A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

ilgiúnghere igiúgnere

ilgiúntu , pps: irjuntu, irzuntu Definitzione de ilgiúnghere / a s’ilgiunta = candho si ndi liat su giuali a is bòis giuntus acabbendi de trabballai.

ilgrabbulàdu, ilgrabilàtu , agt: isgrabbuladu Definitzione chi est chentza o cun pagu crabbu, pagu àbbile, chi tenet maneras de fàere pagu fines, pagu delicadas, fintzes chi est fatu chentza crabbu Sinònimos e contràrios burrincatzu, ildeoltu, ilgadólciu, intrudhadu, irgestu, irgrabbau, mabigrabbau, manimuruncu / cdh. scatólciu | ctr. grabbosu Frases cudha istatuedha fit ilgrabbulada, chena zestru e ne misura ◊ sas paràulas meas sont pòveras e ilgrabilatas ◊ comente at créschidu su pisedhu no est prus isgrabbuladu ◊ daghi chircaia de lu azuare fit sempre isgrabbuladu, ca no cheriat Terminologia iscientìfica ntl Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu maladroit, rustre Ingresu boor, clumsy Ispagnolu torpe, desmañado Italianu maldèstro, tànghero Tedescu unbeholfen, Tölpel.

ilgrabilatúra , nf Definitzione su èssere chentza crabbu / a i. = chentza de grabbu, de mala manera Ètimu srd.

ilgratzàre , vrb Sinònimos e contràrios iscosciai, iscratzare Frases male fatu a ilgratzare sas cariasas pro mannicare su frutu!

ilgravaméntu , nm: isclavamentu, iscravamentu, sclavamentu Definitzione su ndhe calare a Cristos de sa grughe, sa funtzione de chida santa po ammentu de sa passione e morte sua Sinònimos e contràrios iscravadura, iscravatzone, iscravu 1 | ctr. incravamentu Ètimu ctl. desclavament Tradutziones Frantzesu Déposition de croix Ingresu the deposition (from the cross) Ispagnolu descendimiento Italianu deposizióne del Cristo dalla cróce Tedescu Kreuzabnahme.

ilgrenucàta , nf Definitzione cropu de genugu Sinònimos e contràrios irbrenugada Frases cudha die m’at intzichitu una surra a ilgrenucatas e a irbatilatas Ètimu srd.

ilgrezàre , vrb: iscrezare, isgreziare Definitzione nau de ccn., coment’e cambiare calidades, essire diferente de comente funt is parentes in sa carena e in su fàere Sinònimos e contràrios chilzeniare, ischilziniare 2. bisonzat de recuperare sa limba sarda pro dare a sos Sardos isgreziados sa prima identidade (A.Dettori).

ilgríbbi , nm: iscribbi Definitzione in cobertantza, carabbineri, chie ponet gente in gríbbia; fintzes piciochedhu ifadosu Sinònimos e contràrios carabba / mauchedhu, serpellucu, tribbuletu Frases pro maiganta zente su nimigu númeru unu fint sos ilgribbis e no sos bandhidos.

ilgrussínu , nm Definitzione genia de prana manna po segare a pígiu grussu giaendho una prima manu de apranadura Terminologia iscientìfica ans.

ilgúbbia iggúbbia

ilguèna , nf: irguene, isguene Sinònimos e contràrios alguena*, garguena, gorgobena, ogroena Frases a s'iscàmpidu de sa buca che l'at fichidu sa lepa in s'ilguena Terminologia iscientìfica crn.

ilgupàre , vrb: irgupare, iscupai 1, iscupare, scupai 1 Definitzione in su giogu, fàere o ammesturare is cartas e ispartzire su matzu in duos muntonedhos Sinònimos e contràrios cupai*, iscupitzare, smatzai 1.

ilgutadèra , nf Definitzione canaledhu o tubbighedhu po arregòllere abba de che bogare a istidhigadura Sinònimos e contràrios gutera, istidhiadórgiu Ètimu srd.

ilgutàdu , pps, agt: irgutau Definitzione de ilgutare; nau de cosa, chi at irgutadu, chi at pérdiu s’abba o àteru a istidhigadura Tradutziones Frantzesu dégouliné Ingresu dripped Ispagnolu goteado Italianu sgocciolato Tedescu abgetropft.

ilgutadúra , nf: irgutadura, isgutadura, sgutadura Definitzione su irgutare, su istidhigare, sa cosa chi orruet istidhigandho Sinònimos e contràrios sucutadura Frases so pronta a ti dare s'última isgutadura de su coro! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu égouttage Ingresu dripping Ispagnolu goteo Italianu sgocciolatura Tedescu das Tropfen.

ilgutàre , vrb: irgutare, iscutare, isgutare, isgutiare, sgutai Definitzione calare, pèrdere, lassare o fàere calare s’abba (o àteru) a istídhigos Sinònimos e contràrios aggutai, botiare, ilbutiare, ilgutire, sucutare, sucutire Frases sa cursa de sa vida, peleosa e in pigada, nos faghet irgutare rios de suore ◊ ant isgutadu suore e brios, ratzighendhe carvone suta de terra ◊ sa cobertura est ilgutendhe, comente at próidu ◊ sos ojos suos isgutant piantu ◊ su cabixu de sas bamas anzonadas est de late novellu isguta isguta! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu dégouliner Ingresu to drip Ispagnolu gotear Italianu sgocciolare Tedescu abtröpfeln, tröpfeln lassen.

ilgutíre , vrb Sinònimos e contràrios aggutai, botiare, ilgutare, sucutare, sucutire.

ilguzòne , nm: irguzone, isguzone, iscurzone, iscuzone Definitzione bobboi pitichedhu chi ponet in su trigu incungiau e in is alegúmenes e si dhos papat Sinònimos e contràrios alguzone, gruguglioni, orguloni, suzone Frases millos, mih, isorizendhe a disa de isguzone in su ranu! Terminologia iscientìfica crp, calandra granaria.

Ilíade , nf Definitzione unu de is duos poemas immortales de su poeta grecu Omero, cudhu chi contat de sa gherra de Ilione (Trója).