trataritzàre , vrb: atrataritzare* Sinonimi e contrari arrastai, atratare, orminare, ormizare, trateare.
tratàzu trantàllu
trateàre , vrb: tratiai, tratiare Definizione andhare lassandho is peadas; andhare aifatu de is peadas, de sa trata, de is arrastos; andhare peri su logu chentza un'iscopu precisu Sinonimi e contrari addromare, arrastai, atratare, atrataritzare, orminare, ormizare Frasi ischintzidhas airadas sunt trateandhe chena asséliu ◊ in trumentu mi ponet cust'iscuru astragau, trateandhe s'istedhu lucorosu de su cras (G.Piga)◊ cussas sunt ànimas malas trateandhe 2. tratiendhe sighiat su bestiàmine furadu in totu sos sartos Etimo srd.
trateniméntu , nm Definizione su tratènnere, su istare impreaos faendho calecuna cosa (e fintzes iscusa e ibertu, istentu, coment'e cosa de giare, po tratènnere a ccn.) Sinonimi e contrari apentu, intertenimentu, istentu Frasi no mi pico su tratenimentu de fàchere cussa cosa. 2. siedha, at nau babbai a mi donai pagu pagu de tratenimentu!
tratèniri, tratènnere, tratènniri , vrb Definizione
istare, ibertare unu tanti de tempus; fàere abbarrare, fàere ibertare; fintzes ostènnere, transire o fàere a mancu de fàere una cosa / pps. tratesu, traténniu; tratenni su respiru = abbarrare unu pagu chentza torrare àlidu
Sinonimi e contrari
addurae,
arreare,
illesinare,
istentae
| ctr.
andai
Frasi
si tratenit su tanti chi serbit po fai sa cosa ◊ no mi tratenzo ca tenzo presse ◊ in sa posta bi aiat zente e apo tratesu ◊ so andhendhe, no poto tratènnere ◊ apo tratesu a ti rispòndhere pro t'iscríere in poesia ◊ si est traténniu fintzas a tardu ma no bidiat s'ora de si ndi andai ◊ e meda che tratenes in bidha?◊ tratenedesi, fostè, tziu Antiogu!
2.
mi ant tratesu in domo de Fulanu: pro cussu no so torradu luego ◊ toca, trateni is assuconis!
3.
no isciu cumenti mi seu poderau de dh'ai aferrau… Mi seu traténniu ca fiaus in logu beneditu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rester,
entretenir
Inglese
to hold,
to keep oneself,
to engage
Spagnolo
quedarse,
retener
Italiano
trattenérsi,
trattenére,
intrattenére
Tedesco
bleiben,
aufhalten,
unterhalten.
traténniu , pps Definizione de tratènniri Sinonimi e contrari tratesu
traténtzia , nf Definizione su èssere in bonas e fàere abbitu s'unu cun s'àteru Sinonimi e contrari ballansa, tratamenta Frasi a sas traténtzias chin sas pessones de remeju fit pacu avesu ◊ traténtzia chin su dinari no n'apo ◊ chin sas féminas no resessiat a bi àere traténtzia Etimo srd.
tratèra , nf Definizione its, tratagasu? (G.Usai, L'U.Sarda: "E chi 'ollit comprai scabedhas, pingiadas e trateras!").
tratèsa , nf Definizione
su si tratènnere
Sinonimi e contrari
biltentu,
intertenimentu,
intratesa,
istallia,
stentu
Frasi
in sas musas mi fato tratesa ca sullevu mi sunt in donzi pena (M.Dore)◊ ti che cuas apalas de su monte, ue t'est possíbbile a fàghere tratesa (C.Longu)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
action de rester
Inglese
entertainment
Spagnolo
el quedarse,
entretenimiento
Italiano
tratteniménto
Tedesco
Unterhaltung.
tratésu , pps, agt Definizione
de tratènnere; chi dh'ant fatu ibertare o no at fatu a si mòvere
Sinonimi e contrari
traténniu
/
bistentadu
Frasi
su Píscamu si est tratesu arrejonendhe cun sa zente ◊ intra, e iscusa si t'apo tratesu fora! ◊ mi so tratesu annotendhe cudha cosa ◊ ti prego tantu de m'iscusare si a tie cust'ora apo tratesu
2.
fia tratesu legendhe
Traduzioni
Francese
resté,
retenu,
entretenu
Inglese
kept,
hold
Spagnolo
quedado,
retenido
Italiano
trattenuto
Tedesco
aufgehalten.
tratiadòre , agt, nm Definizione
cane bonu po cassa, tratiajolu, de arrancu bonu, chi arrastat bene
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
limier
Inglese
bloodhound
Spagnolo
sabueso
Italiano
segùgio
Tedesco
Spürhund.
tratiài trateàre
tratiajólu , agt Definizione cane, chi pigat o agatat sa trata, s'arrancu (de sa fera), bonu po cassa Sinonimi e contrari tratiadore Frasi est unu bracu tratiajolu Etimo srd.
tratiàre trateàre
tratíva , nf Sinonimi e contrari tratamenta, traténtzia Frasi cun su faedhu si podent fraigare sos menzus sentimentos de s'istima, de s'onore, de sa bona trativa.
tratónzu , nm Sinonimi e contrari acasàgiu, acatamentu, acatu Frasi si ndh'est andhadu cuntentu de su tratonzu chi l'apo fatu (Limbudu) Etimo srd.
tratoràre, tratorài , vrb Definizione trebballare, prus che àteru arare a tratore.
tratòre, tratòri , nm Definizione màchina manna, forte, fata adata po trebballare sa terra e carrare cosa in su sartu Frasi pesa, Chichedhu, aperi is ogos, ca depeus andhare a batire linna a tratore! ◊ mancu is santos oe ingollent a codhu, in crufessone, ca dhos ingollent a tratore!
tratorísta , nm Definizione chie manígiat su tratore.
tratoxài tortigiài