tíbbu , agt Definizione chi est a meda in pagu tretu, chi est prenu, cracu / tèssere a t. = afissu Sinonimi e contrari calcu, tibbiu Frasi andhaiant a sos padentes tibbos ◊ sa badhe est tibba de suèrgios e crecos (R.Sardella).
tíbe, tíbi , prn: tie, tive, tivi Definizione prn. de 2ˆ pers. sing. impreau a cmpl. cun sa prep. a / pro a tie = pro te, po tui; abbàida a tie! = fai acomenti creis tui! Sinonimi e contrari tene, tia 2, tighi, tui Frasi guai a tibe chi torres a nàrrere paràgulas gai! ◊ nos torras totu ca sinono est peus pro a tie! ◊ a tie piàghitu ti est? ◊ imbio unu rellotzu a tie puru ◊ a tibi s'aperta de su libbru! ◊ ite ti depo nàrrere? abbàida a tie! 2. catzatu a tie puru ti nche ant? ◊ a tie ti connosco ◊ est pranghenne a tie e sa malasorte ◊ già ti connoschent, a tibi! 3. nisciunu mi cumprendhet che a tive ◊ est un'ómine de riguardu prus de a tie ◊ si fipo istada che a tibe mi aia fitatu sa cara pro sa birgonza! 4. faghes bènnere sos trabagliadores acurtzu a tie Etimo ltn. tibi.
tibidíbi tebidébi
tíbidu tébidu
tíca , nf Definizione
genia de sentidu malu contr'a ccn.
Sinonimi e contrari
tírria
Modi di dire
csn:
pònniri o tènniri t. a unu = leàrelu a mal'ogru, ficàreli ódiu; ghetai t. a ccn cosa = arripítiri unu cumportamentu, una manera de nàrriri o de fai; giàiri t. a unu = adduire a su chi cheret unu, mustràresi de acordu
2.
immoi dhi at ghetau tica a narri cussu fuedhu e no dh'acabbat prus!
Cognomi e Proverbi
smb:
Ticca
Traduzioni
Francese
ennui,
antipathie
Inglese
dislike
Spagnolo
antipatia
Italiano
ùggia,
antipatia
Tedesco
Abneigung.
tíca! , iscl: tichi 1 Definizione foedhu po tzerriare is pudhas, ma fintzes pudha etotu Sinonimi e contrari pia! / pudha Frasi dae candho s'est fuidu su pudhu no intendhent che a mie giuilendhe "Tica! Tica!" Etimo srd.
ticàda , nf Definizione su bufare; pagu pagu, un'apenas de cosa de bufare Sinonimi e contrari acirrada, bucada, gropu, ingullida, intullada, tasada, tirone, tumata 1 Etimo srd.
ticadúra , nf Definizione pérdia de colore Sinonimi e contrari irbiaridura, iscoloridura Etimo srd.
ticài , vrb Definizione
nau de frutuàriu, fàere marcu, manciare, guastare, nau de gente ingòllere maladia; a logos nau de s'orrobba, pèrdere colore
Sinonimi e contrari
demare,
inticae,
maciare
| ctr.
sanai
/
ilbiadire
2.
s'olia ocannu si est totu ticada ◊ si pigais una mata bona, fintzas su frutu suu at a èssi bonu: si pigais una mata ticada fintzas su frutu suu at a èssi ticau (Ev.)◊ cussu apustis de annus emigrau ndi fut torrau a bidha cun cara mala e mesu ticau
Traduzioni
Francese
se remplir de vers
Inglese
to rot
Spagnolo
agusanarse
Italiano
bacare
Tedesco
anbohren.
ticajólu , agt Definizione
chi dhi praghet su ticu (de su binu), chi costumat a bufare
Sinonimi e contrari
imbreacone,
mufosu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
gros buveur
Inglese
drunkard
Spagnolo
aficionado al vino
Italiano
beóne
Tedesco
Trinker.
ticàre , vrb Definizione
tastare, bufare unu tzicu, a tzicos (ma fintzes papare a orrughedhos); mòlere, betare trigu a su majolu e fintzes pagare su molíngiu
Sinonimi e contrari
assagiai,
atastare,
gustai,
inciuciare
/
bicai
/
mòlere
Frasi
chie est innanti ticat innanti
2.
tica, tica, pudhighina: a ti betare su ranu sa teraca de su prebanu est a dulore de ischina!
3.
su trigu in sa mola est tichendhe
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
boire à petits coups,
picorer
Inglese
to sip,
to nibble
Spagnolo
paladear
Italiano
sorseggiare,
spilluzzicare
Tedesco
in kleinen Schlucken trinken,
picken an.
ticàu , pps, agt Definizione de ticai; chi est mantzadu, tenet neghe a sa salude / denti ticada, pira ticada Sinonimi e contrari incimiau, temadu, tunconidu.
tichédhu , nm: (su t. = sutichédhu) atzichedhu
tzichedhu Definizione
un'apenas de calecuna cosa de bufare
Sinonimi e contrari
atzicu,
bucada,
súrbia,
tichichedhu
Frasi
unu tichedhu de binu manighendhe bi cheret
Traduzioni
Francese
petite gorgée
Inglese
tiny bit
Spagnolo
sorbito
Italiano
sorsettino,
zinzino
Tedesco
Schlückchen.
tíchi , nm Definizione genia de tzàcurru, nau prus che àteru de su sonu o cropighedhu; genia de maladia chi pigat a is cuadhos, chi morint a cropu, totinduna, a s'ingrundha Sinonimi e contrari toc Frasi pioet istasera: su tichi tichi est bruscu in su balcone.
tíchi 1 tíca!
tichiadòre , agt, nm Definizione chi o chie achicat, foedhat arrepitindho síllabbas coment'e chi no arrennèsciat a nàrrere su foedhu totu intreu Etimo srd.
tichichédhu , nm: tichighedhu Definizione min. de ticu, pagu pagu, tzichighedhu Sinonimi e contrari atzichedhu, atzicu, tichirighedhu Frasi a tichighedhu a tichighedhu si che l'at bufadu totu.
tíchidhi! , iscl Definizione e dílliri!, e bi torrat!: foedhu chi si narat coment'e po ifadu candho s'àteru torrat sèmpere a sa matessi cosa, foedhandho Sinonimi e contrari drínchidhi! Frasi tíchidhi, issa!… citudidha! Etimo srd.
tichighédhu tichichédhu
tichíngiu, tichínzu , nm: tiíngiu Definizione istichinzu masetu, genia de linna chi faet a cambos longos coment'e funes Sinonimi e contrari atzara, auciada, bentzígliu, bidichinzu*, elighinzu, firighinzu, inteltzu, pilighinzu Terminologia scientifica mt, Clematis vitalba.