àrrala , nf Definizione
bobboi papalana chi ponet a s’orrobba chistia e dha paschet
Sinonimi e contrari
arna*,
arrentza,
càmula 1,
carignàtula,
lanasta,
papagalledhu,
tingiolu
Terminologia scientifica
crp, trichophaga tapetzella
Traduzioni
Francese
teigne,
mite
Inglese
moth
Spagnolo
polilla
Italiano
tignòla
Tedesco
Motte.
arralatài , vrb: arrallatai,
arrelatai,
arrellatai,
arrelletari,
ralatai* Definizione
lígere o fàere una relata apitzu de calecuna chistione; istare a chistionu, foedhare cun àtere
Sinonimi e contrari
faedhare,
negossare
Frasi
eus ascurtau su chi at arralatau su Majori ◊ is fradis funt arrallatendu de custu fatu
2.
est in s'oru de s'enna arrelatendi cun su frabbotu ◊ cun chini fust arrellatandu, ca ti apu inténdiu? ◊ a arrallatai est bella, cussa, e a ponni in befa sa genti!
Traduzioni
Francese
faire le compte rendu,
référer
Inglese
to report
Spagnolo
relatar
Italiano
relazionare,
riferire
Tedesco
berichten.
arralàu , agt Definizione
nau de s’orrobba, chi portat sa tega, chi dh'at pàschia su bobboi
Sinonimi e contrari
arnau,
nastalau
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
mangé des mites
Inglese
moth-eaten
Spagnolo
apolillado
Italiano
tarmato
Tedesco
von Motten befallen.
arràlis , nm Definizione genia de arretza.
arràlla , nf Definizione
chistionu, prus che àteru chentza cabu
Sinonimi e contrari
argiolu 1,
badàcia,
bataralla,
ciaciarra,
ciàvana,
prafata
Frasi
s'arralla manna est iscopiada sa die chi su frade los at acataos a pretu ◊ teniat pagu ganas de fai arrallas ◊ innui at arralla at genti
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
bavardages
Inglese
gossip
Spagnolo
habladuría,
charla
Italiano
mormorazióne,
ciarla
Tedesco
Murmeln,
Gerede.
arràlla 1 , nf: arràllia Sinonimi e contrari afuta, arrenigna, bischiza, búzara, cherpu, crocone, gormone / arra 1, frata, frusa 1, istrepitzu, mughina.
arràlla 2 , nf Definizione su surcu chi lassat un'orroda passandho Sinonimi e contrari pinta 1, ria 1, tallada Etimo ctl. ralla.
arrallàda , nf Definizione su arrallare, su istare a chistionu Sinonimi e contrari arrejonada, chistionada Frasi sa gente fut a chie papandho, a chie faendhosi un'arrallada ◊ issu est a giru po si fàere un'arrallada cun is amigos Etimo srd.
arralladòri , nm Definizione
chie costumat a arrallai
Sinonimi e contrari
arralleri,
batagliadore,
barrosu,
ciaciareri,
ciaciarone,
fuedhadori
Frasi
ma ita si at a bolli imparai cust'arralladori?!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
murmurateur,
charlatan
Inglese
quack
Spagnolo
hablador
Italiano
mormoratóre,
ciarlatano
Tedesco
wer murrt,
Scharlatan.
arralladúra , nf Sinonimi e contrari alleca, chistionu Frasi cussas funt arralladuras nadas aposta po dhu imbrolliai Etimo srd.
arrallài , vrb: arralliare Definizione
nàrrere, foedhare, istare a chistionu, naendho no sèmpere e ne pruschetotu cosas de giudu; su si foedhare apare in su sensu de àere tratamentu, èssere in bonas
Sinonimi e contrari
faedhare
/
argiolae,
arremonae,
badaciare,
badulare,
ciaramedhare,
friganzare,
paraletare,
tragagiai,
tzarritare
Frasi
at bufau tropu e no est arrallendi in sentzu ◊ ita megas de arrallai? ◊ dèu arrallu e mi fatzu cumprendi ◊ as fatu arrallai totu su mundu, a ti cojai cun cussu! ◊ est in pratza po arrallai cun sa genti ◊ cussu no iscít arrallai ne in sardu e ne in italianu
2.
is propietàrius cun pagu genti arrallànt
Etimo
ctl.
rallar
Traduzioni
Francese
jaser,
murmurer
Inglese
to gossip
Spagnolo
charlar
Italiano
mormorare,
ciarlare
Tedesco
murmeln,
schwatzen.
arrallatài arralatài
arrallataméntu , nm Sinonimi e contrari chistionu Etimo srd.
arrallentài , vrb: rallentai Definizione camminandho, abbacare sa currera, s'andhata, andhare prus abbellu, miminare sa fuliesa Sinonimi e contrari abbacai, allentai.
arralléri , agt, nm Definizione chi dhi praghet meda a alleghetare, a istare a chistionu Sinonimi e contrari arralladori, barrosu, ciaciareri, ciaciarone Terminologia scientifica ntl Etimo srd.
arràllia arràlla 1
arralliàre arrallài
arràma , nf, nm: arramu,
rama* Definizione
una parte de is matas, tra is cambos prus grussos e is puntas prus fines
Sinonimi e contrari
arrampu,
ratu 1
Frasi
at allutu unu fogu de sidas e arramas
Terminologia scientifica
rbr
Traduzioni
Francese
branche
Inglese
branch
Spagnolo
rama
Italiano
ramo
Tedesco
Zweig.
arramaciài , vrb: arremaciae,
arremaciai,
arremaciare,
arremaciari,
remaciai Definizione
pònnere e acropare su ribbrone o àteru (puntu de metallu, púncia) po dhi fàere sa conca o alladiare sa punta a manera chi no ndh'essat e mantèngiat; nau in cobertantza, arrespòndhere a unu a manera de dhu fàere furriare de su chi bolet
Sinonimi e contrari
arrabronai,
arrecioare,
arremazare,
rebbaire
/
dòrchere,
indugi
2.
as agatau s'ora de no ti podi arrespundi e no ti podi arramaciai! ◊ faidí onori e cracadhi sa manu, faimidhu arremaciai!
Etimo
spn.
remachar
Traduzioni
Francese
river
Inglese
to clinch
Spagnolo
remachar
Italiano
ribadire
Tedesco
nieten.
arramadiedhàu , agt Definizione chi at ingortu arremadiu Sinonimi e contrari arrasfriau, arremadiau Frasi tegno su pipiu piticu malaidognu, est arramadiedhau Etimo srd.