cantarólu , agt, nm Definizione
chi o chie cantat fatuvatu
Sinonimi e contrari
cantaredhu 1
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
chanteur,
celui qui aime chanter
Inglese
singing
Spagnolo
cantarín
Italiano
canterino
Tedesco
sangeslustig.
càntaru , nm Definizione
vena de abba chi essit in artu e orruet a ispéndhula, in logu de orroca, de costa; cannedha o tubbighedhu de abba in is funtanellas (grifone púbblicu)
Sinonimi e contrari
spéndula
/
cona 1,
grifone 1
Frasi
tres càntaros giughiat sa funtana: como sunt totos tres iscannedhados ◊ s'abba fit falendhe dae sa roca in d-unu cantaredhu ◊ at postu sa broca a prenare suta de su càntaru ◊ sas feras current a su càntaru a si abbare ◊ de càntaros in sas carrelas bi ndh'at caligunu pro bellesa
2.
zuchet una boche crara che de abba de càntaru a denote ◊ ballendhe li falaiat su suore a càntaru!
Etimo
ltn.
cantharus
Traduzioni
Francese
eau de roche
Inglese
spring of water falling from the top
Spagnolo
manantial
Italiano
véna d'àcqua che cade dall'alto
Tedesco
hinunterfallende Wasserader.
càntaru 1 càntara
càntaru 2 , nm Definizione istrégiu po pònnere o prènnere abba Sinonimi e contrari màriga Terminologia scientifica stz Etimo spn. cántaro.
cantarzósu , agt Definizione nau de ccn., chi est ifadosu ca istat sèmpere naendho, a mémula Sinonimi e contrari cantariarzu, pibincosu, pibincu Frasi babbu puru est cantarzosu e bi cheret iscarzu a lu batazare! (G.Ruju) Terminologia scientifica ntl Etimo srd.
cantàza , nf Definizione su cantazare, su istare a cantighedhu prus a ifadu chi no cun imprastu Sinonimi e contrari badaciúmene, marmutu Etimo srd.
cantazàre , vrb Sinonimi e contrari
mulmutare
Traduzioni
Francese
chantonner
Inglese
to chant
Spagnolo
tararear
Italiano
cantilenare
Tedesco
eintönig vor sich hinsingen.
cantàzu , nm Definizione unu chi istat sèmpere a cantighedhu, prus a ifadu chi no àteru Etimo srd.
cànte , avb Definizione
po fàere un'iscumbatu, unu paragone po nàrrere chi no est giustu su matessi ma chi dhi mancat pagu; inditat puru chi duas cosas funt a paris / pro cante no… = agiummai, in cantos de…, in arriscos de…
Sinonimi e contrari
agimmai,
belle,
pogimai
/
cantu
Frasi
pro cante no at mortu duos ómines! ◊ pro cante si ndhe fit prantu candho l'at bidu gai male acontzu ◊ pro cante no l'ant ricoverau!
2.
sa tentascione est manna cante a s'ustinu matessi
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
presque
Inglese
almost
Spagnolo
casi
Italiano
quasi
Tedesco
fast.
cànte 1 cànciu
cantecànte, cantecàntu , cng: catecantu Definizione
si biet ca…, est ladinu chi… : nau coment'e una cosa chi si lassat andhare, chi si cuncedit
Sinonimi e contrari
aposici,
goregante,
tantecantu
Frasi
cantecante, grista de carabbineri no ndhe zuches ◊ cantencante crediant chi a che picare sa bida a unu cristianu est a zocare: ma za lu sunt pacandhe! ◊ no timas a dare carchi cosa, si ndhe as: cantecantu lassamus totu inoghe! ◊ no ti fatas cosa: catecantu isco chie ses! ◊ mancari perriches, catecantu no lu bogas dai su surcu sou
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
il est évident
Inglese
it is plain that…
Spagnolo
es evidente que
Italiano
è evidènte che…,
tanto…
Tedesco
es ist klar,
daß.
cantecàntu 1 , avb Definizione
nau tantandho una cosa, una persona (cricandho de cumprèndhere pigandhodha in manos cantu pesat o biendho ite persona est), chi est unu bellu pagu, agiummai, belle e…
Sinonimi e contrari
maicantu,
meditu
Frasi
fiat una picioca bellixedha, ma cantecantu de conca sua, po no nai isteulada in totu ◊ est cantecantu dispràxiu ◊ torra a sètzi ca moveus: est fridixedha sa noti e cantecantu longa s'istrada ◊ ndi dhi pariat giai mali e cantecantu pentiu narada…◊ ispantau de cuss'apariéntzia naràt cantecantu palleredhu: Assimbillu a unu sennori! ◊ ma devias piànghere cantecantu totu sos gultos e diveltimentos ◊ mi aggradas cantecantu
Traduzioni
Francese
assez,
presque
Inglese
quite a lot of
Spagnolo
algo
Italiano
alquanto
Tedesco
ziemlich.
cantédhu , nm: acantedhu Definizione min. de cantu: orrughedhu, apenas, nau de tempus puru; una calidade de pane, che a su murtau etotu ma cun pabassa, chi faent po totu Is Santos a dhu giare a gente pòbera, in calecuna bidha / min. cantedhedhu = paghitzedhedhu Sinonimi e contrari pachitzedhu Frasi cantedhu de tricu dhu buscànt issus puru ◊ pesàtemi cantedhu de mela! 2. bi creo cantedhu ◊ nosi pasaiamus cantedhu ◊ lassàdemi ammentare cantedhedhu!
cantelàbbru , nm Definizione candhelatzu de astrau.
cantéllu , nm Definizione orrugu de linnàmene longu e no tanti grussu; nau de animale o de gente, carena Sinonimi e contrari bigarone, currente 2, listellu, tzivina 1 / carenale 2. tenit unu giú bellu de cantellu e de intina ◊ in cust'ómini no dhui at cantellu, est finigosu ◊ dèu no tèngiu cantellu e po cussu papu pagu puru ◊ furint ómines pitios de cantellu ma fortes che orrocas Etimo crsn. cantellu.
cantèlza , nf, nm: canterza,
cantérgiu,
canterju,
canterzu,
cantrexu,
cantrixu Definizione
in sa conca, su tretu de is trempas apresu de s'origa, ue dhu'est s'annoigadórgiu de is duas barras, ma nau fintzes po sa barra de fundhu e po trempa puru, comente po s'annoigadórgiu etotu; bículu, orrugu
Sinonimi e contrari
barra,
iscanterzu,
tempra,
càvana 1
/
cantu
Modi di dire
csn:
culatzu de canterju = su bóidu de sa buca in fundhu; mantènnere su canterju a unu = parai faci a unu; canterja de cantzellu = canterjale; canterzu de sa domo = trempali, istantarile de sas zannas
Frasi
Taresa no críticat su grodhe gafu, però a ciafu li faghet su canterzu fioridu! ◊ tundhu su pane, tundhu su furru e tundha sa coda de sa mama, su ballu sardu e sos canterjos de sos pitzinnos ◊ candu su pipiu at afortiau a cantrexus si dhi podit donai cosa prus tostada a papai ◊ depes porrire s'àteru canterju pro un'àtera iscavanada?
2.
totu a unu cantrexu, una mustela de procu in sa cardiga fritiedhat in su fogu ◊ sa Sardigna dh'ant ispartzida in cantrexus e donada a genti istràngia
3.
sa gatu fit supra de sas canterjas de su cantzellu
Cognomi e Proverbi
prb:
arrisu malu cantrixu trotu
Terminologia scientifica
crn
Etimo
ltn.
cant(h)erius
Traduzioni
Francese
articulation temporale-mandibulaire,
mâchoire,
joue
Inglese
jaw,
cheek
Spagnolo
articulación temporal- mandibular,
mandíbula,
mejilla
Italiano
articolazióne tèmporo-mandibolare,
mascèlla,
guància
Tedesco
Kiefer,
Wange.
cantelzàlzu, cantentàrzu , nm Definizione iscoba màsciu, o màscina: genia de linna cun sa fògia pitichedhedha, no faet tanti manna, ma a cotzina grussa, bona po crabone (calvone de ciàcara) e a fàere pipas Sinonimi e contrari castagnarza, ghidhostra, idhostra, salinavémina, túfera Frasi brujat che fogu de cantentarzu in die mala ◊ at fatu una baldúfula de una cotighina de cantelzalzu Terminologia scientifica mt, Erica arborea Etimo srd.
cantepàgu! , iscl Definizione
cantu e pagu = nudha, nono, mancu po sonnu
Frasi
- bénnidu bi est babbu tou? - cantepagu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
mais non!
Inglese
not at all,
of course not
Spagnolo
¡pero qué!,
¡ni hablar!
Italiano
macchè!,
niènte affatto!
Tedesco
ach was!
cantepàre, cantepàri , avb: cantiapari Definizione
chi est cantu a s'àteru, chi est s'unu a paris de s'àteru, de su matessi tanti
Sinonimi e contrari
cabale
Frasi
custos duos sunt cantepare de carena ◊ funt bellus e artus cantepari ◊ si bos ponent a su pesu pesai cantepare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
de même grandeur
Inglese
of the same size
Spagnolo
equivalente
Italiano
della stéssa grandézza,
valóre,
equivalènte
Tedesco
derselbe Größe,
gleichwertig.