scabbalàu , pps, agt Definitzione de scabbalai; nau de ccn., chi est ammandronau Sinònimos e contràrios praitzosu 2. sa balentia de dh'impringiai dh'iat fata cussu scabbalau de… no mi subèngiu su nòmini!◊ furiat piciocu scabbalau e pagu avesu a trabballai.
scabbassàu , agt Definitzione chi est andhau male meda, chi agiummai no ndhe balet prus Sinònimos e contràrios scasciubbau.
scabbéciu , nm Definitzione
pische scabeciau / pei de bòi a s. = cotu a budhidu e cundhidu isossadu cun ozu e aghedu e unu pistu de predusímula e azu; olia a s. = cundhida, crua, a sa matessi manera
Sinònimos e contràrios
scabeciada
Frases
a papai at fatu pisci a scabbéciu
Terminologia iscientìfica
mng
Tradutziones
Frantzesu
poisson mariné
Ingresu
pickled fish
Ispagnolu
pescado en escabeche
Italianu
pésce marinato
Tedescu
marinierter Fisch.
scabbéssu , nm: iscabbessu* Definitzione ciafu, cropu forte giau cun sa manu a cara Sinònimos e contràrios bussinada, ibbatulada, irbirroncu, iscantargiara, mantuada, sporsugada.
scabbiài , vrb Definitzione bogare de sa gàbbia Ètimu srd.
scabbiòsa , nf: Definitzione chintorza o erba de santu Giuanne, o erba de sproni, genia de erba bona fintzes po meighina po s'orrúngia Sinònimos e contràrios biudedha, viudas Terminologia iscientìfica rba, Sixalix atropurpurea ssp. maritima Ètimu itl. scabiosa.
scabbúlli, scabbúlliri , vrb: iscabbúllere* Definitzione
arrennèscere a ndhe pigare calecuna cosa de is manos de un'àteru a fortza o cun abbilesa, arrennèscere a otènnere, arrennèscere a si ndh'essire o a fàere a mancu de una chistione, de una dificurtade, de ccn., arrennèscere a ndhe bogare calecuna cosa, unu profetu / pps. scabbúlliu, scabburtu, scabbutu; s. ccn. cosa de una chistioni = bogar'e ragas, lòmpere a carchi resurtadu
Sinònimos e contràrios
afranchire,
allibberai,
difèndhere,
disgagiai,
ifrancare,
illertire,
irfroculare,
iscrúfere,
schighitzí
/
ischire
Frases
oi gei ndi scabbullis de làmbrigas! ◊ cun tres sogas dh'acapint e no ndi dhu scabbullat nisciunus! ◊ at comporau pitiolus po is angionedhas, cussas pagas scabutas de is farruncas de is margianis
2.
ant bociu a babbu e fillu, ma sa giustítzia no nd'at scabbúlliu nudha ◊ no teniat unu sodhu po ndi scabbulli unu pràngiu ◊ sighiat a si ndi pesai prima de orbesci po ndi podi scabbulli una tassa de lati ◊ imparas assumancus un'arti, su tanti po ti ndi scabbulli un'arrogu de pani ◊ at gherrau po si scabbúlliri unu palmu de terra! ◊ no si scabuleis s'alimentu chi si spàciat, ma cussu chi durat po sa vida eterna (Ev)
Tradutziones
Frantzesu
se débrouiller
Ingresu
to free oneself,
to get off
Ispagnolu
apañárselas
Italianu
liberarsi,
cavàrsela
Tedescu
sich befreien,
sich freimachen,
davonkommen.
scabbúrtu, scabbútu , pps Definitzione de scabbúlliri: scabbúlliu Sinònimos e contràrios libberau Frases sa fruta est arruta in mesu de sa cresura: est giai meda chi nd'apu scabbutu custa! (F.Pilloni)◊ custas sunt is angionedhas scabbutas de is farruncas suas ◊ fiat cuntentu de s'èssiri scabburtu de cussu ◊ depeus èssi cuntentus ca Deus s'at scabburtu de tantis malis (R.Spissu).
scabecéri , agt, nm Definitzione chi o chie iscabèciat su pische; in cobertantza, chi o chie furat Sinònimos e contràrios scabeciadori Ètimu srd.
scabeciàda , nf Definitzione unu papare, prus che àteru pische, fatu a scabbéciu Sinònimos e contràrios scabbéciu Ètimu srd.
scabeciadòri , agt, nm Definitzione
chi o chie costumat a furare
Sinònimos e contràrios
afufadore,
arpiadori,
arrapiante,
forúnciu,
fraitzu,
furone,
mostrengheri,
sbertadori,
scabeceri
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
pickpocket
Ingresu
pickpocket
Ispagnolu
carterista
Italianu
borsaiòlo
Tedescu
Taschendieb.
scabeciadúra , nf Definitzione su scabeciai nadu in cuguzu pro fura Sinònimos e contràrios fura Ètimu srd.
scabeciài , vrb: iscabeciai* Definitzione
pònnere o fàere su pische (o fintzes àteru) in bagna o in àtera cosa suciosa (ógiu, aghedu) po pigare sabore o fintzes po dha chistire; nau in cobertantza, furare a fura prana / tunina scabeciada = tonnina posta in ozu (budhida in abba salida, posta in isterzu, cuguzada cun ozu, tupada a sízigu e torrada a budhire)
Sinònimos e contràrios
arpiai,
aungrare,
eritare,
furai
Frases
papendi portada unu pratigliedhu cun cuatru olias scabeciaras ◊ si scabèciat sa tunina cun ollu
Tradutziones
Frantzesu
mariner
Ingresu
to pickle
Ispagnolu
marinar,
escabechar
Italianu
marinare,
méttere sott'òlio
Tedescu
marinieren,
in Öl einlegen.
scabéciu , nm: iscabece* 1,
scabetzu,
scambéciu Definitzione
genia de mata americana chi faet linna tostada, de òpera, bona fintzes a tínghere in colore de binu
Sinònimos e contràrios
brasile 1
Frases
sa mata de s'arenara bogat frori 'e scabéciu… mamma est arrennegara ca babbu est tropu béciu!
Terminologia iscientìfica
mt, Haematoxylum campechianum
Tradutziones
Frantzesu
campêche,
bois de campêche
Ingresu
logwood
Ispagnolu
palo de campeche
Italianu
campéccio
Tedescu
Blaubaum.
scabèra , nf: iscalera*,
scaera,
scalera Definitzione
pesada totu a iscalinas, logu fatu totu a iscala manna, iscala etotu
Sinònimos e contràrios
iscalinada
/
iscaba
Frases
chen'e tui, comenti apu a fai a artziai sa scabera longa, cun sa valígia a codhu?! (I.Lecca)◊ tocat a nci artziari in d-una scalera de anca si bit sa bidha ◊ intendia passus in sa scalera de tàula
Tradutziones
Frantzesu
escalier,
gradins
Ingresu
flight of steps
Ispagnolu
escalera
Italianu
gradinata
Tedescu
Treppe.
scabessàda , nf: iscabessada* Definitzione iscutulada giada cun sa manu a conca, a su gatzile Sinònimos e contràrios bofetada, bussinada, cabessada, iscantargiara, iscaputzone, istuturrone, sporsugada.
scabétzu scabéciu
scabidài , vrb: iscabidare*,
scabudai,
scaburai Definitzione
lassare a càbudu, agoa, lassare addaesegus in su sensu de abbandhonare, lassare istare, bogare de càbudu, lassare de fàere una faina de sighire apustis
Sinònimos e contràrios
abbandhonare,
disamparai,
discodiare,
irbandhonare,
lassai,
scabulai
/
cambare
/
tasire
| ctr.
contifizare
Frases
Gesugristu no tenit ànimas de scaburai ◊ mamma mia, comenti e totu is mamas de su mundu, no tenit fillus de scabudai ◊ teni fidi e no scabudis a Deus! ◊ s'ortu ocannu dh'apu scabidau
2.
seu sola e scabudada ◊ in s'ospítziu prangit unu babbu scabudau
3.
apusti scabidau de trabballae obiaiant peri is óminis
Tradutziones
Frantzesu
négliger
Ingresu
to neglect
Ispagnolu
descuidar
Italianu
trascurare
Tedescu
vernachlässigen.
scabidédhu , agt Definitzione its (S'Ischíglia 3,96,95) Frases me in mesu de is becixedhus dhoi fiat, scabidedhu po su frius chi iat fatu, tziu Arremundicu (G.Mura).
scabidhadúra , nf Definitzione
su scabidhai; sa essia de s'ispiga; su tempus chi su laore est ispigandho
Sinònimos e contràrios
ispicadura,
ispighinzu,
scavidadura
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
épiage
Ingresu
earing
Ispagnolu
espigueo
Italianu
spigatura
Tedescu
Ährenschießen,
Zeit der Ährenbildung.