cucujàre , vrb Definitzione andhare a cucuja, bodhire cucuja a papare Frases tenídebbos a contu, cucujade in litos bostros e rispetade sos trichinzos anzenos! Ètimu srd.
cucujòi cocojòni
cuculàre , vrb: cugulare Definitzione nau de s'aera, o fintzes de su logu, ammontare de nues Sinònimos e contràrios abbudhonare, annuai 1, incuculare | ctr. isclarire, ispalaciae Frases de ierru si cúgulat s'aera e osservamus su monte incoronadu de nues.
cuculàta , nf Definitzione una calidade de caragantzu Sinònimos e contràrios cucurilata*.
cuculía coculía
cuculièdha , nf Definitzione min. de cuculia, pingiadedha, padedha pitica; in cobertantza, su pertusu.
cuculíu coculía
cucullía, cucullíu , nf, nm: curculliu Definitzione una genia de pigione, de is atrapaditas, connotu meda Sinònimos e contràrios acucadita, alàuda, alimannu, arenarza, atacaterra, atrapadita, cucubiu, iscrianissa, piatarita, ungallonga Sambenados e Provèrbios smb: Cucculiu, Cucculliu Terminologia iscientìfica pzn, lullula arborea familiaris, melanocorypha calandra, calandrella brachydactyla, alauda arvensis cantarella.
cucumaréu , nm Definitzione genia de pigione mannu, chi abbitat meda in Sardigna, curiosu ca che faet sa cria in su niu de àteros pigiones (chi dhos frochint a apustis atendhent is pigionedhos) e po cussu si narat fintzes de gente trassera, trampanera, aprofitadora; àteru pigione puru Sinònimos e contràrios cucu, cucuerrai, cucuevai, cucuggregu, pachedhu 1 / cucumiai Terminologia iscientìfica pzn.
cucumartzólu , nm Definitzione tres genias de pigiones (o anades) tenent custu númene: a) sórighe de riu, b) anadi o strallona bianca, c) sa strallera Sinònimos e contràrios acabussoni 1, catzoledhu, coàciu / scocaletu / strallera Terminologia iscientìfica pzn, poliocephalus ruficollis, mergus albellus, m. serrator.
cucumàtzu , nm Definitzione muntone, in rúghere a c., orrúere totu a unu muntone.
cucumbédhu , nm: cucumedhu 1,
cucummedhu Definitzione
su coromedhu o puntighedha de mesu, modhe modhe, de su càule, de sa latuca (o fintzes de àteras erbas), sa parte prus bona de una cosa
Sinònimos e contràrios
coramedhu,
truntzedhu
Maneras de nàrrere
csn:
su c. de sa bidha = sa menzus parte de sa zente; artziai is cucumedhus a conca = acucai, pigare sos becos a conca
Frases
incumintzaiat a pilicare s'erva mannicantina, nche tiraiat donzi pilipiu dassanne solu sos cucumbedhos ◊ pro s’iscurressa fudhiat cucumbedhu de ruvu
2.
nci dhi àtziant is cucumedhus a conca e donat una surrulada de pedra a su fillu
Terminologia iscientìfica
rbr
Ètimu
tn.
*cucumellus l
Tradutziones
Frantzesu
partie tendre
Ingresu
tender part
Ispagnolu
grumo
Italianu
tenerume
Tedescu
Zarte.
cucumèa , nm: cucumeu Definitzione
genia de pigione chi essit mescamente a denote / nasu a c. = coment'e unchinadu
Sinònimos e contràrios
cucumiai
Frases
su soli faiat ammachiai cixaredhas e cucumeus in is istuas
Terminologia iscientìfica
pzn, carine noctua sarda
Ètimu
srdn.
Tradutziones
Frantzesu
chouette
Ingresu
owl
Ispagnolu
lechuza
Italianu
civétta
Tedescu
Steinkauz.
cucumédhu , nm: cugumedhu,
cugummedhu Definitzione
genia de erba chi no portat clorofilla, a calidades bonas po papare ma àteras toscosas: cun custu númene si narat css. genia de codrolinu, ma mescamente sa tuvaredha (itl. prataiòlo) o toba, pruschetotu candho est ancora serrada, essia de pagu; cucumedhu est fintzes cúcuru o punta de monte, sedha / cugumedhu padezonadu = itl. òvolo; cucumedhu de conca = concajoni, cuchedha, cucale, genia de petonadura de fémina
Sinònimos e contràrios
antunna,
cardolinu,
corrorinu,
cucarumedhu,
tontonniu,
tugnu,
túvara 1
/
toa 1
Frases
naschent che cugumedhu onzi mamentu: in d-unu sinnu est pienu su sacu ◊ fit collindhe cugumedhu a su coinzolu
2.
si petonat cun sa riga in mesu, is pretas e su cucumedhu
Terminologia iscientìfica
rbz
Tradutziones
Frantzesu
champignon
Ingresu
mushroom
Ispagnolu
hongo,
seta (f)
Italianu
fungo
Tedescu
Pilz.
cucumédhu 1 cucumbédhu
cucumèle, cucumelèi, cucumellèi , nm Definitzione
genia de làmbriga apodhosa in colore de mele chi bogant in su truncu unas cantu matas, mescamente prunas, cariasas, méndhulas, su modhitzi
Sinònimos e contràrios
abbamele,
càtria,
melàrvure,
mucumele,
tzonchi
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
résine
Ingresu
resin
Ispagnolu
resina
Italianu
rèsina
Tedescu
Harz.
cucumenàle , nm: cugumale,
cugumalu,
cugumenale Definitzione
su puntu prus artu de unu barracu o fintzes de sa teulada, ischinale de teulada
Sinònimos e contràrios
coliminzu,
coromalu,
pinnacúcia,
pópula
Frases
dae su cucumenale essint sas pupadas de su fumu pintandhe in sas copertas premedias camineras ◊ como chi sos cugumenales no dant sinnales de vida sas domos parent un'àtera cosa
Terminologia iscientìfica
dmo
Tradutziones
Frantzesu
faîte de toiture
Ingresu
chimneypot
Ispagnolu
chimenea
Italianu
comìgnolo
Tedescu
Schornstein.
cucúmene cogúmbiu
cucumèo , nm Definitzione genia de pigione chi essit mescamente a denote Sinònimos e contràrios cucumea*, cucumiai Frases cucumeo, ses tue de seguru su prus pigione légiu!