A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

cruvénu culvénu

crúxe, crúxi crúche

crúxu crúju

cú cólu 1

cúa , nf: cuba 1, cuva Definitzione logu po si cuare, a cuare Sinònimos e contràrios acucadolzu, costoidorzu, cuàciu, cuadina, remunidorzu Maneras de nàrrere csn: giogai a cuas a cuas = a cuare; avb. a cua, a cua a cua (acua acua), a cuva = chentza si fagher bídere e ne intèndhere; a cua mia, tua, sua, nostra, bostra, issoro, de… = chentza chi dhu iscípia o bia dèu, tui, cussu, nosu, bosatrus, cussus, ccn.; èssiri a incaracua = a su cua cua, faghíndhesi bídere, incarèndhesi, e torrèndhesi a cuare, apartare 2. sos mannos si ódiant a cuba ◊ a cuva ti apo vidu armau ◊ cuss'anedhu mi l'apo comporadu a cua tou ◊ isse bidet in giaru su chi faghes a cua ◊ mih no ndhe nias: custa cosa ti la so paghendhe a cua de babbu, ca sinono mi brigat! 3. si poniaus a giogai a cuas a cuas Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu cachette Ingresu hiding-place Ispagnolu escondite Italianu nascondìglio Tedescu Versteck.

cúa 1 , nf: cuba, cube 1, cupa 1 Definitzione istrégiu mannu a pònnere binu, fatu a doas de linna arcadas unu pagu e poderadas impare cun cricos de làuna, a duos fundhos incasciaos in is doas, tundhos o prelongaos, e de manera chi abbarrat prus largu in mesania tra fundhu e fundhu; una carrada segada in mesania; genia de ammontu de su carru, fintzes is costanas curtzas / min. cubigedha Sinònimos e contràrios carrada / tina Maneras de nàrrere csn: pònnere a modhe, istanzare sa cuba; ufradu che c. (nadu de unu) = a casidhu, primmadu meda (ma, nadu de nues, gàrrigas de abba, apunta a betare); fagheresiche che c. (manighendhe) = satzaisí meda; bíere mortos in sa cupa = agatai ossus in sa frisciura, biri su chi no dhoi est Frases andhaiant a bufae a magasinu de sas cuas de su binu finas a bíere su fundhu ◊ tui ti fais axedu sentza de ti ghetai a cuba ◊ sas cubas prenas si ponent corcadas e cotadas a un'ala e àtera pro arreare frimmas ◊ sa cuba mala faghet binu aghedu 2. is cubas de su carru portant unu língiu de bàsciu e unu de susu e una trebidroxa po dhas aguantai firmas Terminologia iscientìfica stz Ètimu ltn. cupa Tradutziones Frantzesu tonneau Ingresu barrel Ispagnolu cuba, tonel Italianu bótte Tedescu Faß.

cuacióu coaciólu

cuàciu , nm: culàciu 1, culatzu, curatzu Definitzione sa parte de fundhu de unu sacu, de un'istrégiu, sa parte comente acabbat calecuna cosa a cugigone, fintzes is úrtimos tempos de una simana, coígiu de cosa; sa parte de fundhu de unu frutu grussu (a sa bandha contrària de su tenaghe), o de cosas che a su cugúmene, sa crucurighedha, e àteru; fintzes culu mannu, grussu Sinònimos e contràrios cugulloni Maneras de nàrrere csn: su murale de culatzu de canterju = s'úrtima dente, sa de fundhu; culatzu de ojos = me is trempas, sa parti chi essit, apitzus de sa punta de s'ossu, acanta a is ogus (itl. pomèllo); culatzu de sa bentre = budhale, itl. rètto; su cuàciu, su cuacedhu = trastighedhu chi ponent a sa criadura minuda a imboligare su culitu pro che li suspire su píssiu, pro no imbrutare Frases piantinas, sementzas e matzocas ndhe at postu fintzas in culatzos de pinzata ◊ su mànigu li abbarrat in culatzos de buca, no resessit a ingullire ◊ custa calidadi de tamàtiga si púrdiat sempri in su cuàciu ◊ apo collidu unu culatzu de bértula de olia Sambenados e Provèrbios smb: Culatzu, Culazzu Terminologia iscientìfica rbr, crn Ètimu itl. culaccio Tradutziones Frantzesu extrémité, croupion Ingresu rump, side Ispagnolu extremidad Italianu estremità, codrïóne Tedescu Ende.

cuàciu 1 , nm Definitzione logu a cuare Sinònimos e contràrios acucadolzu, costoidorzu, cua, cuadina, remunidorzu Ètimu srd.

cuàda , nf Definitzione su cuare, su si cuare / a sa c. de su sole = apustis chi su sole nch'est calau, intrau Sinònimos e contràrios iscumpàssida | ctr. acerada, incarada Ètimu srd.

cuadérnu , nm Definitzione unu tanti de fòglios a errigas o a cuadredhos poderaos impare cun calecunu puntu in mesu, po iscríere cosa, fàere cómpitos de iscola e àteru / intrare in c. = ascurtai s'arrexoni, cunsiderai is cosas, pònniri menti Frases is cómpitus mius fiant sempri a postu, su cuadernu no teniat ni màncias de tinta e nimmancu origas fatas cun su bratzu ◊ bi aiat pitzinnos chi su libbru e sos cuadernos los zughiant sempre istratzulados e prenos de magras 2. est reberde e bastat, no intrat in cuadernu mancu si lu crebas a banzos Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu cahier Ingresu exercise-book Ispagnolu cuaderno Italianu quadèrno Tedescu Heft.

cuadhànti cabadhànte

cuadhàri cabadhàre

cuadhàtzu , agt Frases sa sorri est cuadhatza, su fradi est malu a movi!

cuadhéri cadhéri

cuadhigàda , nf Definitzione passigiada o andhada a cuadhu Sinònimos e contràrios cdh. cadhatzina Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu chevauchée Ingresu ride Ispagnolu cabalgada Italianu cavalcata Tedescu Ritt.

cuadhigadòri , nm Definitzione chi o chie andhat o est a cuadhu Sinònimos e contràrios cabadhante, cabadhare Ètimu srd.

cuadhigài cadhicàre

cuadhinàrgiu , agt Definitzione nau de unu po su naturale chi tenet, chi fait cuadhus, comente dhi meledat, cun pagu cunsideru Sinònimos e contràrios cadredhosu, crecósigu, cuadhudu, físchidu, ideàticu Terminologia iscientìfica ntl Ètimu srd.

cuadhínu cabadhínu