cànsciu 1 , nm: càsciu 2, cansu 2 Definizione su cassiare; a logos, orruga istrinta Sinonimi e contrari botorinu, istrintógliu / irbortu Modi di dire csn: dare cànsciu = fàghere a mancu, istrobbai, impedire; càsciu cobertu = a logos, zenia de passizu fatu a arcu pro totu unu tretu de carrela istrinta inter duas domos de unu matessi mere Frasi no apo pro sas ranas simpatia, ma tantas bortas dae sa funtana pro no ti ofendher càsciu ndhe daia!◊ dae meda, isciuchèndhemi, daia càsciu de mi abbaidare in s'ispixu! Etimo srd.
cansèsa , nf Definizione su èssere istracos, immarrios Sinonimi e contrari istrachesa, istrachidúdine Etimo srd.
cansiàre cansài 1
cansídu , agt: acansidu,
cassidu Definizione
immarriu meda, chi est a malu puntu
Sinonimi e contrari
acassu,
achénsidu,
achensu,
ansidu,
istracu
| ctr.
pasadu,
folte
Modi di dire
csn:
cassidu de sidi = morindhe de su sidi, chi tenet sidi meda; cassidu de pane = chi tenet bisonzu mannu de pane, famidu
Frasi
sas ancas no lu rezent: sunt cassidas
2.
sa terra est cansida de suore: dade suore a sa terra chi bos dat in giambu ispigas!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
épuisé
Inglese
exausted
Spagnolo
exhausto,
extenuado,
agotado
Italiano
esàusto
Tedesco
erschöpft.
cansítu , nm Definizione min. de cànsciu: cànsciu piticu Sinonimi e contrari canscioleta, cànsciu Terminologia scientifica bst.
cànsiu cànsciu
cansòla , nf: casciola,
cassola,
cassora Definizione
manera de fàere unu papare (de petza a orrughedhos o fintzes de ebrúgiu), fríssiu cun erbas in d-unu pagu de ógiu e sighiu a còere cun d-un'aciuntighedha de abba, binu (segundhu it'est), fintzes chi torrat a s'ógiu
Sinonimi e contrari
ghisadu
Modi di dire
csn:
còghere, fàghere una cosa a c. = a casciolinu; èssere in c. (nadu de zente) = àere tratamentu, èssere amigos; passai de c. (nadu de una cosa, de una chistione) = barigàreche tropu tempus de candho tocaiat a fàghere sa cosa; furriaisí a cassola bamba (nau de giogu, de ispàssiu)= furriarechela a burdellu, a istrobbu, unu pagu a machine
Frasi
s'anzone l'at fatu a cassola cun bardureu e carchi patata ◊ notesta sa famíglia si cenat a cassola: a crasi eus a lassai su chi eus iscabeciau
2.
a ita mandas unu billetu de augúrius apustis de tanti tempus, candu est passau de cassola?!
Cognomi e Proverbi
smb:
Casciola, Casciolla, Cassola
Terminologia scientifica
mng
Etimo
ctl.
cassola
Traduzioni
Francese
ragoût,
à la nage
Inglese
stew
Spagnolo
guiso
Italiano
spezzatino,
guazzétto
Tedesco
Ragout.
cansòne, cansòni canciòne
cànsu , agt Sinonimi e contrari
ammungiadu,
acassu,
istracu
| ctr.
pasadu
Frasi
sa manu artziada nci dh'arruit cansa
Traduzioni
Francese
fatigué
Inglese
worn-out
Spagnolo
cansado
Italiano
stanco
Tedesco
müde.
cànsu 1 cànsciu
cànsu 2 cànsciu 1
cantàda , nf Definizione
su cantare, ma fintzes sa manera de cantare / c. de sèi = a gara de improvisadores, a sa campidanesa
Frasi
cantas cantadas fatas in cussas festas! ◊ calincunu at iscritu s'istória de sa cantada campidanesa
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
action de chanter quelque chose
Inglese
singing
Spagnolo
acción de cantar
Italiano
cantata
Tedesco
Gesang.
cantadòre, cantadòri , agt, nm Definizione
chi o chie cantat
Sinonimi e contrari
cantajolu
Modi di dire
csn:
zenias de cantadore: c. a chiterra = chie cantat poesias fatas acumpanzadu a sonu de chiterra; c. a poesia = chie si lu pessat cantendhe etotu su chi depet cantare, faghindhe sa gara cun àteros poetas; c. a tenore = onzunu de sos bàtoro chi cantant in d-unu cuncordu o cussertu; c. a frores = chie cantendhe improvisat mutos
Frasi
aputis chena tzucànt totus cun is iscannos a partza de crésia inue su comitau iat parau su palcu po iscurtare is cantadores ◊ pro sa festa batint sos cantadores ◊ dogni bonu cantadore a sa pesada torrat ◊ Maria Carta fit cantadora de dolos e isperas de Sardigna ◊ mi parit ca tui non ti càstias solu is cantadoris sardus!
2.
cucu cantadori, tui ca ses indovinadori naramí cantu ammancat a mi cojai! ◊ passeint sas serantinas tébias aiscultendhe su grígliu cantadore ◊ po sa festa faeus bènnere is cantadores a frores
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
chanteur,
chantre
Inglese
singer
Spagnolo
cantador
Italiano
cantatóre,
cantóre
Tedesco
Sänger.
cantadoría , nf Definizione càntigu, pràtiga de càntigu po imparare a cantare Frasi is piciochedhus funt andendi a iscola de cantadoria.
cantadúra , nf Definizione su cantare, nau pruschetotu de sa manera Frasi cussa genia de cantadura est mala a fai Etimo srd.
cantàe , vrb: cantai,
cantare,
cantari Definizione
nàrrere una cantone o una poesia faendho sa boghe segundhu un'andhare o tràgiu diferente de su foedhóngiu de su chistionu, sighendho unu rítimu chi praghet e chi est agiummai sèmpere decídiu innanti (siat comente si est connotu e siat imbentau e iscritu cun is notas musicales): fintzes imbentare poesia a càntigu; sa boghe de is pigiones candho dha sighint (e fintzes de bobboi, es. sa chíghela, o animale, es. su margiane)/ modas de cantare: a boche de bassu (coment'e po acumpangiare unu ballu), a mummucu (unu pagu a mémula, chentza fàere essire bene crara sa boghe), a sa bassa, a sa séria, a chiterra, a poesia, a tenore, a dillu
Modi di dire
csn:
pesàresi a cantare = cummentzai, ponnirisí a cantai; cantai is oremus, s'alleluja, sa chiriella a unu = dare una briga; no criat e ni cantat = (nadu de unu) est acoment'e nisciunus, fatu e lassadu; lassare cantare = lassare nàrrere, betaresila a pérdida; cantare in malas = a irmuju, a innóriu, nendhe male de ccn.; cantare in zanna = fàghere sa serenada a sa fémina; gei cantas!… = a ndh'as de s'àsiu si ispetas a!…; c. a boghe ispalatada = itl. a vóce pièna
Frasi
cantendhe acisaiat sa foresta ◊ a Monserrau torru a benni e cun Pieru cantaus impari (Maxia)◊ no tenet prus gana de cantae e sighet a fàere a sa muda ◊ candho cantat Maria paret una sirena…◊ totu sa grefa ch'est cantendhe in zanna ◊ cussu no fiat bellu a cantai e intzaras fradi miu dh'iat fatu imparai a menti su mutetu de narri a sa picioca
2.
su caboni fait iscidu cantendi e dh'istrobbat ◊ un'istria si pesat a cantare ◊ apo inténdhiu is canes apedhandho a dónni'ora e is pudhos cantàndhoro a mengianu
3.
est aspetendi a dhu biri, a su dotori de guvernu, po dhi cantai is oremus!
Cognomi e Proverbi
prb:
caboni cantat, pudha dhi mancat
Etimo
ltn.
cantare
Traduzioni
Francese
chanter
Inglese
to sing
Spagnolo
cantar
Italiano
cantare
Tedesco
singen.
cantagànta , nm Definizione genia de animaledhu chi in is istades, mescamente a oras de sole, istat sèmpere cantandho: difícile mannu a dhu bíere ca acostindho si citit Sinonimi e contrari angesa, bibbigorra, chíchela, ciriciri, cixa, coibira, pisigorra, sitzigarra, sitzigolla, tzitarra Terminologia scientifica crp, tibicen plebejus Etimo srd.
cantagànta 1 , avb Definizione
(fàere cosa) chentza dificurtade peruna; istare sèmpere cantandho, cantare fatuvatu / pigai una cosa, una chistioni, c. = chentza si ndhe preocupare
Frasi
in duas dies custu triballu mi che lu fato a sa sola cantaganta! ◊ custa gàrriga bi la ponzo totu: mancari betzu, custu càmiu che la ghirat cantaganta ◊ mama mia a otanta annos che zughiat cantaganta unu sacu de patata subra su cúcuru (Z.A.Cappai)
2.
triballendhe istat tota die a su cantaganta: mancu de su tempus si daet a coro ◊ sa piciochedha tocat e paltit cantaganta a fàere s'impériu a sa mama
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
facilement
Inglese
easily
Spagnolo
fácilmente
Italiano
facilménte
Tedesco
leicht.
cantài cantàe
cantajólu , nm Definizione chie cantat Sinonimi e contrari cantadore Etimo srd.