aflissiòne , nf: aflitzioni,
afriscione,
afrissione,
friscione Definitzione
su èssere o istare afligios, dispràghios meda, fintzes in poberesa; sentidu de istima, de ispédhiu
Sinònimos e contràrios
abbatimentu,
acoradura,
acronnoadura,
afrigimentu,
pesari,
scoramentu,
triltura
/
dolu
| ctr.
conciolu
Frases
goi in aflissione sempre tristu in disconsolu so vivindhe (A.Dettori)◊ difendeinosí in is perígulus, consolainosí in is aflitzionis! ◊ totu sos poveritos sunt mandrones, pro sos atatos, ca no ant connotu fàmene, afannos e aflissiones (P.Mereu)◊ ti saludo cun meda afrissione ◊ s'afriscione mia no cunfido cun àtere ◊ est andhadu a visitare una domo, ca bi aiat grandhe afrissione
2.
cussu est de tímere a frea: est sempre in gherra e no at afriscione mancu pro sa répula sua etotu ◊ pro sos collegas mios de iscola tenzo istima e afriscione
Ètimu
spn.
aflición
Tradutziones
Frantzesu
affliction
Ingresu
affliction
Ispagnolu
aflicción
Italianu
afflizióne
Tedescu
Kummer.
annéu , nm Definitzione
css. cosa chi giaet ifadu, ma mescamente chi faet pèrdere su bonumore, sa cuntentesa, chi ponet in tristura, dispraxere forte
Sinònimos e contràrios
annéulu,
annicu,
annógiu,
agiu,
triltura
| ctr.
allegria,
cuntentesa,
trancuillidade
Frases
canto pro mi allejare carchi anneu ◊ not'e anneu chena una lumera e in coro meu no bi at un'ispera! (L.Marielli)◊ in anneu so sempre ca mortu est su balente! ◊ ridiant e irmentigaiant sos anneos ◊ sunt tristos in anneu ◊ custos no sunt anneos, ma colpos chi istremutint su leone!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
tristesse,
affliction
Ingresu
sadness,
affliction
Ispagnolu
tristeza,
aflicción
Italianu
tristézza,
afflizióne
Tedescu
Betrübnis.
axiòri , nm: (a-xi-o-ri)
Definitzione
su tènnere o sentire axius
Sinònimos e contràrios
afannia,
afannu,
agiu,
apensamentu,
dispraxeri,
iscancagori,
tristesa
| ctr.
assussegu,
cuntentesa
Frases
si afrigit su coru e tremit su sentidu chi arregollit in s'ària chèscias e suspirus de axioris
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
affliction,
angoisse
Ingresu
affliction,
woe
Ispagnolu
aflicción,
preocupación
Italianu
afflizióne,
angòscia,
preoccupazióne
Tedescu
Angst,
Sorge.
connóu , nm: acornou* Definitzione
dolore, dispraxere mannu, pena forte
Sinònimos e contràrios
acronnoadura,
congòscia,
coroju
Frases
ti paret una bijone chi finat connou e disaogu, làgrimas e lutos ◊ tropu so istadu pro te in grave pérdida e connou (P.Mossa)◊ ohi, coro pienu de connou!
Tradutziones
Frantzesu
affliction,
angoisse
Ingresu
affliction
Ispagnolu
aflicción
Italianu
afflizióne,
angòscia
Tedescu
Kummer,
Angst.
dolóju , nm Definitzione
dispraxere mannu
Sinònimos e contràrios
abbatimentu,
aflissione,
afrigimentu,
dolentia,
dolu,
pesari,
scoramentu,
triltura
Frases
agàbbala cun custu doloju e allègradi, carchi borta! ◊ ti afligis tropu cun custos dolojos! ◊ su bículu de sas camijas… no si bi connoschet pijas: cussu puru mi est doloju! ◊ as piantu a muzere tua cun dolojos e suspiros
Tradutziones
Frantzesu
affliction
Ingresu
affliction
Ispagnolu
aflicción
Italianu
afflizióne
Tedescu
Kummer.
dólu , nm: addolu Definitzione
prus che àteru, dispraxere, sentidu chi si provat po sa suferéntzia de un'àteru, candho ndhe paret male; dolore etotu, male, siat de sa carena e siat de s'ànimu
Sinònimos e contràrios
apiadamentu,
dolentia,
feritza,
làstima,
piaidade
/
dabori
Maneras de nàrrere
csn:
tènnere o àere d. = èssiri dolidori pro unu; d. de coro = disprexeri mannu, secacoro; b'at de ndh'àere d. sas pedras = zente de lastimare abberu (sa pedra no zughet coro modhe!); a d. mannu, a d. mannu meu, tou, sou, nostru, issoro = pro malasorte mia, tua, sua, cun dolore o dispiaghere meu, tou, sou, e gai; pàrrere d. = pàrriri mali, dispràxiri; bestiri de d., ponni d. = pònnere su lutu, fàghere su corrutu; èssiri a dolus o patiri dolus = zúghere o sentire dolores
Frases
àendhe dolu de onzi patidore! ◊ candho mai carchi cabadhari no ndhe at a àere dolu e ti nche picat?! ◊ bidèndhemi atristadu, finas sas pedras túnciant pro su dolu ◊ chi ti conto su contu ti ponis a dolu! ◊ sos tuos ant a bènnere pianghendhe e fatèndhedi su dolu ◊ su cundennau a s'impicu fachiat dolu a sas predas
2.
po mimi est dolu de coru a ci dhu pedri (A.Garau)◊ no azungas dolore a su dolu! ◊ su dolu est tropu forte: pessighidu mi at s'ira tua ◊ no si pigheis dolu de coru po su cras, poita su cras at a tenni is tribbulias suas (Ev)
3.
Issu si at ingortu is dolus nostus e atuau is maladias nostas (Ev)◊ dh'apu donau una pumada po su dolu a sa pala ◊ cun is dolus ti at pigau su scimprori ◊ tropu est su dolu e no potzu prus bivi!
4.
s'errore nostru sichit, a dolu mannu! ◊ so totu s'annu mandhighendhe olzatu, a dolu mannu! ◊ a dolu de sas coltzas netas mias, chi mi ant a pesu in domo! ◊ is fillus oi no si ponint dolu mancu candu morint su babbu e sa mama
5.
mi ndh'est pàssidu dolu a lis dare sa cosa menzus ◊ fut dudosedhu si fai s'úrtima oferta, ma dhi pariat dolu de coru ◊ dolu ti est parindhe a ti ndhe pesare?! ◊ mi est parindhe dolu a essire cun custu fritu!
Ètimu
ltn.
dolus
Tradutziones
Frantzesu
compassion,
pitié,
affliction
Ingresu
pity,
distress
Ispagnolu
compasión,
aflicción
Italianu
compassióne,
pietà,
afflizióne
Tedescu
Mitleid,
Leid.
intristadúra , nf Definitzione
su s'intristare, prus che àteru nau de sa manera
Frases
sa piciochedha totinduna fait a intristadura e nc'incrubat sa conca… (I.Pillosu)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
chagrin,
tristesse
Ingresu
saddening
Ispagnolu
entristecimiento,
aflicción
Italianu
rattristaménto
Tedescu
Betrübnis.
scoraméntu , nm: iscoramentu* Definitzione
su scorai; dispraxere e isarcu mannu
Sinònimos e contràrios
abbatimentu,
acoradura,
afrigimentu,
pesari,
triltura
/
isalcu
Frases
candu at biu ca su tretu de fai fiat mannu meda ndi dhi fiat bénniu unu scoramentu mannu, dhi pariat ca no nci dha podiat fai ◊ candu si bit ca fintzas chini est capassu no fait su chi podit si aberrit sa bia de su scoramentu
Tradutziones
Frantzesu
affliction
Ingresu
grief
Ispagnolu
aflicción,
postración
Italianu
accoraménto,
abbattiménto
Tedescu
Niedergeschlagenheit,
Gram,
Schwermut.