A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

abixànti , agt Sinònimos e contràrios abbilleri, abbizósicu, billanti.

aboàre , vrb Definitzione agrogostiare, sa boghe chi faent is pudhas candho ant fatu o depent fàere s'ou.

abogài abbogài

abogài 1 , vrb: bogai* 1 Definitzione arremare a totu codhu, manigiare is remos Terminologia iscientìfica pscd Tradutziones Frantzesu ramer Ingresu to row Ispagnolu bogar Italianu vogare Tedescu rudern.

abogasía , nf Definitzione su fàere su mestieri de s'abbogau Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu profession d’avocat Ingresu legal profession Ispagnolu abogacía Italianu avvocatura Tedescu Anwaltschaft.

abogàu abbocàu

aboléu , nm: abruleu, abueu, abuleu, abureu, pruleu Definitzione erba, genia de amenta chi faet in logos chi dhue sumit abba, bona po cura Sinònimos e contràrios acabueu, mentabuleu, nabulleu, puleju* Frases ti apu a cuncordai altaris de abuleu Terminologia iscientìfica rba, rbc, Mentha pulegium Tradutziones Frantzesu menthe pouliot, herbe aux puces Ingresu pennyroyal Ispagnolu poleo Italianu pulégio Tedescu Polei.

abompiài , vrb Definitzione aguantare aferrandho cun is manos, o fintzes fàere a mancu de fàere calecuna cosa Sinònimos e contràrios mantènnere, ostènnere Frases cussa mi at abompiau pariat una maca e dh'apu tímia! 2. no mi ndi seu abompiada de fuedhai diaici candu apu biu su manixu de cussa domu!

abòri , nm Definitzione mufore caente chi artzat dae terra apustis chi proet o de àtera isciustura, dannosu po cosa prantada, bíngias.

aboriadróxu , nm: abroriadroxu Definitzione candho sa die est inter lughe e iscuru, faendho die o iscurigandho Sinònimos e contràrios abróriu, alboriadórgiu Frases cras nd'ingolleus is procus a bidha, moveus a s’abroriadroxu.

aboriài , vrb Sinònimos e contràrios abbochinare.

abòsca , avb: posca* Definitzione su tempus apustis de un'àteru Sinònimos e contràrios acoa, addaboi, apoi, apusti, daboscas | ctr. innantis.

àbra , nf: ara, arba 1, arva 1, avra Definitzione bentighedhu fridu meda, dannosu pruschetotu a su frutuàriu / min. abredha Sinònimos e contràrios abrina, araghe, atza 1, frina, livrina, saniete / cdh. spunzina Maneras de nàrrere csn: pònnere a unu in s'ara = genia de frastimu; famiu che avra = famidu che ruga, meda (su bentu fridu abbruxat s'erba) Frases sos duos zòvanos si secabant de linna bona e no fit una note de abra chi lis poniat pagura ◊ in tempos malos camminei che a s'avra mala ◊ un'avra punghinosa de bidhighia demozat custa terra catigada ◊ s'avra mi che at sicau s'ortu Terminologia iscientìfica tpm Ètimu ltn. aura Tradutziones Frantzesu bise Ingresu very cold, wind (air) Ispagnolu gris Italianu sizza, vènto gèlido Tedescu eisiger Wind.

abrabbiètola , nf Sinònimos e contràrios aeda, cea 1 biarava.

abracédhu , nm: abratzedhu Definitzione gunnedha de furesu, in d-unos cantu costúmenes Frases sa tonaresa bestit s'abratzedhu cun sa camisa, paleta e zipone Terminologia iscientìfica cst, bst Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu jupe Ingresu skirt Ispagnolu falda Italianu gonnèlla Tedescu Röcklein.

abràda , nf: albada, albata, alvada, arbada, arvada, arvata, orbada Definitzione sa punta de s'arau chi intrat in sa terra arandho, fata de atzàrgiu grussu, a punta Terminologia iscientìfica msg Tradutziones Frantzesu soc Ingresu ploughshare Ispagnolu reja Italianu vòmere Tedescu Pflugschar.

abràdu , agt: aprau, arvatu, avrau Definitzione chi est guastu, coment'e sicau de s'abra, de su fritu / laras abradas = trapadas de su fritu Sinònimos e contràrios ammalmiadu / acaramau, allizadu, mústiu 2 | ctr. friscu 2. trabbucant in sos códules abraos de s'irménticu ◊ cantas sos dolores de cust'abrada terra in gutiperu! (G.Piga) Ètimu srd.

abràina , nf, nm: arbàinu, erbàina Definitzione pértia furada o cambu de bide interraos a betare arraighinas chentza ndhe dhos segare de su fundhu Sinònimos e contràrios brabània, crabàinu, parpàghine Ètimu srd.

abrainósu , agt Definitzione nau de terra, de logu, chi dhue at bràina, umidade, chi est totu isciustu Sinònimos e contràrios benatzosu, lutzinosu

abrassúta , agt Definitzione abra assuta (nau in cobertantza de ccn.) = susuncu, limidu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu vieil avare Ingresu nasty niggard Ispagnolu tacaño Italianu avaràccio Tedescu großer Geizhals.