fadósu , agt Definitzione chi tenet fadu, sorte, fortuna; a logos fintzes àbbile, trassosu, malu Sinònimos e contràrios addiciadu, afoltunadu, assortadu, auradu, diciosu, iscofadu / furone | ctr. ifoltunadu Frases ca ndhe teniat ódiu, si ficheit in conca s'idea de l'apostare a fusile e de fagher sa festa a su fadosu (Prantaferru)◊ chi siat líbberu de dogni male e fadosu! 2. tanti fusti fadosu, cudha dí, ligendi sa litra!…◊ arroba su tempus chi dhui fua dèu no nd’iat mancau ni de su schivu e ni de su fadosu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu qui a de la chance Ingresu lucky Ispagnolu afortunado, dichoso Italianu fortunato Tedescu glücklich.

fantasiósu , agt Definitzione de sa fantasia, chi pertocat sa fantasia, chi est fatu a fantasia, pentzau, immaginau; chi paret cosa de fantasia de cantu est bellu, ispantosu Sinònimos e contràrios ispantosu, meravizosu, pantasiosu Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu qui a beaucoup d'imagination, fantastique Ingresu fanciful Ispagnolu fantasioso Italianu fantasióso, fantàstico Tedescu phantastisch.

feridòre, feridòri , agt, nm Definitzione chi o chie at fertu a ccn., nau prus che àteru de cosas graves, mannas Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu celui qui a blessé Ingresu wounder Ispagnolu heridor Italianu feritóre Tedescu verletzend, Verletzer.

festarésu , agt, nm Definitzione chi o chie andhat a festa o dhi praghent is festas Sinònimos e contràrios festajolu, festàrgiu, festaritzu, festizadore, festizaju, festulanu, scialeri Frases sos festaresos fint abbojendhe chitulanos pro tucare totu umpare a sa chéjia foraidha ◊ sos últimos festaresos che sunt cabulendhe in sa pigada torrendhe a bidha Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu qui aime s'amuser, fêtard Ingresu fun-loving Ispagnolu juerguista, fiestero Italianu festaiòlo Tedescu festliebend.

festulànu, festuliànu , agt, nm Definitzione chi o chie andhat a festa o dhi praghent is festas Sinònimos e contràrios festaresu, festaritzu, festizadore, festizaju, scialeri / cdh. fistulanu Terminologia iscientìfica ntl Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fêtard, qui aime s'amuser Ingresu party-loving Ispagnolu juerguista Italianu festaiòlo Tedescu festliebend, festliebender Mensch.

focàle , nm: fogale, fogali Definitzione genia de maladia chi leat a is gràndhulas a is procos e faet a ufradura e tupamentu a su gúturu Sinònimos e contràrios focone 1, guturones, ischinéntzia Frases anchi dhu pighit su fogali a chini mi at fatu arrui! ◊ sos porcos moriant de fogale Terminologia iscientìfica mld. Ètimu ltn. focale Tradutziones Frantzesu angine, adénite épidémique qui frappe les cochons Ingresu angina, swine adenitis Ispagnolu angina Italianu angina, adenite epidèmica suina Tedescu eine Drüsenentzündungssorte.

fraghíssa , nf: praghissa Definitzione fémina chi at pérdiu su fedu Tradutziones Frantzesu femme qui a avorté Ingresu woman who has had a miscarriage Ispagnolu malparida Italianu dònna che ha abortito Tedescu Frau, die einen Abort hatte.

frastimajólu , agt, nm: frastimaxolu Definitzione chi o chie est sèmpere a frastimos, costumat a frastimare Sinònimos e contràrios apeomadori, frastimadore Terminologia iscientìfica ntl Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu qui profère des imprécations Ingresu curser Ispagnolu quien impreca Italianu imprecatóre Tedescu Flucher.

gioguànu , agt: giogulanu, zoculanu Definitzione chi est giau a su giogu; chi est pagu sériu de conca, o fintzes brullanu Sinònimos e contràrios agiogatzadu, bagianu 1, marietadore, marietosu, piberudu / brulleri Frases cussa giòvuna gioguana est gioghendu cun su fogu, no pentzat chi si abbruxat fendi sa disonesta! ◊ nemmancu sa calchina de Siniscola ti bastat a pulire sa brutesa, ca sempre, giogulana pro profitu, cantos ndhe as connotu ndhe as traitu (M.Sanna) Terminologia iscientìfica ntl Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu qui s'adonne au jeu, coquet Ingresu coquettish, light-hearted Ispagnolu aficionado al juego, coquetón Italianu dèdito al giòco, civettuòlo Tedescu verspielt, frivol, spaßig.

gréciu , agt, nm Definitzione chi o chie portat is ogos trotos Sinònimos e contràrios gheltzu*, inchércio, lértzinu, ocrighertzu, ocritortu, sghérciu Tradutziones Frantzesu qui louche Ingresu cross-eyed Ispagnolu bizco Italianu guèrcio Tedescu schielend.

ilfaltàdu, ilfartàdu , agt: infaltadu, infartadu, irfartadu, isfaltadu, isfartadu Definitzione nau de unu, chi po comente foedhat o càstiat ananti de gente (coment’e provandho bregúngia) si biet chi si connoschet in crupa, in farta, si ndhe agatat male ca si connoschet de àere fatu calecuna cosa chi no andhat bene Sinònimos e contràrios afaltadu, faltosu, ifastadu, frajau / cdh. infaltatu Frases sos birgonzosos puru fint abbaidendhe sas pitzocas, mancari isfaltados ◊ l'aciapesi isfartada: li do una mirada si fit sintzera pro fàghere sa proa ◊ fut faedhendhe male de isse e comente si l'at bidu indainanti est abbarradu isfaltadu ◊ bessias a chircare ispiga, isfaltada timendhe sos meres ◊ no ischis mancu ite nàrrere ca ses isfartadu ◊ sos mannos fint isfartados ca aiant postu su minore in perígulu ◊ a s'ómine isfartadu sutzedit su chi timet 2. sa pitzinna turpa connoschiat totu, ma foras dae s'ambiente sou si agatait ilfaltada (Z.A.Cappai) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fautif, qui se sent en faute Ingresu to feel at fault or guilty about something Ispagnolu que se siente culpable Italianu che si sente in difètto, in cólpa Tedescu wer sich schuldig fühlt.

impressàdu , pps, agt Definitzione de impressare; chi tenet presse / avb. a s'impressada = impresse Sinònimos e contràrios acodiu, allestridu, impressaridu, impressidu / ttrs. imprissadu | ctr. adasiau, immajonadu 2. sigo, timendhe de mi perdire in buturinos caminendhe impressadu ◊ impressados sezis? tratenide! 3. a s'impressada onzi isperànscia ti che ses gitendhe Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu qui a de la hâte Ingresu hurried Ispagnolu presuroso, apresurado Italianu frettolóso Tedescu eilig.

impressídu , pps, agt: impressiu Definitzione de impressire; chi tenet presse, pigau de sa presse Sinònimos e contràrios acodiu, allestridu, apressibbiu, impressadu, impressaridu, impressighinidu, pressarosu, pressosu | ctr. adasiau, immajonadu 2. no podes ispetare unu pagu, no: impressidu meda ses?! ◊ domandadhu aundi est andendi aici impressiu ◊ za fias impressia: ti che ses andhada sentza mi ndhe sapire! ◊ ia iscritu su nòmini tuu in s'arena de un'arriu: sa currenti impressia dh'at isborrau a lestru Tradutziones Frantzesu qui a de la hâte Ingresu hurried Ispagnolu apresurado Italianu affrettato, frettolóso Tedescu eilig.

impurdedhíu , pps, agt Definitzione de impurdedhiri; chi est in calore, in more Sinònimos e contràrios assu 1, insuau, intzinnidu, suadu, suguzadu / focosu Tradutziones Frantzesu qui est en rut Ingresu full of sexual excitement Ispagnolu en celo Italianu foióso Tedescu geil.

inchinisàdu , pps, agt: inchisinau, inchixinatu Definitzione de inchinisare; totu brutu de chinisu, fatu a chinisu Sinònimos e contràrios cinisosu 2. lampant fogos in calchi rutu muru de sa citade totu inchinisada (S.Lay Deidda) Tradutziones Frantzesu qui est réduit en cendres Ingresu reduced to ashes Ispagnolu quemado, encenizado Italianu incenerito Tedescu mit Asche bedeckt, eingeäschert.

inconsideràu , agt: iscunsideradu, iscussideradu Definitzione chi no giughet cunsideru, chi faet is cosas a sa maconatza, chentza dhas pentzare bene e chentza régula Sinònimos e contràrios disatinau, sbentiau | ctr. atinadu Frases fiza mia, ses tropu prepotente chi non ti abbizas iscussiderada: babbu tuo a s'anzena zorronada, mortu de gana e chene pantalone, tue chin brusa noa e fardeta pressada! (S.Soro)◊ cane mandrone, macu iscussideradu! ◊ su disonestu e iscunsideradu cheret su sou e s'anzenu puru! Tradutziones Frantzesu inconsideré, qui n'a pas de jugement Ingresu thoughtless Ispagnolu desconsiderado Italianu sconsiderato, scriteriato Tedescu unbesonnen, unvernünftig.

incravadòre , nm Definitzione chie incravat, nau mescamente de cudhos chi ant incravau a Cristos a sa grughe Frases Deus lis at dadu su perdonu finas a sos incravadores Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu celui qui crucifie Ingresu crucifier Ispagnolu crucifixor Italianu crocifissóre Tedescu Kreuziger.

inganàdu , pps, agt Definitzione de inganare; chi ndhe tenet gana Sinònimos e contràrios ganósigu, inganatzidu, inganidu | ctr. dilganadu 2. su matzone est inganadu de bochire sas pudhighinas ◊ sezis torrados inganados de nos surzire meudhos e brios (T.Rubattu)◊ cun sa cóntiga chi su fizu cheriat a su babbu… est andhada sa mama, ca ndhe fit inganada issa puru! Tradutziones Frantzesu qui a envie Ingresu eager, tempted Ispagnolu con ganas Italianu invogliato Tedescu angeregt.

ingiogansàu , agt: ingiogassau, ingiogatzadu Definitzione de ingiogassai; chi est tropu apedhiau a su giogu, chi istat sèmpere giogandho (si narat fintzes de su cane) Sinònimos e contràrios agiogatzadu, agioguladu, giogansau, ingiogatzidu / cdh. ingiucatzatu 2. s'ingannadori est ingiogassau cun is piciochedhus Tradutziones Frantzesu qui aime beaucoup jouer Ingresu joker Ispagnolu juguetón Italianu giocherellóne Tedescu Tändler.

ingurtidòre , agt: ingurtidori Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu qui engloutit Ingresu swallower Ispagnolu tragón Italianu inghiottitóre Tedescu Schlucker.

«« Torra a chircare