aggrostàre , vrb Definizione fàere sa crosta, pígiu grussu de cosa Sinonimi e contrari acrostanare, aggromare, aradhare, ingrumai Etimo srd. Traduzioni Francese entartrer Inglese to encrust Spagnolo incrustarse Italiano aggrommare Tedesco gerinnen.
aggrucàda , nf: aggurcata, aggurgada Definizione su aggrucare; una passada, mescamente lestra, coment'e bolendho bíere o fàere totu e impresse mancari no bene Sinonimi e contrari cadrassada, navaciada Frasi un'aggurgada impresse li amus dadu, in binza, nessi pro s'erba prus arta ◊ a cussu líbberu li apo dadu un'aggurgada e prus de una cosa no l'apo lézida ◊ custa no est cosa de dare un'aggurgada, no: cheret fata bene atenta! Etimo srd. Traduzioni Francese travail bâclé Inglese hasty operation Spagnolo despachaderas Italiano operazióne sbrigativa Tedesco schleunige Arbeit.
aggrucadòre , agt Definizione chi aggrucat Etimo srd.
aggrucadúra , nf: aggurgadura Definizione su aggrucare, nau de sa manera de fàere Sinonimi e contrari aggrucada Etimo srd.
aggrucaméntu , nm: aggurgamentu Sinonimi e contrari aggrucada Etimo srd.
aggrucàre , vrb: aggrugare, aggrugari, aggurgare, agrugai, agrugari Definizione fàere passadas lestras, coment'e po bòlere bídere o fàere totugantu impresse impresse, chentza si tratènnere a dhu fàere bene; fintzes pònnere a grughe, atobiàresi a grughe (nau de camminos, istradas) Sinonimi e contrari atraessare, gruxai / navaciare Frasi sos corbos bolandhe aggrucant su chelu ◊ apo aggrucau totu su sartu ◊ sa chirca iscientífica at aggrugadu totu s'ispàtziu interplanetàriu cun astronaves e telescópios ◊ aggruco campos e badhes ◊ bi cheret ora petzi pro aggrucare chin s’iscopa cussa betedhe iscala! ◊ nois fimus aggrucandhe a inghíriu de sas cumbessias 2. debbadas chi mi aggrughe chirchendhe sos chi mancant dae domo! 3. pagos tzitzones furint aggrugados in sa forredha ◊ in coghina dhue aiat iscannos, botos e linna aggrugada Etimo its ad + cruc(u)lare Traduzioni Francese fouiller Inglese to scour Spagnolo despacharse, chapucear Italiano perlustrare, fare un lavóro in mòdo sbrigativo Tedesco durchsuchen, eine schleunige Arbeit machen.
aggrugadúra , nf Definizione tretu inue un'istrada, un'orruga, unu caminu si pratzit in duos o ndhe atóbiat un'àteru Sinonimi e contrari agruxeri, ingruxeri Frasi su cuadhu est arribbau a s'aggrugadura de su caminu Etimo srd.
aggrugàre, aggrugàri aggrucàre
aggruíre , vrb: agruie, alguire, arguire Definizione pigare, aprontare, portare o tènnere su chi serbit po calecuna faina, fàere, achipire faina, ammadurare nau de frutuàriu lompendho Sinonimi e contrari abrontai, ammainare, ammanitzare, apariciai, coviare 1 Frasi aiat induradu dies e dies arguíndhesi e fachèndhesi bellu (A.Deplano)◊ si podet arguire su màndhigu, su letu pro corcare ◊ no ischint comente arguire sa manera pro acurtziare mannos e minores a s'istúdiu ◊ su mastru at arguiu unu giassu in internèt ◊ amus arguiu su campionau de sa murra ◊ issa coitat a alguire su fatu de domo ◊ argúiti ca benit babbu tú! ◊ sunt arguindhe pro andhare a sa festa 2. sa figu ist agruindo a coe Traduzioni Francese preparer Inglese to prepare Spagnolo preparar Italiano allestire Tedesco zurechtmachen.
aggrumài, aggrumàre aggromàre
aggrumiài , vrb: aggrummiai, grumiai Definizione istare matzigandho sa cosa a meda comente faent unos cantu animales (boes, brebès) chi ndhe torrant su papare ingúrtiu po dhu matzigare prus a fine; foedhare coment’e a murrúngiu, a chèscia Sinonimi e contrari arramigai, gramulare, gramunzare, gromigai, ramunzare 2. "Eh - aggrúmmiat intr'e sèi, issu - e chini dh'iat a èssi crétiu?!" Etimo ltn. rumigare.
aggrummài, aggrummàre aggromàre
aggrummiài aggrumiài
aggrummonàre, aggrumonàre , vrb: Definizione pigare grumone, mantènnere su grumone, s'arrennegu, su tzacu Sinonimi e contrari ingromorare, ingrummonire Etimo srd.
aggrumustonàre , vrb Definizione betare totu apare, ammuntonare chentza órdine, chentza critériu Sinonimi e contrari imbogiare, trebedhai Etimo srd.
aggrunciàdu , pps, agt Definizione de aggrunciare; chi est allorigau, coment’e fatu a lómboru Sinonimi e contrari cdh. aggrunciatu 2. chie fit in terra, a mente pessegus, e chie sétidu aggrunciadu.
aggrunciàre , vrb Definizione fàere a unu túturu, a unu lómboru Sinonimi e contrari acarrongiai, afrascillonai, aggraminzonare, ammaugionai, arruntzai, atripitzare, frongire, granculai, iscrafangiai, pizigonare | ctr. istirai Frasi est una búglia o est beru custu meu malu abbizu? Si mi aggrúnciat limba e chizu candho ndh'intendho su seru! (I.Virdis) Traduzioni Francese se contracter Inglese to get wrinkled, to shrink Spagnolo contraerse, encogerse, arrugar Italiano contrarsi, spiegazzare Tedesco zusammenschrumpfen, schlecht zusammenfalten.
aggruncídu , pps, agt Definizione de aggruncire; chi est fatu a unu túturu de su fritu Sinonimi e contrari ateterighedhadu, intinirau, sfrigiorau 2. nàrami ite as àpidu, Antioga: totu aggruncida pares e maltrata! Traduzioni Francese transi Inglese to grow numb Spagnolo entumecido Italiano intirizzito Tedesco erstarrt.
aggruncipídu , pps, agt Definizione de aggruncipire; chi est totu a tzirbisas, a pinnigas Sinonimi e contrari afrinzighidu, apijighedhadu, atripuntzidu / cdh. aggruciupitu Traduzioni Francese rugueux Inglese wrinkled Spagnolo arrugado Italiano rugóso Tedesco runzelig.
aggruncipíre , vrb Definizione fàere totu a piegas, a tzirbisas Sinonimi e contrari acarrongiai, afrangillonai, aggruncire, apigiare, arruntzai, frongire, ingrincipire*, iscrafangiai | ctr. istirai Traduzioni Francese froisser Inglese to wrinckle (up), to fold Spagnolo arrugar Italiano piegazzare Tedesco zerknittern.