Synonyms e antonyms lochesa, locura, macheine, machiore | ctr. sabidoria Etymon srd.

machíni macheíne

machinísta, machinístu , nm Definition chie ghiat una màchina, pruschetotu nau de chie ghiat sa màchina a vapore Sentences una puntada de màchina in logu de puntambàsciu, e machinistu dèu!… Translations French conducteur English machinist Spanish maquinista Italian macchinista German Lokomotivführer.

machinzàdu , agt Definition chi portat guastu Synonyms e antonyms manciau, manciuladu, nenciadu | ctr. líaru, sanu Sentences sas dentes machinzadas fachiant cuntrastu cun sas lavras rujas che focu.

machioràda , nf Definition aconcada maca, fata de macos, de chie portat machiore Synonyms e antonyms machighinada Etymon srd.

machiòre, machiòri , nm Definition pecu mannu de su cumportamentu de sa persona chi ammostat de no portare capia, de no cunsiderare is cosas, de èssere chentza giudítziu, pagu abbista; css. fata o nada pagu sàbia; dannu fatu chentza dhue pentzare bene, faendho a sa maconatza Synonyms e antonyms desatinu, lochesa, locura, macheine, mancantésimu, mediori / travessura Idioms csn: piàchere a m. = pràxiri meda; bogai is machioris de conca a unu = catzàreli su machine, currèzerelu, iscarmentàrelu Sentences est unu machiori solu a dhu pentzai chi un'ómini de otanta annus bandit a si cojai cun d-una picioca de dexiotu! ◊ mancu mali chi no dhi est benniu su machiori de bociri custa puru! Etymon srd. Translations French folie, sottise English craziness Spanish locura Italian pazzía, dissennatézza, scemènza German Wahnsinn, Unsinn, Unverstand, Dummheit.

machiòrja , nf Synonyms e antonyms machighinada, machiore Etymon srd.

machiorósu , agt, nm Definition chi o chie est sugetu meda a fàere machiores, machighinadas Etymon srd.

machirína macarína

machíscia , nf: machítzia, machíssia Definition fata de macos, machiore e abbonu po su dannu: su foedhu est passau apustis a inditare una genia de contravintzione po dannu fatu / èssiri asuta de machítzia = in contravintzione Sentences su pastori est suta de machítzia e su bestiàmini in tentura Etymon itl. manchissa.

machisóngiu, machisónzu , agt, nm: machixognu Definition chi o chie est unu pagu macu, ma nau in cunfidàntzia Synonyms e antonyms machedhu, machillotu, macotu, sabiotu, trantziu Sentences machisonzu, e tue cres de abberu a cosas gai?! ◊ a cussa vista tenzo un'amaronza undha de fele chi mi annegat totu e mi paso e li grido: Machisonza! Etymon srd. Translations French farceur, loustic English joker Spanish chiflado Italian mattacchióne German ein bißchen verrückt, Spaßvogel, Spaßmacher.

machíssia machíscia

machissiàre , vrb: machitziai Definition nau de su chi faet su ministru de giustítzia chi, agatandho bestiàmene arrui in logu proibbiu, ndhe pigat unu pegus: pònnere una machítzia, una contravintzione Synonyms e antonyms macedhai, tenturare Sentences is barrucellus fiant su doveri insoru machitziendi is pastoris e tenturendi su bestiàmini (S.Praxolu) Etymon srd.

machítzia machíscia

machitziài machissiàre