ispadhiciàre , vrb Sinònimos e contràrios
ispaghinare,
ispàlghere,
isparcinare,
isparminare,
isparpinare,
isprabinare
| ctr.
ammuntonae
Tradutziones
Frantzesu
éparpiller
Ingresu
to scatter
Ispagnolu
desparramar,
esparcir
Italianu
dispèrdere,
sparpagliare
Tedescu
zerstreuen,
verstreuen.
ispadínu , nm: spadinu Definitzione gurtedhu mannu: dhue at logu chi dhu narant a una genia de aina segante fata unu pagu a forma de segure, a manighedha curtza che a unu gurtedhu etotu ma de impreare a acropadura Sinònimos e contràrios brotzone, dagone Frases mischinu… una tzacarrada de ispadinu! ◊ at arrodadu s'ispadinu ◊ su turronaju at fatu a cantos su turrone cun s'ispadinu 2. zughet dogni sanna cantu un'ispadinu! Terminologia iscientìfica ans Ètimu srd.
ispadínu 1 , nm Definitzione pigione mannu, papadore de petza Sinònimos e contràrios arcidedhu, tilibbriu Frases mi che andhaia sempre a su monte in chirca de nidos de ispadinu ◊ che un'ispadinu at a bolare in àteras aeras Terminologia iscientìfica pzn.
ispadonàdu , agt Definitzione nau de trigu, chi at fatu isvilupu meda a erba ma cun s'ispiga aortitza po basca forte e cabudàrgia.
ispadriàre , vrb Definitzione
foedhare bene, craru, pàdriu, nau prus che àteru de sa manera de nàrrere is foedhos; a logos fintzes abbaldantzare, bagianai, fàere su bantaxeri, su pageri
Frases
a bídere giustu e ispadriare mi est piús de profetu (Ptz.Mura)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
prononcer
Ingresu
to pronounce
Ispagnolu
pronunciar,
articular,
recalcar
Italianu
pronuntziare
Tedescu
aussprechen.
ispadrièsa , nf Definitzione nau de ccn., su èssere ispàdriu, su àere s'abbitúdine de foedhare cun craresa, chentza cuare nudha, chentza timoria e ne bregúngia Sinònimos e contràrios franchesa.
ispàdriu , agt Definitzione nau de ccn., chi foedhat cun craresa e chentza cuare nudha.
ispadronizàre , vrb Definitzione fàere is prepotentes, cumandhare e fàere su chi paret e praghet coment'e meres ma faendho male puru e dannu a is àteros Sinònimos e contràrios galligiai.
ispàdua, ispàdula , nf: spàdua Definitzione
fenu de ispàdula o de impagliadas, fenu o folla de istoja: genia de erba chi faghet in is errios, arta, a fògias laditas e longas, bona po fàere istojas, po ammontu, a fàere fundhos de cadiras
Sinònimos e contràrios
buda,
ispadarzu,
istògia,
tuturatzu
Frases
de ispàdua si faint is istojas
Terminologia iscientìfica
rba, Typha angustifolia, T. latifolia
Ètimu
ltn.
spathula
Tradutziones
Frantzesu
laîche
Ingresu
reed-mace
Ispagnolu
aneas
Italianu
sala
Tedescu
Riedgras.
ispàdula 1 , nf: spàdula 1 Definitzione genia de tauledha po magiare s'orrobba samunandho o po dh'ispruinare Sinònimos e contràrios matola, tabedha.
ispadulàre , vrb: spadulai Definitzione iscutulai is pannus isciacuendidhus Ètimu srd.
ispadulàrzu , nm Definitzione logu de ispàdula, terrenu de abba chi dhue creschet ispàdula (buda) meda Ètimu srd.
ispafarràu , agt: spifarrau Definitzione chi est foras de su normale, fintzes istravanau Frases sa corroneta faet unu sonu ispafarrau.
ispàgaru , nm: ispàragu,
ispàralu,
isparau 1,
ispàrau,
sparau Definitzione
genia de tupighedha chi de is arraighinas bogat bullones o pigionatzos (upm) bonos a papare candho funt modhes / i. biancu = sega caltzeta, su chi bogat sa tiria o isparau cràbinu (Asparagus albus); àtera creze, i. niedhu = A. aphyllus
Sinònimos e contràrios
arbarau,
barau,
brodau 1,
inghésperu
/
ttrs. ipàramu
Frases
de s'ispàrau si collint sos briones noos, modhes ◊ a manigare amus cotu s'ispàrau ◊ est chircandhe ispàragu pro lu bèndhere ◊ in cussa costera dhoi essit isparau meda
Terminologia iscientìfica
rbl, rbz, Asparagus acutifolius
Ètimu
itl.
spàrago
Tradutziones
Frantzesu
asperge
Ingresu
sparrow-grass
Ispagnolu
espárrago
Italianu
aspàrago
Tedescu
Spargel.
ispagatzài , vrb: ispedatzare 1, spadatzai 1 Definitzione fàere a orrugos, a pedassus; ispèndhere in cosas de pagu contu, in fioleras Sinònimos e contràrios atzimare, chimentare, iscualtare, ispetatzare Ètimu spn. despedazar.
ispagatzàre , vrb Definitzione a logos, ispalatare, nau de s'aera annuada chi si aperit abbarrandho a tretos límpia Sinònimos e contràrios ispalaciae.
ispaghinàre , vrb: ispagnai,
ispainai,
ispainare,
ispaniai,
ispaniare,
isprainare,
spagnai Definitzione
pigare e betare o pònnere ispratu a ispergiadura, ispainau peri su logu; isterrigorzare, pònnere crocau totu istérriu
Sinònimos e contràrios
illaizare,
isciudrare,
ispàlghere,
isparcinare,
isparminare,
isprabinare
/
isterrighinare,
isterrinai
| ctr.
ammuntonae,
collire
Frases
a su fenúciu a pizu si ghetat unu pacu de sufrissu vene ispaghinau e un’ispiugherada de casu ◊ Bidhanoavorru est diventada famosa po sa cultura chi arrennescit a ispaniai ◊ s'ispagnat su concimi ◊ ossus ispainaus a ingíriu de su foghidoni ◊ isciú sa pudha, chi m'ispànias sa palla!◊ est ispaghinendhe sa chisina
2.
sa gatu est ispaghinàndhesi in terra
3.
sas crapas sont ispainatas in sas ripas de su monte
Ètimu
ltn.
*expaginare
Tradutziones
Frantzesu
étendre,
répandre
Ingresu
to spread
Ispagnolu
esparcir,
derramar
Italianu
spàndere,
spàrgere,
diffóndere
Tedescu
ausstreuen,
verbreiten.
ispagiàre, ispagliài , vrb: ispazare,
ispaxae,
spalgiai Definitzione
bogare sa pàgia, chèrrere sa pàgia de mesu de su laore po dhu chistire límpiu; nau de ccn. su si giare a bíere prus de su chi est, unu, fàere braga, fàere su pageri
Sinònimos e contràrios
abentuai,
irghinitiare,
spalligai
/
abantai,
bragai,
ispallerai,
pazesare
Frases
si che ispazat s'arzola iss'etotu: no cheret azudu ◊ a dedie fimus ispazendhe, a denote carruzendhe ◊ su laore in s'argiola ispagiavas si fut bentu in favore
2.
tandho, ca as oliàriu, ite ispazas si de su chi produit no ndh'assazas? ◊ sunt ispazendhe pro sos milliardos chi nachi tenent ◊ sos catziadores ispazant narandhe chi cun issos cunillos e sirvones ant pacu vida
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
dépailler
Ingresu
to separate wheat from straw,
to show off
Ispagnolu
aventar,
jactarse
Italianu
spagliare,
brezzare
Tedescu
das Stroh entfernen von.
Ispàgna , nf Definitzione natzione e istadu de sa penísula ibérica: at dominau sa Sardigna de su 1478 a is primos annos de su 1700, cosa chi at eredau de is Aragonesos (o Catalanos) chi iant fatu is gherras a is Sardos.
ispagnài ispaghinàre