ingrugiàre , vrb Definizione essire orrúbiu in cara, nau de ccn. Sinonimi e contrari arrubiae, arrubisconai, irrujire.
ingrúgu, ingrúgua , avb Definizione po nudha, chentza resurtau bonu, in debbadas Sinonimi e contrari dabbadas Frasi dèu dh'apu abetada, ma ingrúgua: issa no est arribbada ◊ fu caschendi a ingrugu e sentz'e dinai!
ingruguitzài , vrb Definizione coment'e pigare a trampa, a ingannia cun cosas chi praghent Sinonimi e contrari abbovai, coluvronare, imbusterai, imbuvonare, ingannai, ingregai, trampai / ingangulissai 2. dh'at ingruguitzau s'idea de tènniri unu fillu istudiau.
ingruíri , vrb Definizione nau de su tempus, de s'aera, isconciare, inchigire male o ammontare de nues; nau de ccn., fàere chígia mala po pentzamentu o arrennegu Frasi su tempus si fiat ingruiu e a is lampus sighiant is tronus ◊ s'anta mala de s'àcua fiat passada ma s'ària fiat ingruida, su celu iscuriosu (S.A.Spano) 2. dhi fiat cumparta sa faci ingruida de su babbu.
ingrujàdu , pps, agt: irrujau Definizione
de ingrujare
Sinonimi e contrari
abbrigau,
inchesu
Traduzioni
Francese
brûlant,
rouge,
ardent
Inglese
scorching
Spagnolo
incandescente,
candente
Italiano
arroventato,
rovènte
Tedesco
glühend.
ingrujadúra , nf: irrujadura Definizione
su ingrujare; fintzes su si fàere orrúbiu, nau de sa carre
Sinonimi e contrari
abbrigadura,
abbrigamentu,
arrujadura,
cardigiadura
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
chauffage au rouge,
incandenscence
Inglese
red-heat
Spagnolo
incandescencia
Italiano
arroventatura,
incandescènza
Tedesco
Glühendmachen,
Glut.
ingrujàre , vrb: ingruzare,
irrujare Definizione
callentare su ferru (o àteru metallu) a puntu de essire orrúbiu; nau de cosas de papare (frutos), essire orrúbios, cotos, lómpios
Sinonimi e contrari
abbrigai,
arrubiai,
arrubiscai,
arrujire,
cardiare,
cardigiai,
imbudhidai,
irrujire,
orruviare
| ctr.
ifridare
Frasi
sas ancas si li fint pinnigadas e allorumadas che duos ferros irrujados ◊ pro còghere su late in su maninzone, antigamente, ingruzaiant pedras biancas e che las betaiant a mesu
2.
sa cariasa est irrujendhe
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
chauffer au rouge
Inglese
to make red-hot
Spagnolo
calentar al rojo
Italiano
arroventare
Tedesco
glühend machen.
ingrujatzàdu , agt: irrugiatzadu,
irrujatzadu Definizione
chi est orrúbiu de maladia, de s'immarritzone, de sa múngia
Sinonimi e contrari
arrujatzau,
irrubiau,
rubisconau
Frasi
so deo cussa pitzinna a càvanos irrugiatzados e una manu in busciaca ◊ ite at papau s'ebba chi zughet sa buca ingrujatzada?
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rougi,
rouge
Inglese
reddened
Spagnolo
enrojecido
Italiano
arrossato
Tedesco
gerötet.
ingrujòre , nm Definizione su colore orrúbiu craru, colore de orrosa craru de sa pedhe e de sa bisura Etimo srd.
ingrumadúra , nf Definizione su s'ingrumai Etimo srd.
ingrumài , vrb: ingrummai Definizione
pònnere sa crosta, sa grumma
Sinonimi e contrari
aggromare,
aggrostare,
aradhare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
entartrer,
incruster
Inglese
to encrust
Spagnolo
incrustar
Italiano
ingrommare,
incrostare
Tedesco
mit Weinstein bedecken,
sich verkrüsten.
ingrumàre , vrb Sinonimi e contrari abbotzichedhare, apistizonare Etimo srd.
ingrummài ingrumài
ingrummoníre , vrb Definizione pigare gromone, mantènnere su grumone, s'arrennegu Sinonimi e contrari aggrummonare, ingromorare Etimo srd.
ingrumonàre ingromoràre
ingrumuníu ingromoníu
ingrunàda , nf Definizione
su ingrunare; incrubada de sa conca coment'e singiale de arrespetu, po saludu
Sinonimi e contrari
incrubada,
incúrbiu,
ingratziada
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
révérence
Inglese
bow
Spagnolo
reverencia
Italiano
inchino
Tedesco
Verbeugung.
ingrunàre incrunài
ingrúndha, ingrúndhu , avb Definizione a s'i. = totinduna, a cropu, de improvisu Sinonimi e contrari totinduna Frasi su chelu lu teniat signaladu aèndhelu una die a s'ingrundhu un'ànghelu a sa mama annuntziadu ◊ est isparidu e torradu a s'ingrundhu ◊ is cuadhos si furint frimaos a s'ingrundha e luego torrànt a cúrrere a marradas.
ingrunguitzài, ingrungullitzài ingangulissài