acanénciu , nm Definizione
su istare cun pagu cosa
Sinonimi e contrari
bendhita,
cadéliu,
càscara,
catanzu
/
arressioni
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
abstinence
Inglese
abstinence
Spagnolo
abstinencia
Italiano
astinènza
Tedesco
Abstinenz.
acaniàre acanàre
acanizàre , vrb Definizione cracare e fàere fuire cun is canes, atzitzare, pònnere is canes aifatu a ccn. o a un’animale Sinonimi e contrari acanare, acanargiai, aciopai, caciuciare 2. sunt fuendhe che fera acanizada Etimo srd.
acannacài , vrb Definizione pònnere cannaca, collana Frasi is burricus dhus acannacaus po podi figurai de prus.
acannacàu , pps, agt Definizione de acannacai; fatu a cannaca, che una cannaca, chi portat cannaca (nau de animale, chi portat nàcaras)/ genia de semenadura de su pisedhu, de su pisucre e de sa lentígia a surcus acannacaus = unu surcu ei e unu nono Sinonimi e contrari collanadu, collaradu 2. ses de chentu ranos de oro acannacada ◊ sa serbidora fut totu acannacara Etimo srd.
acannaxài acanagliàre
acannitzàda , nf: cannitzada* Sinonimi e contrari canníciu, incannitadu Frasi is bigas pómpiant s’acannitzada e asuba de s’acannitzada si ponit sa téula.
acannonàre , vrb Definizione alladiare su pane carasau cun su cannone faendhodhu a pígiu fine Sinonimi e contrari incannonare 1, tèndhere Terminologia scientifica pne Etimo srd.
acansàe, acansài, acansàre, acansciàre acanciàre
acansídu , agt: acassidu, cansidu Definizione immarriu meda, chi est a malu puntu; chi tenet disígiu o bisóngiu mannu Sinonimi e contrari acassu, achénsidu, achensu, ansidu, istracu / desizosu, imbozadu / bisonzile | ctr. pasadu / folte 2. in sa domo acassida de pane fintzas su pedrarzu fit de importu Etimo srd.
acànsu , nm: acantzu, acassu 1 Definizione prus che àteru, su acansai is gràtzias, fintzes sa cosa alcantzada, badangiada, siendha, bene; su méritu chi si ndhe tenet de unu fàere Sinonimi e contrari acantzamentu / balanzu, méritu, torracontu Modi di dire csn: zúghere acantzu = àere tzerta abbilesa, capatzidades pro carchi faina; àere bonu o malu acantzu = àere, no àere abbilesa, itl. attitùdine Frasi bentos chi inditant acassos de birtudes cundertas ◊ disizos maduros, ma crompint acassos mischinos ◊ no bi at fadu piliesse chi potat trobeire su Sardu in sos acassos ◊ si sèmeno bene ndh'apo a tènnere acassu ◊ custus furiant duus fradis, unu pòberu e unu erricu: cudhu erricu teniat donnia acantzu (P.Caredda) Etimo srd.
acànta, acànte , avb, prep: acantu,
acranta Definizione
a pagu tretu de unu logu, de unu puntu
Sinonimi e contrari
acultu,
afaca,
afúndhiu,
aproba,
issoru,
oràines
/
apunta
/
acantu 3,
inue
| ctr.
aillargu,
atesu
Modi di dire
csn:
acanta mia, tua, sua, e gai = acurtzu a mie, a tie, a isse; sa domu acanta = sa domo (chi est) acurtzu; gei bolit acanta a… = mancu a paragone a…, est meda menzus de…
Frasi
is bidhas de acanta ◊ fiat acostendimindi acanta coment'e unu serpenti tentadori ◊ deo e tue, solos, in serenu e rassignadu andhare, acantu acantu ambos passamus (F.Sechi)◊ disigiosu ndi seu de ti portai acanta!
2.
baidindi de acanta mia! ◊ sos pastores, candho torrant, ponent sa pinneta acanta tua ◊ mi pòngiu innòi, acanta tua ◊ su pitzinnu curriat a innantis e a segus e poi torraiat acanta de su babbu ◊ deo sola acantu a tie bénnida so che ladra ◊ sas violetas no parent galanas postas acantu de una rosa amena (Cubeddu)◊ portau a tui acanta mia ◊ beni a s’agiudai, acosta acanta nostra!
3.
dh'eis a biri in su logu acanta no iat a depi mai intrai ◊ cussu est unu chi messat acanta no at seminau
4.
cussa picioca at a èssi acranta de cumpriri cun s'istúdiu?! ◊ seo acanta acanta a pèrdere sa passéntzia ◊ est acantu acantu a bènnere ◊ fis acantu a essire unu zigante!
5.
su binu miu mancu acanta dhu bolit a su tuu!
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
près de
Inglese
near
Spagnolo
cerca
Italiano
vicino,
accanto
Tedesco
nahe (Adj.,
Adv.,
Präp.),
in der Nähe.
acantédhu , nm: cantedhu Definizione min. de acantu 1, pagu pagu, apenas Sinonimi e contrari pachitzedhu.
acantighédhu , nm Definizione
min. de acantu 1
Sinonimi e contrari
acodedhu,
arroghedhu,
incuedhu,
mingulitu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
petit morceau
Inglese
little piece
Spagnolo
trocito
Italiano
pezzettino
Tedesco
Stückchen.
acantonài, acantonàre , vrb Definizione cuare, pònnere, istare in d-unu cugigone, a una bandha, acorrare in calecunu logu a unu o un'animale currendhodhu Sinonimi e contrari achizolare, achizonare, acuzonare, arreconai, inchizolare, incozolare | ctr. bocare, essire Frasi tiu Batoi est intradu e si est acantonadu in d-unu banchitu in s'ispuntone de sa tziminera (Q.Falchi) Etimo srd.
acantonàre , vrb: cantonare* Definizione pònnere cantzone, pigare in giru, a befa Sinonimi e contrari ifutire, strocillai.
acàntu acànta
acàntu 1 , nm: cànciu,
ecante Definizione
parte de una cosa, unu bículu, unu pagu (fintzes de tempus), unu tanti pagu / min. acantedhu
Sinonimi e contrari
arrogu,
arruncu,
bículu,
filchinida,
istallada,
pitzuedhu,
rúgiu 1,
strónciu,
tancu,
ticu
/
iscuta
/
agimmai
Frasi
at postu in sa cassarola un'acantu de abba ◊ no ti movet acantu mancu su prantu de fizos tuos! ◊ bae a frundhagu e ndhe pigas un'acantu de pisu sicu!
2.
su binu est acantu durci ◊ iseta acantedhu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
morceau
Inglese
piece
Spagnolo
trozo,
pedazo
Italiano
pèzzo
Tedesco
Stück.
acàntu 2 , nm Definizione folla de ferru, folla de santu Giorgi o de santu Nicolau, foxa luxente, genia de erba bona fintzes po bellesa, a fògias mannas totu in s'oru ’e terra, bogat sa chima chi faet unu frore biancu furriandho a s’orrúbiu Sinonimi e contrari ciuficiufi, fozaligada Terminologia scientifica rba, Acanthus mollis.