A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

oldinzàre , vrb: ordingiai, ordinzare Definitzione cricare de fàere ccn. cosa, de pònnere apostu, de pònnere impare cosas o gente (fintzes a ingannu) po un'iscopu; odringiai a logos dhu narant po ordire / ordingiai su cuadhu = parai su cuadhu, pònniri is aderetzus a su cuadhu a dhu cuncordai po èssiri prontu a sètziri Sinònimos e contràrios abrontai, altimizare, aprontai, archimingiai, arminzare, cossiminzare, cuncodrai, imminzare, ordimignare Frases e cantas catzas oldinzaiat in cussas costeras s'allegra gioventura!…◊ mi ant tentadu in ora adata, sendhe in chéjia preghendhe: sunt istados ordinzendhe finas chi mi l'ant fata! (C.Marruncheddu)◊ cue si cuaiat s'inimigu pro ordinzare sa note orrore e morte 2. is féminas craminànt, filànt, odringiànt e tessiant Ètimu ltn. *ordiniare Tradutziones Frantzesu concevoir, organiser Ingresu to organize, to draw up plans Ispagnolu proyectar, maquinar Italianu architettare, organizzare Tedescu sich ausdenken, ersinnen, schmieden.

oldiòla , nf Definitzione parte de su telàrgiu Sinònimos e contràrios insúbbiu, insúliu, istrugu, ónsulu, sdrúbiu, sólbiu Terminologia iscientìfica ts Ètimu srd.

oldíu , nm: ordidu, ordiu Definitzione su filau chi s'isterret de unu ixubru a s'àteru in su telàrgiu (tramítidu in is litzas) po fàere su tessíngiu Sinònimos e contràrios odríngiu Terminologia iscientìfica ts Tradutziones Frantzesu chaîne, ensemble des fils parallèles disposés dans le sens de la longueur d'un tissu Ingresu warp Ispagnolu urdimbre Italianu ordito Tedescu Kette, Zettel.

òlfanu , agt, nm: òrfanu, òrfonu, òrfunu Definitzione chi o chie a minore abbarrat chentza babbu e/o chentza mama Maneras de nàrrere csn: fagheresindhe che poledhu, che bitellu o. de ccn. cosa = papaindi meda, satzaisindi; casidhu òrfanu = chentza s'abe reina Frases sa bódia brente che bitellu òrfanu s'at fatu, su Patriarca, chi no si discódiat in locu de recatu ◊ seus tres òrfonus e andaus a sa giorronada po bivi ◊ òrfanu mamma mia mi at lassau Tradutziones Frantzesu orphelin Ingresu orphan Ispagnolu huérfano Italianu òrfano Tedescu Waise.

olfàtu , nm Definitzione sa capacidade de pigare is fragos, de fragare, cosa chi si faet cun su nasu Sinònimos e contràrios nuscu Tradutziones Frantzesu odorat Ingresu smell Ispagnolu olfato Italianu odorato Tedescu Geruchssinn.

olganísta , nm: organista, organistu Definitzione sonadore de òrganu.

òlganu , nm: òrganu 2, òrgunu Definitzione (si narat fintzes pl., òrganos): istrumentu musicale a sulu; genia de pische (trigla lyra), nau deosi ca fora de s'abba faet unu sonu / partes de un'ò.: su teclau o tastiera, is registrus, is cannonis, is fodhis o màncias, is pedalis, su crobecu Sinònimos e contràrios armóniu Frases s'organistu pichiendi is òrganus fadiat sonu de incantu 2. ammisturu prupu, sépia cun pagellu, gallinetas, vacas, òrgunus… una bella cassola! Terminologia iscientìfica sjl, psc Ètimu itl. organo.

olgèras oghèras

olgiàuna , nf Definitzione fógliu, pígiu fine de metallu, prus che àteru de ferru istangiau Sinònimos e contràrios allàinu, gliàuna*, lama, lamiera.

olgiaunéri , nm: launeri* Sinònimos e contràrios aconcialabiolus, aconcimu, arramanaju, cadhaxaju, cardareri.

olgiólu , nm: algiolu, orgiolu, orjolu Definitzione guronedhu chi essit in s'oru de is prabaristas Sinònimos e contràrios abruzone, braxolu, elmizolu, frommizolu, mammurgiolu, momorgiolu, trummunzolu Terminologia iscientìfica mld Ètimu ltn. hordeolum Tradutziones Frantzesu orgelet Ingresu sty Ispagnolu orzuelo Italianu orzaiòlo Tedescu Gerstenkorn.

ólgiu óciu 1

olgiustíncinu , nm: ollustinci Definitzione ógiu de lestincu Sinònimos e contràrios ollestíncini*.

olía obía

oliadòlza , nf Sinònimos e contràrios aligadorza*, campanedhas, ilaila, leadorza, malamida, marmida, mimira Terminologia iscientìfica rba.

oliadòre, oliadòri , nm Definitzione istugighedhu cun ógiu fatu adatu po ndhe pònnere a ingranàgios, istampighedhos o àteru deasi Sinònimos e contràrios oliera, ozeri, pipeta / cdh. ucialoru Terminologia iscientìfica stz. Tradutziones Frantzesu graisseur Ingresu oilcan Ispagnolu engrasador Italianu oliatóre Tedescu Ölkännchen, Öler.

oliàdu , pps, agt Definitzione de oliare; chi dhi ant postu is ògios santos ca est malàidu o fintzes morindhosi / o. che colora = in cobertantza, infelloniu, arrinnegau meda Sinònimos e contràrios ozusantadu 2. Fulanu est fintzas oliadu, de cantu est grave.

oliài, oliàre , vrb Definitzione giare o pònnere is ògios santos a su malàidu, mescamente a su grave morindhosi; fintzes cundhire cun ógiu; rfl. in cobertantza, arrennegare meda Sinònimos e contràrios estremuntziai, ozusantare, pernuliai Frases su preíderu fit oliendhe unu betzu in letu ◊ príderu Nurra, curzat ca mi óliat sa fémina ca est morzendhe! ◊ cuss'ómini est morendisí, dh'ant oliau puru!◊ mi seo immalaidada meda e s'arretore mi at oliau Ètimu ctl. oliar Tradutziones Frantzesu donner l'extrème-onction Ingresu to give the extreme unction Ispagnolu olear Italianu dare l'estrèma unzióne Tedescu die letzte Ölung geben.

oliàrgiu, oliàriu, oliàrzu, oliàzu , nm: livàriu, olibare, olibari, olibarju, olivare, olivàriu, olivarju, olivarzu, uliàriu Definitzione logu prantau a olias, logu de olias Frases ca as oliàriu, ite ispazas si de su chi produit no ndhe assazas? ◊ che lu ant bogadu dae s'oliarzu e dae sas binzas ◊ aviat vinza, íscia e olivarju ◊ s'acogliera de s'olia in sos oliazos mannos como si faghet a màchina Ètimu spn., ctl. olivario Tradutziones Frantzesu olivaie Ingresu olive grove Ispagnolu olivar Italianu olivéto Tedescu Olivenhain.

olíba obía