aportzedhàu , pps, agt Definizione de aportzedhare Sinonimi e contrari abbuturadu, aoghidu, butonidu.
apóru , nm Definizione
timoria manna, cosa chi si timet meda
Sinonimi e contrari
apantàviu,
pore 1
Frasi
si cantamus, mancu sa betzesa nos at a parrer mala: sinono est un'aporu! ◊ sa timoria fit diventendhe aporu de abberu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
terreur
Inglese
terror
Spagnolo
terror
Italiano
terróre
Tedesco
Schrecken.
aposcíndi , avb: poschindhe* Definizione a poscindi, apustis Sinonimi e contrari addaboi, daboschindhe Frasi no neris aposcindi ca dèu ti apu ingannau! ◊ arrima custu pacu, chi est cosa po bosàturus: aposcindi ti contu totu!
aposcoràre , vrb Definizione su si pigare o tènnere poscore, dispraxere Etimo srd.
aposentadòre , agt, nm Definizione
chi o chie aposentat, ma nau in su sensu de garantire calecuna cosa, fàere a manera chi calecuna cosa arresurtet o andhet in bonu
Frasi
de su Verbu incarnadu divinu aposentadore ◊ divina aposentadora de sa paràula divina
Etimo
spn.
aposentador
Traduzioni
Francese
garant
Inglese
guarantor
Spagnolo
fiador
Italiano
garante
Tedesco
Bürge.
aposentàe, aposentài, aposentàre, aposentàri , vrb Definizione
su si pònnere in s'aposentu (fintzes su si fàere mere de una cosa), su si firmare po istare; su si firmare in d-unu logu candho o cantu no si depet
Sinonimi e contrari
acuartierai,
allogiai
/
apoderare,
cotulare
/
pasare
| ctr.
isposentai
Frasi
sa televisioni megat de si ndi aposentai fintzas de is bisus de is piciochedhus
2.
Fulanu si ch'est aposentau in domo de sa fémina ◊ funt andaus a si aposentai e bivi in cuss'arruga ◊ in su tronu de s'imperadore si ch'est aposentadu un'àteru ◊ cussa súrbile si est aposentada in su palatu de dommo cumonale
3.
s'àcua, candu est trulla, boit lassada aposentai
Etimo
spn.
aposentar
Traduzioni
Francese
s'installer
Inglese
to house
Spagnolo
aposentar
Italiano
alloggiare,
installarsi
Tedesco
sich einquartieren.
aposentàu , pps, agt Definizione de aposentai, -are; chi est firmu a ora meda in calecunu logu Sinonimi e contrari apoderadu Frasi ti ses aposentau e no ti movis prus! 2. cussu est sempri in su cafè aposentau ◊ in is arrocas dhoi fiant aposentadas unu bóbidu de carrogas.
aposentónzu , nm Definizione su si aposentare, su istare o abbarrare in d-unu logu Sinonimi e contrari istonzu Etimo srd.
aposéntu , nm, nf: apusentu Definizione
domo, oe prus che àteru una de is partes de sa domo, addata donniuna segundhu ite si dhue depet fàere (es. crocare, coghinare, arrecire o àteru)/ genias de a.: de letu, de coxina (o de càrama), de arriciri (sala), de sa linna, de su craboni, de manixu (ue faet a si partare a fàere faina)
Sinonimi e contrari
càmara,
istànsia
Frasi
no teniant un'àteru apusentu a s'istichire ◊ a is bècius nce dhus iscàrrigant in calincunu aposentu de ispidali, is fillus! ◊ andhamus a s'apusentu nostra pro nos ciambare
Terminologia scientifica
dmo
Etimo
spn.
aposento
Traduzioni
Francese
chambre,
logement
Inglese
lodging,
room
Spagnolo
cuarto,
aposento
Italiano
càmera,
stanza,
vano,
allòggio
Tedesco
Zimmer,
Raum,
Wohnung.
aposíci, aposíe , cng Sinonimi e contrari cantecante, tantetantu, tanti Frasi est inútili chi t'incraris, aposici no dhui tenit nudha de biri! (E.Nieddu)◊ no cúrgias, aposie no serbit a nudha!
apósitu , avb Definizione de una manera bófia Sinonimi e contrari aposta, apostadamente Frasi so bénnidu apósitu pro cussu ◊ s'abba ocannu est vénnida apósitu! ◊ isse no faedhat mai apósitu! 2. cheret chi bi andhes tue, sinono no ti pagant, apósitu! ◊ si istades a s'allora allora no ndhe finides prus, apósitu! (G.Ruju)
apositziòne , nf Definizione in grammàtica, númene chi si narat de un'àteru númene ponendhosidhu acanta (cun sa funtzione de ndhe precisare calecunu significau chi no sèmpere faet a cumprèndhere de su númene etotu. Es.: est benniu a domo tziu Antoni, babbu de su piciochedhu chi apo nau innanti, inue babbu est a. de su nm. Antoni; in prop. deosi s'itl. faet che a su srd. ma narat meda cioè (e si podet ispiegare o aciúnghere significau sèmpere che in srd.).
apossessàre , vrb Definizione su si fàere o pònnere mere de ccn. cosa, pigare possessu Sinonimi e contrari impobidhai, impossessai Frasi de cussas acatzas si ndhe sunt apossessados sos istúrulos ◊ apossessare tue de sa cosa anzena ti cheres?! Etimo srd.
apossiàre , vrb Definizione erríere a buca serrada coment'e apontziandho Etimo srd.
apòsta , avb Definizione
a posta, cun s'idea de bòllere fàere una cosa / a s'aposta = diaposta, de aposta, a brulla, a ciascu, tantu pro brullare, faghindhe a crere una cosa pro un'àtera
Sinonimi e contrari
abberu,
apostadamente
Frasi
bi cherzo andhare aposta ◊ dh'apu ingortu ma no dh'apu fatu aposta
2.
e si est chérfida rúere a s'aposta pro si procurare cussa bua?! ◊ macu, e tue cres totu su chi ti narant? no bides chi ti l'ant fatu a s'aposta pro ti fàghere arrennegare?!
Etimo
itl.
apposta
Traduzioni
Francese
exprès
Inglese
on purpose
Spagnolo
aposta,
adrede
Italiano
appositaménte
Tedesco
absichtlich.
apostàda , nf Definizione su si apostare Frasi fatei s'apostada: restei firmu che una roca vigiulendhe Etimo srd.
apostadamènte, apostadamènti, apostadimènte , avb Definizione
a posta fata, aposta, a intànimu, pentzandhodhoe innanti, giustu cun s’idea de dhu bòllere
Sinonimi e contrari
abbidamente,
abbidentemente,
apostamente
Frasi
funt cosas iscritas apostadamenti po custu ◊ custu est vinu chi apo vatidu deo apostadimente pro s'ocasione
Etimo
itl.
appostatamente
Traduzioni
Francese
avec préméditation,
expressément
Inglese
premeditately
Spagnolo
aposta
Italiano
premeditataménte
Tedesco
vorsätzlich.
apostadòre , agt, nm Definizione chi o chie si apostat Etimo srd.
apostàdu , pps, agt: apostau Definizione de apostare 2. candho fut apostadu at avistadu una lughe in su monte ◊ apostada in su balcone de carrela, est ispetenne a ch'essire s'ómine dae una domo ◊ sos carabbineris fint apostados in daisegus de una domo.
apostadúra , nf Definizione su si apostare, po iscocare, po badrare o àteru Sinonimi e contrari apostada Frasi fit abbistu e maigantas bortas ndhe fit essidu síncheru dae apostaduras de chie li cheriat male Etimo srd.