abbedíle , nm: bedile Definizione genia de fossu (poju, paule) fatu in terra, no tanti mannu, ue si apaulat s'abba po abbare bestiàmene (mescamente is brebès) Sinonimi e contrari pajola, prògola.
abbedustàre , vrb Definizione semenare unu terrenu chentza trebballau unu primu annu a una cosa po dhu prènnere s'annu apustis a un'àtera, fàere a bedustu Frasi abbedustare una terra a orzu, a fae Terminologia scientifica msg Etimo srd.
abbefàdu , pps, agt Definizione
de abbefare; chi est pigau a befa, dhu pigant a befa, a errisu
Frasi
Sardigna mia, tue abbarras abbefada e a birgonza ca nesciunu acontzat sos bisonzos tuos! (U.Curcu)
Traduzioni
Francese
souffre-douleur
Inglese
laughingstock
Spagnolo
ridiculizado
Italiano
deriso
Tedesco
verspotten.
abbefàre, abbefiàre , vrb: befai Definizione
de abbefare; chi est pigau a befa, dhu pigant a befa, a errisu
Sinonimi e contrari
abbilgonzare,
abbirgonzire,
atzantarare,
befulare,
bufonai,
ilvilgonzare,
sbregungiri
Frasi
fit a matrofas e ciacotas abbefendhe sos cumpanzos ◊ sos mannos mi abbéfiant ca fato custas cosas
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
bafouer,
railler
Inglese
to deride
Spagnolo
escarnecer,
mofarse
Italiano
beffare,
derìdere
Tedesco
verspotten,
auslachen.
abbelàda , nf Definizione
su si abbelare
Sinonimi e contrari
abbaradhada,
abbeliada,
indiosada
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
ivresse,
entichement,
tocade
Inglese
infatuation
Spagnolo
enamoramiento,
capricho
Italiano
invaghiménto
Tedesco
Sichverlieben.
abbeladinadúra , nf Sinonimi e contrari cagliadura, callamentu, ghelonzu Etimo srd.
abbeladinàre , vrb Definizione
fàere a gheladina, cagiare, nau pruschetotu de brodu, sàmbene o cosas deasi
Sinonimi e contrari
ammallorai,
apiatare,
cagiare,
giagare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
cailler
Inglese
to curdle
Spagnolo
cuajar
Italiano
rapprèndere
Tedesco
gerinnen lassen.
abbelàdu , pps: abbelatu,
abbelau Definizione
de abbelare
Sinonimi e contrari
imbeladu
/
abbabballocadu
2.
posca, su macu abbeladu, pariat unu murone, che ómine deleadu, e totu abbucallotadu ne chinnit ne nudha narat (Limbudu)
Traduzioni
Francese
amoureux
Inglese
infatuated
Spagnolo
enamorado,
encaprichado
Italiano
invaghito
Tedesco
verliebt.
abbelàre , vrb: abbeliare Definizione
agiummai coment'e pònnere o portare unu velu in is ogos de no pòdere bíere bene is cosas, nau in sensu de si lassare pigare de unu sentidu forte meda, pruschetotu de amore po una fémina o po un'ómine
Sinonimi e contrari
abbaradhare,
ammorare,
imbelare,
inamorai,
indeosare,
ingeniai
/
abbalaucare,
abbengare,
ammodoinai,
asturdire,
atolondrai,
scilibriri,
stontonai 1
Frasi
no tenzo pasu finas a candho ti abbelat su mundhu chi ti daet su binu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
s'embéguiner
Inglese
to take a fancy
Spagnolo
encapricharse
Italiano
invaghirsi
Tedesco
sich verlieben.
abbelàtu, abbelàu abbelàdu
abbelegàre , vrb Sinonimi e contrari abbaucare, abberelare, ammaculare, atontonare, incantai Frasi issa fit s'abba connota chi curriat in sas venas meas mutanne s'iscuru chi abbelegaiat su coro meu in sole craru (M.Dui)◊ sos anneos abbelegaiant sa zente, in bidha.
abbelegàtu , pps, agt Sinonimi e contrari abballalloadu, abbaucadu, abbebbellecadu Frasi sos minatores, che abbelegatos, in s'essita de sa garalia si atupaiant agorrànnesi apare che erveches.
abbelenàda , nf Definizione su ferenare Sinonimi e contrari abbelenamentu Etimo srd.
abbelenaméntu , nm: avelenamentu Definizione
su ferenare
Sinonimi e contrari
avelenadura,
luazu,
toscadura
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
empoisonnement
Inglese
poisoning
Spagnolo
envenenamiento
Italiano
avvelenaménto
Tedesco
Vergieftung.
abbelenàre , vrb: abbenenare,
afenenare,
aferenai,
avelenai,
avelenare,
avelenari,
avenenare,
averenai,
felenai Definizione
pònnere, pigare o fàere pigare velenu; nau de una pistadura, fàere lida, druchesada; nau in cobertantza, fàere provare fele, arrennegu forte
Sinonimi e contrari
alluae,
atoscai,
atossicai
3.
comente si ant a apònnere a tantas màssimas avelenadas? ◊ sa sàngia aferenat s'esisténtzia ◊ campos de fiores profumaos sunt de ódiu e rancore abbenenaos
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
empoisonner
Inglese
to poison
Spagnolo
envenenar
Italiano
avvelenare
Tedesco
vergieften.
abbelenàu , pps, agt Definizione de abbelenare; chi est male arrennegau, ufrau, dispiàghiu meda de calecuna cosa Sinonimi e contrari atoscau, atosconau.
abbeliàda , nf Sinonimi e contrari abbaradhada, abbelada.
abbeliàre abbelàre