trataritzàre , vrb: atrataritzare* Sinònimos e contràrios arrastai, atratare, orminare, ormizare, trateare.
tratàzu trantàllu
trateàre , vrb: tratiai, tratiare Definitzione andhare lassandho is peadas; andhare aifatu de is peadas, de sa trata, de is arrastos; andhare peri su logu chentza un'iscopu precisu Sinònimos e contràrios addromare, arrastai, atratare, atrataritzare, orminare, ormizare Frases ischintzidhas airadas sunt trateandhe chena asséliu ◊ in trumentu mi ponet cust'iscuru astragau, trateandhe s'istedhu lucorosu de su cras (G.Piga)◊ cussas sunt ànimas malas trateandhe 2. tratiendhe sighiat su bestiàmine furadu in totu sos sartos Ètimu srd.
trateniméntu , nm Definitzione su tratènnere, su istare impreaos faendho calecuna cosa (e fintzes iscusa e ibertu, istentu, coment'e cosa de giare, po tratènnere a ccn.) Sinònimos e contràrios apentu, intertenimentu, istentu Frases no mi pico su tratenimentu de fàchere cussa cosa. 2. siedha, at nau babbai a mi donai pagu pagu de tratenimentu!
tratèniri, tratènnere, tratènniri , vrb Definitzione istare, ibertare unu tanti de tempus; fàere abbarrare, fàere ibertare; fintzes ostènnere, transire o fàere a mancu de fàere una cosa / pps. tratesu, traténniu; tratenni su respiru = abbarrare unu pagu chentza torrare àlidu Sinònimos e contràrios addurae, arreare, illesinare, istentae | ctr. andai Frases si tratenit su tanti chi serbit po fai sa cosa ◊ no mi tratenzo ca tenzo presse ◊ in sa posta bi aiat zente e apo tratesu ◊ so andhendhe, no poto tratènnere ◊ apo tratesu a ti rispòndhere pro t'iscríere in poesia ◊ si est traténniu fintzas a tardu ma no bidiat s'ora de si ndi andai ◊ e meda che tratenes in bidha?◊ tratenedesi, fostè, tziu Antiogu! 2. mi ant tratesu in domo de Fulanu: pro cussu no so torradu luego ◊ toca, trateni is assuconis! 3. no isciu cumenti mi seu poderau de dh'ai aferrau… Mi seu traténniu ca fiaus in logu beneditu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rester, entretenir Ingresu to hold, to keep oneself, to engage Ispagnolu quedarse, retener Italianu trattenérsi, trattenére, intrattenére Tedescu bleiben, aufhalten, unterhalten.
traténniu , pps Definitzione de tratènniri Sinònimos e contràrios tratesu
traténtzia , nf Definitzione su èssere in bonas e fàere abbitu s'unu cun s'àteru Sinònimos e contràrios ballansa, tratamenta Frases a sas traténtzias chin sas pessones de remeju fit pacu avesu ◊ traténtzia chin su dinari no n'apo ◊ chin sas féminas no resessiat a bi àere traténtzia Ètimu srd.
tratèra , nf Definitzione its, tratagasu? (G.Usai, L'U.Sarda: "E chi 'ollit comprai scabedhas, pingiadas e trateras!").
tratèsa , nf Definitzione su si tratènnere Sinònimos e contràrios biltentu, intertenimentu, intratesa, istallia, stentu Frases in sas musas mi fato tratesa ca sullevu mi sunt in donzi pena (M.Dore)◊ ti che cuas apalas de su monte, ue t'est possíbbile a fàghere tratesa (C.Longu) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu action de rester Ingresu entertainment Ispagnolu el quedarse, entretenimiento Italianu tratteniménto Tedescu Unterhaltung.
tratésu , pps, agt Definitzione de tratènnere; chi dh'ant fatu ibertare o no at fatu a si mòvere Sinònimos e contràrios traténniu / bistentadu Frases su Píscamu si est tratesu arrejonendhe cun sa zente ◊ intra, e iscusa si t'apo tratesu fora! ◊ mi so tratesu annotendhe cudha cosa ◊ ti prego tantu de m'iscusare si a tie cust'ora apo tratesu 2. fia tratesu legendhe Tradutziones Frantzesu resté, retenu, entretenu Ingresu kept, hold Ispagnolu quedado, retenido Italianu trattenuto Tedescu aufgehalten.
tratiadòre , agt, nm Definitzione cane bonu po cassa, tratiajolu, de arrancu bonu, chi arrastat bene Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu limier Ingresu bloodhound Ispagnolu sabueso Italianu segùgio Tedescu Spürhund.
tratiài trateàre
tratiajólu , agt Definitzione cane, chi pigat o agatat sa trata, s'arrancu (de sa fera), bonu po cassa Sinònimos e contràrios tratiadore Frases est unu bracu tratiajolu Ètimu srd.
tratiàre trateàre
tratíva , nf Sinònimos e contràrios tratamenta, traténtzia Frases cun su faedhu si podent fraigare sos menzus sentimentos de s'istima, de s'onore, de sa bona trativa.
tratónzu , nm Sinònimos e contràrios acasàgiu, acatamentu, acatu Frases si ndh'est andhadu cuntentu de su tratonzu chi l'apo fatu (Limbudu) Ètimu srd.
tratoràre, tratorài , vrb Definitzione trebballare, prus che àteru arare a tratore.
tratòre, tratòri , nm Definitzione màchina manna, forte, fata adata po trebballare sa terra e carrare cosa in su sartu Frases pesa, Chichedhu, aperi is ogos, ca depeus andhare a batire linna a tratore! ◊ mancu is santos oe ingollent a codhu, in crufessone, ca dhos ingollent a tratore!
tratorísta , nm Definitzione chie manígiat su tratore.
tratoxài tortigiài