carrotzéri , nm Definizione
chie tenet o manígiat carrotzas; oe, mecànicu chi acònciat prus che àteru is partes de fora de is màchinas
Sinonimi e contrari
cdh. carrutzeri
Terminologia scientifica
prf
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
carrossier
Inglese
coachbuilder
Spagnolo
carrocero
Italiano
carrozzière
Tedesco
Karrosseriemechaniker.
carrotzería , nf Definizione
in sas màchinas (veturas), totu sa parte chi serbit pro cuguzare, serrare
Traduzioni
Francese
carrosserie
Inglese
bodywork
Spagnolo
carrocería,
habitáculo
Italiano
carrozzerìa
Tedesco
Karrosserie.
carrotzínu carrossínu
càrru , nm Definizione
mezu po pigare cosa, càrrigu, tirau a boes: dhu cumponet un'iscala o cardiga (ananti a punta, su píciu, in sa coa larga mancari metro e mesu e chi faghet de fundhu o isterrimentu cun taulones grussos o mesas), is orrodas (prenas o a ràgios), is gerdas o costanas; nau unu pagu in cobertantza, sa carena de su cristianu, su corpus / min. carredhu, carritu, carrixedhu; s'úrtima mesa in coa de carru = maista de asegus; maistedhas = taulones o mesas minores
Sinonimi e contrari
càrrulu
Modi di dire
csn:
unu c. de linna, de cotzina, de laore = unu càrrigu de linna, de lori, su tanti chi dhoi capit in su carru; caminu o ficada de c. = biagarru, logu ue podet colare unu carru; arrèsciri su c. a unu = èssere tupadu, a carru abarrau, no pòdere andhare de su corpus; s'arrisu de is carrus furriaus = su risu chi si faghet po carchi cosa andhada male, dannu; su c. si est arrimanne = so, ses, est, semus imbetzendhe; su Carru ’e sa paza = sa Bia de sa palla, itl. Via Làttea, zenia de ormina de istedhos a meda chi si podet bídere a denote in s'aera, sa galàssia de su sistema solare nostru; su c. de nannai, de Deu, de babbai Cíciu = su tronu; andhare che c. de rena = pàsidu, abbellu
Frasi
fit massaju cun zú e carru ◊ mi deit un'istratolzada e mi fateit subra e suta che bia de carru! ◊ est unu carru cun doxi arrodas, dogna arroda portat cuatru circus, dogna circu seti arrajus ◊ isse fachiat carchi zorronada chin su zubu e su carru
2.
segundu su chi papas ti fait arresci su carru!…◊ si est mortu ca dhi est abarrau su carru arrésciu!
Cognomi e Proverbi
smb:
Carru, Carrus
/
prb:
mezus carru annanne chi no carru abbarradu ◊ su re tenet su lèpere a carru
Terminologia scientifica
msg, trps
Etimo
ltn.
carrum
Traduzioni
Francese
charrette
Inglese
cart
Spagnolo
carro
Italiano
carro
Tedesco
Wagen.
carrúbba , nf Definizione genia de tragu po carrare cosa; genia de gerda o costana manna, in su carru, po dhue fàere càbere prus cosa Sinonimi e contrari carruca Frasi dhoi fiat carrus de dónnia ispétzia, a arrodas prenas e no, cun língius e cun carrubbas (B.Lobina) Terminologia scientifica msg Etimo srd.
carrúbba 1 , nf Definizione
genia de mata manna e su frutu (upm) chi faet, una tega (bona a papare) longa e lada, birde porrale innanti, in colore de castàngia candho est fata, a granighedhos piticos; nau puru de chie est arrestigu, de malugoro / c. ispinosa = acàssia
Sinonimi e contrari
silibba,
silícua
/
aggantzadu,
assuriu,
ingurdone,
limidu,
susuncu
Modi di dire
csn:
leare carrubba = pigai una surra, banzu; ghetai is carrubbas a unu = incurpare, betare sas curpas a unu chi no ndhe tenet neghe
Frasi
fàmini a rasenti fait circai su pisu de sa carrubba a luxi de muntzioni ◊ sa carrubba fait sa corra ciata a usu de fasolu
Terminologia scientifica
mtm, Ceratonia siliqua
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
caroubier,
caroube
Inglese
carob
Spagnolo
algarrobo
Italiano
carrubo,
carruba
Tedesco
Johannisbrotbaum.
carrubbàre , vrb Definizione pigare o giare carrubba, fae a rampu, surra, cropos Sinonimi e contrari abbanzare, aciociai, addobbai, arropai, assurrare, atripai, isciúdere, magiare, sussare Etimo srd.
carrubbarèsta , nf Definizione genia de linna chi faet a mata manna, ispinosa: sèberat una tega pitica ue faet su sèmene Sinonimi e contrari acàcia Terminologia scientifica mtm, Robinia pseudacacia.
carrubbòsa , nf Definizione chedha de gente gherrandho, atripandhosi Sinonimi e contrari atachizu, atzufatóriu, atzufu Etimo srd.
carrúca , nf: carruga Definizione
genia de tragu po carrare cosa; su cricu artu chi si ponet a unu carru, su carru etotu aprontau po fàere su seidóngiu a costas artas de cosa intéssia, o fintzes própriu custas costas e fintzes su tanti de laore chi càrrigat; in cobertantza, sa camba, mescamente cantu prus apresu a su pei (carrone); su lumbu e fintzes su dolore a is lumbos
Sinonimi e contrari
carrubba,
carrúgia,
chedratzu,
tragu
/
siàtica
Modi di dire
csn:
collire sas carrugas = remonire sos pes, sas ancas; carrughi toltu = chi portat is cambas trotas
Frasi
po ndi sairai su trigu a su partoxu si usàt sa carruga, unu tempus ◊ sa carruca est male barriada ◊ a una carruca li poniant dae bíndhighi a trinta mànicas
Terminologia scientifica
msg
Etimo
ltn.
carruca
Traduzioni
Francese
traîneau
Inglese
country cart
Spagnolo
narria,
rastra
Italiano
tréggia
Tedesco
Schlitten.
carrucàre , vrb: carrugare Definizione
portare a carruga, carrare o portare su trigu, su laore, a s'argiola po dhu treulare, a domo a dh'incungiare
Sinonimi e contrari
assedare,
isseidare
Frasi
los bido carruchendhe in sas costeras cun sa màrghine a cúcuru ◊ bi cheriat su carru a carrugare trigu e lana ◊ carrucat a s'arzola sos mannucros de su tricu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
porter les graines à l'aire
Inglese
to carry grain to barnyard
Spagnolo
rebañar el trigo en la era
Italiano
portare il grano all'àia per la trebbiatura
Tedesco
den Weizen auf den Dreschplatz bringen.
carruciadòri , nm Definizione manorba chi carrat terra o àteros materiales a carrúciu Etimo srd.
carrucinàre , vrb Definizione andhare a giru, istare de una parte a s'àtera (agiummai coment'e carriolare, portare a carrucinu) Sinonimi e contrari bagamundai, girai Frasi chena botes, sos pisedhos nos intendhimis meda prus lébios carrucinendhe a fiotu in giru de sos bicos Etimo srd.
carrucínu carrossínu
carrúciu 1 , nm: carrutzu Definizione
tàula de figumorisca, totu sa mata puru de sa figumorisca / arranda de su c. = intessidura o imbastimentu, una parte de mesu, filedhos tostos intéssidos a zisa de randha (si podet bídere bene meda candho sa tàula est sica e at pérdidu sa purpa)
Sinonimi e contrari
ficumorisca,
morisca
Frasi
unu tempus si papastus is marighedhas de su carrúciu, drucis che su tzúcuru
Cognomi e Proverbi
smb:
Carrucciu, Carruciu, (Garruccio, Garrucciu)
Terminologia scientifica
frt, Opuntia ficus-indica
Traduzioni
Francese
figuier d'Inde
Inglese
ficodindia
Spagnolo
higo chumbo,
Amer nopal,
tuna
Italiano
fico d'India
Tedesco
Kaktusfeige.
carrúciu 2 , nm: carrutzu 1 Definizione
carruledhu a bàtoro peis apertos e cun is orrodas, ue si ponet su pipiu imparandho a camminare; genia de carritu cun d-un'orroda ananti, duos peis e duos bratzos, de pigare a manos, po carrare cosa, mescamente in trebballos de maistos de muru; orrugu de linna grussu e curtzu ischeadu prus fine in mesu de dhue pòdere imbodhigare filu; cadhinu, cricu, carritu po giogare / carrúcius isbiollaus = itl. carrïòle sgangherate
Sinonimi e contrari
carriola
/
arrochetu,
carruledhu,
lòtoro,
ródulu,
rudhurinu
Terminologia scientifica
mrd, ggs.
Etimo
itl., ctl.
carruccio, carrucho
Traduzioni
Francese
brouette
Inglese
wheelbarrow
Spagnolo
carretilla (f)
Italiano
carrïòla
Tedesco
Schubkarren.
carrúga carrúca
carrugàda , nf Definizione su carrugare Etimo srd.
carrugài , vrb: corrugai Definizione
fàere a tzirbisas una cosa, s'orrobba
Sinonimi e contrari
acarrongiai,
afrascillonai,
aggranchizonare,
aggruncire,
apigiare,
arruntzai,
atribuntzire,
frongire,
iscrafangiai
| ctr.
istirai
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
plisser
Inglese
to wrinkle
Spagnolo
fruncir
Italiano
corrugare
Tedesco
falten.