A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

abborriàre , vrb: borriare* Sinònimos e contràrios barroinae, borrare, borrighinare, corraxinai, corrinai, orriare Terminologia iscientìfica bga.

abborridàre , vrb Definitzione coment'e istare a bórridas, a iscràmios, a boghes Sinònimos e contràrios abborriare Frases sas robbas, totu isporadas e famidas, abborridendhe, ponent sa paura Ètimu srd.

abborrigàda , nf: abburricada, burrigada* Definitzione brulla pesante, giogu de martzocu: una brulla ti fatzo, un'ogu ti ndhe bogo Sinònimos e contràrios ghelea, molentada, tontesa Frases fatu m'at sa mascarada proite mi cheriat bellu, ma no b'at piús apellu fata chi est s'abburricada! (G.Atzori) Tradutziones Frantzesu sottise, bêtise Ingresu bad joke Ispagnolu borricada Italianu brutto schérzo, spropòsito Tedescu schlechter Scherz, großer Fehler, Dummheit.

abborrochinàre , vrb Definitzione pesàre a borróchinos, fàere corrighinos, nau de àinos; in cobertantza, fintzes pigare a ccn. a boghes Sinònimos e contràrios borriare, borrighinare, corraxinai, corrinai Ètimu srd.

abborróchinu , nm: borróchinu Sinònimos e contràrios borrighinu, corrighinu, corrinu, órriu Ètimu srd.

abborsadòri , nm Sinònimos e contràrios bragheteri, feminaju.

abbortài , vrb Definitzione nau de fémina príngia, pèrdere su fedu Sinònimos e contràrios agurtire, antiri, istrumai Ètimu spn. abortar.

abborticàda , nf: abburticada Definitzione su abborticare Ètimu srd.

abborticadúra , nf Sinònimos e contràrios addormentadura, addrommigadura, informigamentu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu engourdissement Ingresu numbness Ispagnolu entorpecimiento Italianu intorpidiménto Tedescu Einschlafen.

abborticàre , vrb: abbortigare, abbortijare, abbortixare Definitzione batire un’arremu, mescamente postu male chi no passat bene su sàmbene, de pàrrere coment’e totu puntu cun ortiga, o fintzes de no si dhu intèndhere coment’e chi siat sicau, de ortigu Sinònimos e contràrios addormicare, addrommentire, aggurticiare, iformicare, immortigare, indoliminzare, intrementíre indormicare Frases comente fia corcadu mi at abbortigadu su bratzu ◊ candho si pesabat fit totu abborticau e addozau e pro si cossolare bibiat una tassa de birra Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu engourdir Ingresu to benumb Ispagnolu entorpecer Italianu intorpidire Tedescu gefühllos machen.

abborticàu , pps, agt Definitzione de abborticare Sinònimos e contràrios abboltijadu, ammoltijadu, infromigau.

abbortigàre, abbortijàre, abbortixàre abborticàre

abbortzài , vrb Definitzione cricare o giare s'intesa cun ccn. o fintzes cricare de si dhu fàere a sa manu po calecunu torracontu.

abboscicàre , vrb Definitzione ufrare, fàere a busciuca 2. ojos abboscicados Ètimu srd.

abbósu , agt: acuosu Definitzione chi portat abba, nau pruschetotu de frutos chi portant súciu meda, ma fintzes de su tempus in su sensu chi proet fatuvatu; nau de cosa po sa modhesa chi tenet, chi est isabbisabbi, modhe meda agiummai che abba Sinònimos e contràrios suciosu / pioanu | ctr. asciutu, sicu Frases bi at pira abbosa e bi at pira assuta ◊ cust'aràngiu est bellu acuosu 2. ocannu at fatu un'istiu abbosu 3. su mele daghi si betat a su chedhàrgiu, faendho su turrone, depet èssere abbosu Ètimu ltn. aquosus Tradutziones Frantzesu succulent Ingresu succulent Ispagnolu jugoso Italianu succulènto Tedescu saftig.

abbotài , vrb Definitzione andhare coment'e a cropos, a iscutuladas Sinònimos e contràrios assachitai Frases su carru caminendi abbotat Ètimu srd.

abbotài 1 , vrb Definitzione nau de su casu, ufrare (segundhu comente est fatu si ufrat a friscu e fintzes candho est asciutu).

abbotinàda , nf: abbutinada Sinònimos e contràrios abbútinu Ètimu srd.

abbotinàre , vrb: abbutinae, abbutinare Definitzione fàere a una befa catzigandho, betandho a terra, faendho dannu, imbrutandho o àteru (in sensu morale puru): dhu’est fintzes s'idea de pònnere tréulu, trumbullu, iscúdere, atripare / abbutinare su logu = distrúere, burdellare, imbrutare su logu Sinònimos e contràrios abbadinare, acacigai, arroinare, bíncere, destrui, istraitzare / imbratare Frases no mi lasso abbutinare s'oltu meu ◊ su colzu pensamentu ti abbutinat s'ànima e su corpus ◊ unu càmiu at abbutinadu a unu ◊ unu trimizone de pessamentos istrambos mi ant abbotinatu ◊ cussu ist abbituau a isperditziae e abbutinae sa cosa 2. eris sa turulia mi fit abbutinandhe sos pannos 3. custa fardeta mi l'istràvio, ca in su telarju falat su pilu e mi abbutinat ◊ est in cherta de si nche labare su ludru chi l'at abbutinau su lúmene ◊ mamma tua mi at totu abbutinau e aviliu Tradutziones Frantzesu piétiner Ingresu to trample on Ispagnolu pisotear Italianu calpestare Tedescu zertreten.

abbótu , avb Definitzione a botu, nau in su sensu de aira, meda, e manigiau che a meda etotu, a bortas fintzes a pronúmene Sinònimos e contràrios aira, meda Frases sa tzicória vocat tudhos abbotu ◊ sèmenant pisellu abbotu pro lu vèndhere ◊ bos sezis divertitos abbotu! ◊ non bi tenzo abbotu a che agabbare su libbru! ◊ como de zente ndhe suprit abbotu 2. bi ndhe at abbotu chi amant cosas chentza valore Sambenados e Provèrbios prb: a riu bulluzatu piscatores abbotu! Ètimu srd.