A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

arrabbussài , vrb: arrebbussai, arrebbussare, arrembussai, arribbussare, rambussai Definitzione pònnere unu pígiu de impastu a is muros po dhos allisare, ammontare is fartas e giare prus fortilesa, prus che àteru s'úrtima manu, prus in fine Sinònimos e contràrios acarragiai, cugutzare, ammantai, ammontare 1, assacarrare, cutzicare, imbusciae / arraspagliai, impalitai, impilatzare, incalchinare, incroxai, ingrostare, intonicai, irrustigare, ischedrare Frases arrabbussau, su muru béciu torrat a nou ◊ femu arrebbussendi s'afaciara de sa domu ◊ sos muros los aiant arrebbussaos a ludru Ètimu ctl. arrebossar Tradutziones Frantzesu enduire de plâtre, enduire de ciment, crépir Ingresu to plaster Ispagnolu enlucir, encalar Italianu intonacare Tedescu verputzen.

arrabbussaméntu , nm Sinònimos e contràrios àlbiu, arrebbussadura, arrebbussonzu, intúnigu Ètimu srd.

arrabiadúra , nf Definitzione su arrabiai, èssere arrabiaos, nau prus che àteru po s'ànimu, passione, apentu mannu, a meda, cun airu (ma no arrennegu!) Frases vossignoria est trabballendi a arrabiadura, no connoscit dí e noti: pasissí!

arrabiài , vrb Definitzione sufrire de calecuna cosa mala a baliare; ingòllere sa maladia de s'arrajoladura Sinònimos e contràrios arrabbidare, issentire Frases seu arrabiendimí de su dolori! ◊ seu arrabiendimí de totu su píbiri chi portat custa cosa! 2. ti ndi cabat sa boada a usu de unu cani arrabiau!

arrabidàre arrabbidàre

arrabídu , agt Definitzione its, arrabbiau? Sinònimos e contràrios arragiolidu Frases est passadu su bentu a frúscios, cun milli arrabidos úrulos de mineta e de fregassu ◊ a muzere tua l'as fata nervosa e arrabida.

arrabiétu , nm Definitzione dolore forte, chi faet dilliriare, o fintzes carda de arrennegu Sinònimos e contràrios arrabiori / arràbbiu, arrennegu Frases apena fatzu aici mi benit s'arrabietu e su càncuru a is piscionis 2. aspetu a candu ti passat s'arrabietu chi ti apu fatu pigai Ètimu srd.

arrabinàre arrabbinàre

arrabiòri , nm Definitzione dolore forte chi faet issentire, dilliriare, dispraxere, arrennegu Sinònimos e contràrios arrabietu Frases fiat un'arrabiori chen'e prantu ◊ iscudit cun feli, cun arrabiori de coru! Ètimu srd.

arrabiósu arrabbiósu

arrabisàli , avb: arrebisale, rabisali* Definitzione mesu saliu, cotu in abba cun sale / fae arrebisale, arrescotu arrabisali Frases sa mesa fit aparitzada de abba ebbia e fae arrebisale.

arrabíu arrabbíu

arràbiu arràbbiu

arrabòre , nm Definitzione cosa chi no serbit prus, de fuliare Sinònimos e contràrios baldulete, bascaràmene, burrumballa, carramacina, carravore, imbaratzu, malesa Frases no che frundhas coment'e arrabore su chi Deus at fatu! ◊ sos rios aundhados trazant truncos, terra e arrabores.

arrabronadúra , nf Definitzione su arrabronai Sinònimos e contràrios arrebronamentu Ètimu srd.

arrabúda , nf Definitzione cosa de papare Sinònimos e contràrios mandiari, màndhicu, mànicu, papai 1.

arràca àcra

arracàda , nf: arrecada, arrecaja, arrecrada, arrocadas, racada Definitzione genia de prendha (de oro, prata, coradhu, de àteru) fata po apicare prus che àteru in origas; is nàcaras chi portant asuta de sa barra de fundhu crabas e brebès / genia de a.: a lóriga, a lentioni, a pàlia (= lorinchinos mannos, lados, de oro) Sinònimos e contràrios aricina, arra, pendhulica / nàcara, nabra Frases ti apo a dare s'arracada de prata ◊ tue ses cun arracadas e collana, e babbu tou a solas tira tira! ◊ a tie no ti deghent sas arracadas ◊ pro cumpàrrere in su ballu sunt bàrrias de arracadas Terminologia iscientìfica prd Ètimu ctl., spn. arrecada Tradutziones Frantzesu boucle d'oreilles, pendant d'oreilles Ingresu earring Ispagnolu arracada Italianu orecchino Tedescu Ohrring.

arracàda 1 , nf Definitzione its, piarra?, zenia de macarrones? (A/c. in Pastonesi - Tortolí saludi e trigu, pàz. 38 "is arrecadas = l'ipocisto, parassita che vive sulle radici del cisto, dalla vivace colorazione vermiglia e gialla" e in A.Cossu, Flora…, pàz. 84, Cytinus Hypocistus, ipocisto […] nomi sardi: Caboniscu de murdegu, (Gergei), Mucchignero, Rosa de murdegu, Titta de acca (Barisardo) Frases fint macarrones cundhidos cun pumatas arracadas ◊ sos pitzinnos fint cun sos murros abbroinados de su sutzu de sas arracadas.

arracàtu , nm: arrecatu, errecatu, recatu* Definitzione provistedha de cosas de papare: pane, pasta, ingaúngiu, alegúmene, e àteru, o fintzes erba, pàsculu (foedhandho de bestiàmene); totu su necessàriu po fàere una cosa (cosire unu bestire, iscríere) Sinònimos e contràrios bustu, màndhicu, papai 1, pàsculu / arrecàpidu Maneras de nàrrere csn: fai arrecatu = coxinai, fàghere a manigare; is arrecatus de iscriri = totu su chi serbit pro iscríere Frases seu codrimingendi unu pitzuedhu de arracatu ◊ si aggànciat s'arracatu e nch'istupat a su sartu ◊ oi no tengu de fai arrecatu ca seu cumbidau ◊ moviant a monte cun d-unu cantu de pane e casu po s'arrecatu de totu sa die Tradutziones Frantzesu vivres Ingresu provisions Ispagnolu víveres Italianu vìveri Tedescu Lebensmittel.