formicàrju , nm, agt: formigaju,
formigarzu,
formijarzu,
fromigaju,
frommigaju,
frommigarzu,
frommigaxu,
frommijarzu,
furmicàrgiu,
furmicarju,
furmigarzu Definizione
cala, tana o niu de frommiga; chi reguardat sa frommiga, chi papat frommiga
Sinonimi e contrari
fromigadroxu,
frommiulalzu
/
papavormigas
Modi di dire
csn:
pilloni frommigaxu = zenia de puzone chi mànigat frommiga; sirbone formicarju = zenia de porcrabu; pedra frommigarza = creze de trachite bona pro fàghere molas a maghinare
Terminologia scientifica
anar, pzn, jynx torquilla
Etimo
ltn.
formicariu(m)
Traduzioni
Francese
fourmilière
Inglese
anthill
Spagnolo
hormiguero
Italiano
formicàio
Tedesco
Ameisenhaufen,
Ameisennest,
Ameisen...,
Wendehals.
formicósu , agt: formigosu, frommigosu, furmicosu Definizione chi est totu prenu de frommiga, mescamente si est cosa chi dhue tenet sa tana Sinonimi e contrari frommiulosu Frasi tristu chie si arrambat a cusinu: mentzus si arrambet a trutzu furmicosu! (R.'e Locu) Etimo ltn. formicosus.
formíga formíca
formigàju, formigàrzu formicàrju
formighèdhas , nf pl: frommighedhas, frumighedhas Definizione genia de maladia (fintzes cancru), iscarràfiu o guronedhos chi si faent a sàngia Terminologia scientifica mld.
formígula , nf: frammígula,
fremmígula,
frimmígula,
fromígula,
frommíula,
frumícula,
frummígula Definizione
bobboedhu minudu de tantas calidades chi faet sa tana in terra o in sa linna, in truncos sicaos de mata / andhare a passu de formígula = abbellu abbellu
Sinonimi e contrari
bobborissina,
callaredha,
formica
Frasi
ealla, como, tota custa zentória tuchendhe a sa festa a lerina che fromígula ◊ su falche finas dai cuss'altària bidet una zanchita de fromígula ◊ iscura s'alzola chi timet sa frammígula!
Terminologia scientifica
crp
Traduzioni
Francese
fourmi
Inglese
small ant
Spagnolo
hormiga
Italiano
formìcola
Tedesco
Ameise.
formíja formíca
formijàrzu formicàrju
formijàtu , agt, nm Definizione
ifadosu che frommiga, chi o chie istat sèmpere tocandho, imbrutandho, giaendho ifadu, sèmpere in mesu
Sinonimi e contrari
fangoteri,
fragnóculu,
fruscinedhu,
mintirotu,
tocaredhu
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
fouineur
Inglese
lively child
Spagnolo
vivaracho
Italiano
frùgolo
Tedesco
störend,
Störenfried.
formósu , agt Definizione chi est bellu, bene fatu de carena Sinonimi e contrari bellu, galanu / cdh. fulmosu Terminologia scientifica zcrn.
fórmula , nf Definizione manera precisa istabbilia de fàere o nàrrere unas cantu cosas (càrculos, dichiaras o àteru deasi) Terminologia scientifica ist.
formulàre , vrb Definizione prus che àteru, nàrrere, cuncordare una dichiara, una dimandha cunforma a una fórmula, a una régula Terminologia scientifica ist.
formulàriu , nm Definizione libbru de is fórmulas Terminologia scientifica ist.
fornacéri , nm Definizione
chi contivígiat, atendhet unu furraghe, unu forru
Sinonimi e contrari
forraju
Terminologia scientifica
prf
Traduzioni
Francese
propriétaire d'un four
Inglese
kilnman
Spagnolo
tejero
Italiano
fornaciàio
Tedesco
Brenner.
fornàli , nm Definizione
sa forredha de su ferreri, ue tenet su fogu po abbrigare su ferru chi trebballat
Sinonimi e contrari
forjolu,
forredha,
forronali
Traduzioni
Francese
forge
Inglese
forge
Spagnolo
herrería,
fragua
Italiano
fucina
Tedesco
Esse.
fornèra , nf Definizione genia de forru mannu, mescamente po còere sa pedra carcària de fàere a crachina Sinonimi e contrari forraxi.
fornidòre , nm: frunidore,
furnidore Definizione
chie frunit o portat is cosas a bèndhere mescamente a is butegas; una genia de fatore chi leaiat terras angenas a frunire; logu de depósitu inue bendhent sa benzina
Sinonimi e contrari
distribbudore
Terminologia scientifica
prf
Traduzioni
Francese
fournisseur,
approvisionneur
Inglese
furnisher,
petrol pump
Spagnolo
proveedor
Italiano
fornitóre,
rifornitóre
Tedesco
Lieferant,
Tankstelle.
fornidúra , nf: frunidura,
furnidura Definizione
su frunire sa cosa; sa cosa frunia etotu; frisos, figuras o àteru chi si faet a calecunu trastu po bellesa
Sinonimi e contrari
fronimentu
/
cdh. frunitura
Traduzioni
Francese
fourniture,
ornementation,
ornement
Inglese
supply,
ornamentation
Spagnolo
abastecimiento,
adorno
Italiano
fornitura,
ornatura
Tedesco
Lieferung,
Verzierung,
Zierat.
forníre, forníri , vrb: frunire,
fruniri Definizione
su batire o giare sa cosa chi podet serbire (a bèndhere, a trebballare)/ terras a frunire = terras leadas in fatore, a triballare faghindhe su frutu a mesapare
Sinonimi e contrari
achipagiai,
aprovistare,
atratzai
| ctr.
isfrunire
Frasi
sighit beranu a frunire sas àrvures de fozas e fiores ◊ intronide sas domos de càntigos, frunídelas de abbundhàntzia
Traduzioni
Francese
approvisionner
Inglese
to provide,
to equip
Spagnolo
abastecer,
proveer
Italiano
rifornire,
corredare
Tedesco
versehen.