A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

aggreghestàre , vrb Definitzione cassare aintru (de una tana, de una domo o àteru) Sinònimos e contràrios acometare, assitiai, segudare Frases su chimentu de s'orchestra ti atontat in fora e ti che aggreghestat in domo puru!

aggremagliàre , vrb Sinònimos e contràrios afrascalzare, aggodhetonare, apostorzare, arremiarzare Ètimu srd.

aggremulídu , agt Definitzione its (S'Ischíglia 5,94,152): chi zughet grema?, annicadu? Frases mesu ammaculiadu, aggremulidu, sonniendhe sa fache soliana ischidadu no so e ne drommidu (P.Muresu).

aggretiàre , vrb Definitzione isserrare, incasciare in mesu de calecuna cosa, arrèschere Sinònimos e contràrios aggafiare, arregiare, assangiare / arrecrare, asserregare 2. aggretiau in giannas de ferru t'ispricas ube est istrasulada sa vida tua (R.Porcu)◊ cussa pratha est aggretiada in mesu de sas dommos de su bichinau ◊ daze alenos de cossolu a custu coro aggretiau de penas! ◊ as aggrucau chelos ínnidos de amore in sas àgheras aggretiadas de sa bida ◊ como za so abberu aggretiau, ligau chin cadenas.

aggrighidhài , vrb Definitzione portare sa carena avolotada, treulada po arrennegu, tzacu, dispraxere forte Frases candu cudha at pigau unu palanchinu po dh'iscudi si dhi fut aggrighidhau su sàmbini Tradutziones Frantzesu trembler Ingresu to quiver Ispagnolu bullir, vibrar Italianu frèmere Tedescu beben.

aggrighidhíri , vrb Definitzione si narat de erbas e matas chi pigant, candho si prantant, e creschent Sinònimos e contràrios abbivorare, crèschere, imbènnere, tènnere Tradutziones Frantzesu s'enraciner, fig. prendre Ingresu to sprout Ispagnolu arraigar Italianu attecchire Tedescu Wurzel fassen.

aggrighidhíu , pps, agt Definitzione de aggrighidhiri; chi est bellu créschiu, creschendho Sinònimos e contràrios créschidu, tentu 1 / imbénnidu, losanu, prenu | ctr. agurtitu, mecianu 2. est crésciu aggrighidhiu ◊ allà un'ampudha aggrighidhia…: custa est a sa moda de is sannorichedhas, totu bragheria e no dhui at nudha aintru! Tradutziones Frantzesu prospère Ingresu prosperous Ispagnolu lozano Italianu ben sviluppato, prosperóso Tedescu üppig.

aggrillàu , agt Definitzione nau de ccn., chi portat bibbigorrus, ideas istrambecas in conca Sinònimos e contràrios acascabellau, dengosu, schinitzosu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu qui est plein de lubies Ingresu to be full of whims Ispagnolu soliviantado Italianu che ha grilli per la tèsta Tedescu wer Grillen im Kopf hat.

aggringhitzonàre , vrb Definitzione atzirbisonare, fàere totu a frungiduras Sinònimos e contràrios acarrongiai, afrascillonai, apigiare, apirchizonare, arruntzai, atavellai, frongire Ètimu srd.

aggrinzàre , vrb Definitzione fàere sa bia de conca, petenandho is pilos Tradutziones Frantzesu faire la raie Ingresu to part (hair) Ispagnolu hacer la raya del pelo Italianu fare la scriminatura Tedescu scheiteln.

aggripiadòri , nm, agt Definitzione chi o chie si betat o afracat a ccn. comente faent is furones furandho Sinònimos e contràrios afracadore, assachieri, malefatore, runchinadore Frases Barabba fiat un'aggripiadori Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu attaquant, rapace Ingresu grabber Ispagnolu rapaz Italianu ghermitóre, rapace Tedescu wer packt, räuberisch.

aggripiài, aggripiàre , vrb Definitzione aferrare cun is ungas comente faent unos cantu pigiones, furare, leare sa cosa angena cun sa fortza; su si mantènnere o aferrare a calecuna cosa Sinònimos e contràrios abbrancai, acafai, afarcai, afarrancae, aggarrai, isculpire / aferrai, aggantzare 2. disisperau, iat circau de s'aggripiai a cancuna cosa, a un'iscusa, a una pregunta chi no connosciat e istentàt a dhu sorighí Ètimu ctl. agripar Tradutziones Frantzesu agripper, attaquer Ingresu to assail, to grab Ispagnolu agarrar Italianu ghermire, aggredire Tedescu mit den Krallen fassen, überfallen.

aggrisàre , vrb: grisai Definitzione nau mescamente de su sole, de sa luna, cambiare colore, fàere múrinu, iscurosu, giare prus paga lughe Frases su chelu si est aggrisadu ca bi aiat tancas brujendhe.

aggrisizonàu , agt Definitzione chi est a grisizone; nau de logu, chi est totu grisizones, prenu de malesa, de matedu.

aggristadúra , nf Definitzione su si aggristare; fintzes ghinghia, pígiu grussu de cosa chi faet coment'e a ghinghia Sinònimos e contràrios incristadura 2. zuchet sos chizos parent un'aggristadura de mandra! Ètimu srd.

aggristàre acristài

aggristàu acristàdu

aggrodhàre acrodhàre

aggrodhàu acrodhàdu

aggrogogliài , vrb Definitzione acorrare, trubbare su bestiàmene a un'acorru, a un'angrone Sinònimos e contràrios acorralai, incortae, incortigliai.