A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

giompidúra , nf Definitzione su lòmpere de sa cosa a puntu giustu Sinònimos e contràrios crompimentu, giompimentu, lompimentu Frases frutu perunu bato a giompidura e iscuntento massaju e pastore Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu maturation Ingresu ripening Ispagnolu maduración Italianu maturazióne Tedescu Reifen.

giompiméntu , nm: crompimentu, giumpimentu, lompimentu, zompimentu Definitzione su cumprire de is cosas, su crèschere e lòmpere a su puntu giustu, bonas de serbire, nau fintzes de personas, de òperas e de fatos de sa vida, de su andhare; genia de sacu, in bentre de sa fémina, ue faet su fedu fintzes a naschire Sinònimos e contràrios ammissa, giompidura / burba, filadòrgia, mammana, secundhina Frases su frúture benit a giumpimentu ◊ batire a giompimentu disizos e isperas ◊ no est pro su malu si no so bénnidu ancora a giompimentu a sa prommissa Tradutziones Frantzesu achèvement, maturation Ingresu accomplishment, maturity Ispagnolu maduración Italianu compiménto, maturazióne Tedescu Reifen.

giómu giòmo

gionài , vrb Sinònimos e contràrios dae 1, donai, giai Ètimu srd.

gionchígliu, gionchíllu , nm, nf: giunchígliu 1, giunchílliu, giunchillu, zinchíglia Definitzione prendha, genia de cadenita o cadenatzu de oro o de prata a lórigas piticas e unu pagu longas Sinònimos e contràrios cadenita Frases portat unu bellu gionchígliu de òru ◊ giunchígliu e cadenatzu mi at donau sorga mia ◊ is gàncius de su cosseto aggànciant a manu manca e a manu bona calat su giunchillu Terminologia iscientìfica prd Ètimu spn. junquillo Tradutziones Frantzesu chaînette Ingresu thin chain Ispagnolu cadena Italianu catenina Tedescu Kettchen.

giòne , nf Definitzione ortigu chi faet a lacu, unu mesu de comente essit de su truncu, tupau a una parte e àtera a istúturu po istrégiu a pònnere cosa / min. gionedha Sinònimos e contràrios bagione*, butzichedhu, cobedina, taulatzinu Frases in mesu a sos badàlciulos e giones sos pisedhos cuados giogaiant a gherra ◊ comare Rosica cun sa gione de sa ua in cúcuru piena avantzat a sa domo Terminologia iscientìfica stz.

gionèdha , nf: agionedha*, cionedha, zonedha Definitzione min. de gione, ortigu allachedhau a pònnere cosa; conchedha, genia de istregighedhu de ortigu po umprire abba in su sartu Sinònimos e contràrios dionedha Frases su biadu de babbu onzi annu a sa funtana li faghiat sa gionedha noa ◊ fit ifitendhe sa peta arrustida e ponindhe in gionedhas de oltígiu.

gioníscu , agt Definitzione nau de sa castàngia candho est sicada e límpia, ispuligada, bona po còere a budhiu.

giòrba giòlba

Giórdi, Giórgi Giólzi

gioríca , nf: (sa g. = saxoríca) Definitzione una calidade pitica de sàlvia de campu Sinònimos e contràrios lucajabitica, salviedha Terminologia iscientìfica rba, Salvia verbenaca Tradutziones Frantzesu sauge verveine, variété de sauge Ingresu wild sage Ispagnolu gallocresta Italianu chiarèlla minóre Tedescu eine Wiesensalbeisorte.

gióriga , nf, nm: ciórighe*, sórixi, tzórighe Definitzione chirisi de perca, genia de pigione pitichedhedhu Frases bi at tilighertas, giórigas e mérulas ◊ duos pisinatos sunt fatendhe s'última serenada cun su gióriga (A.Mandis) Terminologia iscientìfica pzn.

giornàda gerronàda

giornadéri gerronadéri

giornàle, giornàli , nm: zornale Definitzione fógliu iscritu cun is novas de sa die Sinònimos e contràrios gaseta Frases in su giornali de dinnantis ariseru unu articulista at nau chi innòi cantànt is cantantis mannus.

giornalísta , nf, nm: zornalista Definitzione chie trebballat arregollindho e iscriendho novas in su giornale Sinònimos e contràrios gaseteri Terminologia iscientìfica prf.

giòrra , nf: zorra Definitzione genia de istrégiu mannu de terra, fatu coment'e a brúngia cun bàtoro asas Sinònimos e contràrios giara 1 Frases oe cussos sinnos sunt sidhados ch'in sa giorra de s'istória s'aunint (A.Porcheddu)◊ ch'est intro de s'ostera bufendhe dai oltaedie, solu che giorra arrunzada in unu chizolu Terminologia iscientìfica stz Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu jarre Ingresu jar Ispagnolu jarra Italianu giara Tedescu Krug mit vier Henkeln.

giórrida , nf: zórrida Definitzione su murrúngiu chi faet su porcu ammeletzandho, nau a brulla o a disprétziu fintzes de gente 2. chito o tardu chi recua no mancat mai sa giórrida tua! Terminologia iscientìfica bga.

giorrompàlla , nf Definitzione piciochedhos bagamundhos, ifadosos Sinònimos e contràrios pisedhina, ratatúglia.

giorronàda gerronàda