A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

zumiàlla , nf Sinonimi e contrari frísida, frusialla, zúmiu Etimo srd.

zumiaméntu , nm Definizione su zumiai; genia de sonu a súrbiu Sinonimi e contrari frusiada, frúsiu, zumiadura Etimo srd. Traduzioni Francese sifflement Inglese hissing Spagnolo zumbido, silbido Italiano sìbilo Tedesco Zischen.

zuminèra zaminèra

zúmiu , nm: giúmiu Definizione genia de sonu chi faet una cosa chi passat in s'ària a fuliesa forte meda, sonu sighiu de totunu andhare Sinonimi e contrari bísulu, frísida, frúschiu, frusiolada, frusitu, frúsiu, ischéliu, muinaja, muizu, súlbiu, sulitu Frasi intrendi ti apu biu in mesu ballu a zúmiu che perda iscuta a frundha (B.Lobina)◊ su zúmmiu chi fait su cannoni Etimo srd. Traduzioni Francese sifflement, bourdonnement Inglese humming Spagnolo silbido, zumbido Italiano sìbilo, ronzìo Tedesco Zischen.

zúmmiu , nm Definizione its, tzúmmiu? (de tzumire, coment'e bessire, sumire), o zúmiu? Frasi unu zúmmiu a is ogus dhu trumentàt giai de medas annus.

zumpàche , nm: giambaghe* Definizione gremighedhu chi ponet a su casu martzu; casu martzu o giumpagadu Sinonimi e contrari sartasarta.

zumpàda zampàda

zumpadórju, zumpadórzu , nm: giampadorzu Definizione tretu chi faet a passare, giumpare (brinchidandho o a passu) de una parte a s'àtera (logu de erriu, canale, fossu) Sinonimi e contrari badu, zumparzu Etimo srd. Traduzioni Francese gué Inglese ford Spagnolo vado Italiano guado Tedesco Furt.

zumpadúra , nf Definizione giumpamentu, su giumpare, su passare a s'àtera parte, nau pruschetotu de sa manera de passare Etimo srd.

zumpàre zampàre

zumpàrzu , nm Sinonimi e contrari badu, zumpadorju Etimo srd.

zumprésu zimprésu

zunàre zaunàre

zuncàrzu , nm: giuncàgiu* Definizione venadórgiu, logu chi dhue creschet giuncu meda Sinonimi e contrari benassu, giunchedu, tinnialzu.

zunchédu , nm: giunchedu*, zunchetu Definizione logu chi dhue creschet giuncu meda Sinonimi e contrari benassu, giuncàgiu, tinnialzu.

zunchèta , nf: giuncheta* Definizione cagiau chi si ponet in istrégiu de giuncu (frúscia, frussella), ma fintzes giodhu Sinonimi e contrari giodhu, mezoradu Frasi tziu Berte aiat imbudhidau una preda de ribu pro fàchere sa zuncheta ◊ custu pastore lis partit fintzas sos malunes de sa zuncheta, a sos bichinos Traduzioni Francese jonchée Inglese junket Spagnolo lácteo que queda en una encella Italiano giuncata Tedesco Quark.

zunchétu zunchédu

zunchíllu zinchíglia

zúncu , nm: giuncu* Definizione genia de erba a cambu longu meda e fine chi creschet in logos de abba (errios, venadòrgios)/ una, duas, tres enas de zuncu = unu, duos, tres tzudhos o cambos de giuncu; calidades de giuncu: fémina (Cyperus longus) = sèssene (tzudhu o cambu a tres atzas, bogat su frore própriu in punta e no punghet), mascu (Juncus acutus) = (dhi narant fintzes tinnia), a cambu tundhu, prus forte, bogat su frore unu pagu asuta de sa punta e punghet: una genia de giuncu mascu est sa tinnia (o sónnia, Lygeum spartum), prus fine e prus débbile de su giuncu mascu Modi di dire csn: múlghere su z. = profizàrelu a manera chi si abberzat sa ena e no si trunchet impreèndhelu (a prèndhere, a fàghere funes) Cognomi e Proverbi smb: Zuncu.

zuncumàscru , nm: giuncumàsciu* Definizione giuncu a cambu tundhu, forte, longu longu, bogat su frore unu pagu asuta de sa punta e punghet, faet in logos de venadórgiu, a molas mannas, e s'impreat 'murtu' (múlliu, atrotigau) e lassau igragalare (o si est sicau postu in abba po torrare lentu) po acapiare o fàere àteros trebballos: a logos dhi narant sinniga, tinnia, tzinnia, chi funt fintzes àtera genia de erba chi si assimbígiat Sinonimi e contrari tinnia Terminologia scientifica rba, Juncus acutus.