lorózu lellózu
lòrra , nf Definizione brutore, malesa, cosa bruta; a logos, fintzes maladia de is crabas Sinonimi e contrari brutore, cadhossímini, cadràngia, incràstiu, limporra 2, muga, sudre Frasi benendhe dae su cubile est semper gàrrigu de lorra ◊ che ndh'at, de lorra, in custu logu chentza mai mancu mundhadu!…
lorrillórris , avb Definizione colagola, cagiagàgia, a lorros Frasi ruju che cocorosta e lorrillorris de sudore curriat a un'ala e a s'àtera Etimo srd.
lórru , nm Definizione muga, cora de suore / èssere a lorros de sudore = lorrillorris de suore, a sudore calandho.
lortziàda , nf Definizione genia de animaledhu de mare chi faet unu fragu légiu e abbruxore a dhu tocare; una de is ortziadas (ociada) si papat imbuscinada in farra e fríssia in ógiu Sinonimi e contrari orticata 1 2. apu portau unu paghedhu de lortziada, funt po babbu, est sa cosa chi dhi praxit de prus cota impanada: est lorziada apena piscada (G.Tatti).
lortzòre , nm Sinonimi e contrari brutore, cadhossímini, lorra, lurtrinia, muga.
lóru , nm: lou,
lovru Definizione
corria longa de pedhe de bulu a una pígiu, lada unos duos o tres centímetros, po acapiare su giuale a is corros de is boes (si narat fintzes de una genia de fune ladita de pramma, téssia cun tres codriolas prus fines): lovru est a logos su chi aterue narant presorzu, lióngiu / min. loritu = corria de pedhe; tirare sos loros = pònnere in galera
Sinonimi e contrari
cinsòrgia,
cussorza 1
Frasi
milli isperas atzendhent in su coro a su massaju chi at prontu aradu, loru e redinaju e su giú e s'abba est isetendhe (F.Sechi)
2.
cussa est zente de malu loru, a boche àere postu a un'ala sentza ischire mancu proite!
3.
sa cresura de su tempus at brincau po istuturare lovros, po truncare su chircu de sa timória (G.Brocca)
Cognomi e Proverbi
smb:
Loru
Etimo
ltn.
lorum
Traduzioni
Francese
courroie de cuir pour fixer le joug aux cornes
Inglese
yoke strap
Spagnolo
rolla
Italiano
giuntóia
Tedesco
Zugstrang.
lóru 1 , nm Sinonimi e contrari alaru, labru*, làtiu, lau Terminologia scientifica mtm, rbc, Laurus nobilis.
lorumadítu , agt Definizione chi est tundhu che lómboru, chi est sugetu a orrumbulare, a si mòvere orrumbulandho Sinonimi e contrari arrumbulanu, arrumbulúciu, lorumatu, lumburutzu, trodhulanu Etimo srd.
lorumàre , vrb Definizione orrumbulare, andhare, mòvere orrumbulandho Sinonimi e contrari arrembulai, cadhinare, codulare, lumburare, torrulare, trodhulare Frasi a bias mi biso dai artu falendhe lorumendhe (G.Ruju)◊ sas penas nostras sighint a lorumare che a sas pedras de su riu bulluzadu Etimo srd.
lorumàtu , agt Definizione chi est tundhatzu che lómboru, sugetu a orrumbulare, a si mòvere orrumbulandho Sinonimi e contrari arrumbulanu, arrumbulúciu, lorumaditu, lumburutzu, trodhulanu Frasi torra ruet a renes a terra, istírigat che pedra lorumata Etimo srd.
lorumédhu , nm Definizione min. de lórumu, lómboru piticu.
lórumu lórimu
los , prn: dhos* Definizione
prn. de 3ˆ persona pl. mascu po gente o cosa manigiau sèmpere a cumplementu ogetu
Frasi
a issos los bido e los intendho ◊ apo pérdidu cos'e fiados: bidos mi los azis? ◊ cussos cantos de linna che los apo postos a su fogu
Traduzioni
Francese
les
Inglese
them
Spagnolo
los
Italiano
li
Tedesco
sie.
lòsa , nf: allosa Definizione
lastra de pedra po ammentu de unu mortu; pedra chi ammontat sa fossa de su mortu e fintzes sa fossa etotu, su fràigu inue si ponet su mortu
Sinonimi e contrari
tumbinu
Frasi
dh'ant postu una losa de màrmuri
2.
mama est marmurada suta de una frita losa, in campusantu ◊ rendhide sos onores a custa trista losa chi ammuntat piedosa sos restos de unu de sos frades! ◊ ohi ite morte penosa… benzant a m'interrare in sa matessi losa! ◊ sa die de sos mortos sa zente andhat a pònnere frores e làntias atzesas subra de sas losas
3.
si notíscia no retzis bella una losa li faghes fraigare ◊ babbu tou puru ch'est in sa losa
Cognomi e Proverbi
smb:
Losa
Etimo
ctl., spn.
llosa, losa
Traduzioni
Francese
dalle,
pierre tombale,
tombe,
tombeau
Inglese
slab,
gravestone,
tomb
Spagnolo
losa,
tumba
Italiano
lastra,
làpide,
stèle,
tómba
Tedesco
Steinplatte,
Grabplatte,
Grab.
losài , vrb: allosai* Definizione istèrrere o carragiare pomentu o orruga de losas, a pedras ladas Sinonimi e contrari allastricai, arrazolare.
losanía , nf Definizione
su èssere losanu, créschiu o creschendho meda, bene, nau de erbas e matas e fintzes de gente
Sinonimi e contrari
gurrinzu
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
prospérité
Inglese
flourishing
Spagnolo
lozanía
Italiano
floridézza
Tedesco
Blüte.
losànu , agt Definizione
chi creschet bene, meda, nau de erbas e matas e de gente puru
Sinonimi e contrari
aggrighidhiu,
feurràciu,
imbénnidu,
latucosu,
vrassellu
| ctr.
mecianu,
ortitzu
Frasi
rajos de sole fatendhe su cua cua in buschedos losanos, e risu a iscacàgliu de criaduras cheria ◊ l'allughet s'ispera de pòdere una die, isinnidendhe pàsculos losanos, truvare s'ama sua (G.Porcheddu)◊ est in sa prus virde e losana gioventude
2.
binzas e àrvures sunis ispozas de losanu (C.Demartis)
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
luxuriant,
vigoureux
Inglese
prosperous
Spagnolo
lozano
Italiano
rigoglióso,
flòrido
Tedesco
blühend.
lóscia , nf: (ló-sci-a) lóssia, lúscia (lú-sci-a) lussa, lússia Definizione genia de istoja de giuncu o de canna intéssia a preta; cadinos mannos fatos cun tiras de canna intéssias po chistire su laore incungiau; fintzes una genia de ammontu de su carretone a usu de traca / mannu cant'e una lússia = mannu meda, unfrau puru Sinonimi e contrari cadinu, órriu 1 Frasi at postu su trigu in sa lússia ◊ tenzo una tia chi de sodhos ndh'at una lúscia piena ◊ in donzi ispiga una lúscia de trigu e donzi lúscia cantu a unu castedhu! ◊ is carretonis a lóssia faiant biaxis de lori ◊ de cantu est rassa zughet su chintu che lúscia pariza Terminologia scientifica stz Etimo its, srdn?