A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

aggrostàre , vrb Definitzione fàere sa crosta, pígiu grussu de cosa Sinònimos e contràrios acrostanare, aggromare, aradhare, ingrumai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu entartrer Ingresu to encrust Ispagnolu incrustarse Italianu aggrommare Tedescu gerinnen.

aggrucàda , nf: aggurcata, aggurgada Definitzione su aggrucare; una passada, mescamente lestra, coment'e bolendho bíere o fàere totu e impresse mancari no bene Sinònimos e contràrios cadrassada, navaciada Frases un'aggurgada impresse li amus dadu, in binza, nessi pro s'erba prus arta ◊ a cussu líbberu li apo dadu un'aggurgada e prus de una cosa no l'apo lézida ◊ custa no est cosa de dare un'aggurgada, no: cheret fata bene atenta! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu travail bâclé Ingresu hasty operation Ispagnolu despachaderas Italianu operazióne sbrigativa Tedescu schleunige Arbeit.

aggrucadòre , agt Definitzione chi aggrucat Ètimu srd.

aggrucadúra , nf: aggurgadura Definitzione su aggrucare, nau de sa manera de fàere Sinònimos e contràrios aggrucada Ètimu srd.

aggrucaméntu , nm: aggurgamentu Sinònimos e contràrios aggrucada Ètimu srd.

aggrucàre , vrb: aggrugare, aggrugari, aggurgare, agrugai, agrugari Definitzione fàere passadas lestras, coment'e po bòlere bídere o fàere totugantu impresse impresse, chentza si tratènnere a dhu fàere bene; fintzes pònnere a grughe, atobiàresi a grughe (nau de camminos, istradas) Sinònimos e contràrios atraessare, gruxai / navaciare Frases sos corbos bolandhe aggrucant su chelu ◊ apo aggrucau totu su sartu ◊ sa chirca iscientífica at aggrugadu totu s'ispàtziu interplanetàriu cun astronaves e telescópios ◊ aggruco campos e badhes ◊ bi cheret ora petzi pro aggrucare chin s’iscopa cussa betedhe iscala! ◊ nois fimus aggrucandhe a inghíriu de sas cumbessias 2. debbadas chi mi aggrughe chirchendhe sos chi mancant dae domo! 3. pagos tzitzones furint aggrugados in sa forredha ◊ in coghina dhue aiat iscannos, botos e linna aggrugada Ètimu its ad + cruc(u)lare Tradutziones Frantzesu fouiller Ingresu to scour Ispagnolu despacharse, chapucear Italianu perlustrare, fare un lavóro in mòdo sbrigativo Tedescu durchsuchen, eine schleunige Arbeit machen.

aggrugadúra , nf Definitzione tretu inue un'istrada, un'orruga, unu caminu si pratzit in duos o ndhe atóbiat un'àteru Sinònimos e contràrios agruxeri, ingruxeri Frases su cuadhu est arribbau a s'aggrugadura de su caminu Ètimu srd.

aggrugàre, aggrugàri aggrucàre

aggruíre , vrb: agruie, alguire, arguire Definitzione pigare, aprontare, portare o tènnere su chi serbit po calecuna faina, fàere, achipire faina, ammadurare nau de frutuàriu lompendho Sinònimos e contràrios abrontai, ammainare, ammanitzare, apariciai, coviare 1 Frases aiat induradu dies e dies arguíndhesi e fachèndhesi bellu (A.Deplano)◊ si podet arguire su màndhigu, su letu pro corcare ◊ no ischint comente arguire sa manera pro acurtziare mannos e minores a s'istúdiu ◊ su mastru at arguiu unu giassu in internèt ◊ amus arguiu su campionau de sa murra ◊ issa coitat a alguire su fatu de domo ◊ argúiti ca benit babbu tú! ◊ sunt arguindhe pro andhare a sa festa 2. sa figu ist agruindo a coe Tradutziones Frantzesu preparer Ingresu to prepare Ispagnolu preparar Italianu allestire Tedescu zurechtmachen.

aggrumài, aggrumàre aggromàre

aggrumiài , vrb: aggrummiai, grumiai Definitzione istare matzigandho sa cosa a meda comente faent unos cantu animales (boes, brebès) chi ndhe torrant su papare ingúrtiu po dhu matzigare prus a fine; foedhare coment’e a murrúngiu, a chèscia Sinònimos e contràrios arramigai, gramulare, gramunzare, gromigai, ramunzare 2. "Eh - aggrúmmiat intr'e sèi, issu - e chini dh'iat a èssi crétiu?!" Ètimu ltn. rumigare.

aggrummài, aggrummàre aggromàre

aggrummiài aggrumiài

aggrummonàre, aggrumonàre , vrb: Definitzione pigare grumone, mantènnere su grumone, s'arrennegu, su tzacu Sinònimos e contràrios ingromorare, ingrummonire Ètimu srd.

aggrumustonàre , vrb Definitzione betare totu apare, ammuntonare chentza órdine, chentza critériu Sinònimos e contràrios imbogiare, trebedhai Ètimu srd.

aggrunciàdu , pps, agt Definitzione de aggrunciare; chi est allorigau, coment’e fatu a lómboru Sinònimos e contràrios cdh. aggrunciatu 2. chie fit in terra, a mente pessegus, e chie sétidu aggrunciadu.

aggrunciàre , vrb Definitzione fàere a unu túturu, a unu lómboru Sinònimos e contràrios acarrongiai, afrascillonai, aggraminzonare, ammaugionai, arruntzai, atripitzare, frongire, granculai, iscrafangiai, pizigonare | ctr. istirai Frases est una búglia o est beru custu meu malu abbizu? Si mi aggrúnciat limba e chizu candho ndh'intendho su seru! (I.Virdis) Tradutziones Frantzesu se contracter Ingresu to get wrinkled, to shrink Ispagnolu contraerse, encogerse, arrugar Italianu contrarsi, spiegazzare Tedescu zusammenschrumpfen, schlecht zusammenfalten.

aggruncídu , pps, agt Definitzione de aggruncire; chi est fatu a unu túturu de su fritu Sinònimos e contràrios ateterighedhadu, intinirau, sfrigiorau 2. nàrami ite as àpidu, Antioga: totu aggruncida pares e maltrata! Tradutziones Frantzesu transi Ingresu to grow numb Ispagnolu entumecido Italianu intirizzito Tedescu erstarrt.

aggruncipídu , pps, agt Definitzione de aggruncipire; chi est totu a tzirbisas, a pinnigas Sinònimos e contràrios afrinzighidu, apijighedhadu, atripuntzidu / cdh. aggruciupitu Tradutziones Frantzesu rugueux Ingresu wrinkled Ispagnolu arrugado Italianu rugóso Tedescu runzelig.

aggruncipíre , vrb Definitzione fàere totu a piegas, a tzirbisas Sinònimos e contràrios acarrongiai, afrangillonai, aggruncire, apigiare, arruntzai, frongire, ingrincipire*, iscrafangiai | ctr. istirai Tradutziones Frantzesu froisser Ingresu to wrinckle (up), to fold Ispagnolu arrugar Italianu piegazzare Tedescu zerknittern.