intibbíri , vrb: intipie, intipire, intipiri Definitzione essire o fàere cracu, istrintu, prènnere a isticu, tzatzare puru; fintzes tupare, a logos serrare (ma no deunudotu) un'apertura, o apèrrere unu pagu Sinònimos e contràrios istibbire, stibbai / apabaglionare, impipai, tapire, tipiri / tupai | ctr. illascare Frases su logu est intibbendudedhu de bellesa ◊ su tziu si at intipiu sa bértula de ebra ◊ is nuis s'intipint e calat s'iscuriu ◊ su sacu de sa palla cica de dhu intipiri 2. est unu boscu intipiu ◊ unu chelu est intipiu de istedhos 3. intipiri un'istampu me in su muru Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu épaissir, devenir touffu, taller Ingresu to thicken, to tiller Ispagnolu entupir Italianu infittire, infoltire, tallire Tedescu dichter machen, dicht werden.

intrassíre , vrb Definitzione pigare o pònnere trassas, essire o fàere furbu Sinònimos e contràrios ammassimare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu devenir rusé Ingresu to sharpen s.o.'s wits Ispagnolu espabilar Italianu scaltrire Tedescu schlau machen, schlau werden.

intrementíre , vrb Definitzione coment’e dormire, nau de arremu chi, po comente istat postu male, s’informigat o abbortigat Sinònimos e contràrios addrommentire, iformicare Tradutziones Frantzesu engourdir Ingresu to make torpid Ispagnolu enturbiar Italianu intormentire Tedescu gefühllos machen.

irbianchíre , vrb: isbianchire, isbianchiri Definitzione fàere biancu, prus biancu, prus craru, essire biancu cambiandho colore: nau de su pilu, essire canu, arbu Sinònimos e contràrios ilbiadire, iscolorire / incanire Frases sa pira, candho lompet, de birde porrale irbianchit Tradutziones Frantzesu blanchir Ingresu to become white Ispagnolu blanquear Italianu imbianchire Tedescu weiß machen.

irfrezàre , vrb: irfreziare, isfregiare Definitzione fàere o pònnere istrúpiu, guastare o fàere dannu a unu, a una cosa, de pàrrere fintzes légiu, lègia Sinònimos e contràrios iscempiai, slegiai, strupiai Tradutziones Frantzesu balafrer Ingresu to disfigure Ispagnolu dejar marcado, rasgar Italianu sfregiare Tedescu eine Schmarre machen.

irrenàre , vrb Definitzione fàere male, a dolores, a is errigos, a su tretu de sa grughe de is crogas, in s'ischina, fortzare tropu is errigos Sinònimos e contràrios iderrigari, illumbai, illumbedhare, isarrigai, iscrocare 1, isderenare, schinai Frases si li lompet a fuste l'irrenat ◊ totu cussu tzaponzu l'at irrenadu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu éreinter Ingresu to weary Ispagnolu desriñonar Italianu direnare Tedescu lendenlahm machen.

irrutiàre , vrb Definitzione trebballare sa terra de no èssere prus unu rutiu Sinònimos e contràrios rúpere Frases cherzo sa terra mia pro l'irrutiare e la pienare a binza e àrvures de olia Tradutziones Frantzesu défricher Ingresu to break up Ispagnolu roturar Italianu dissodare Tedescu urbar machen.

irtopiligàre , vrb Definitzione fàere a tzopu Sinònimos e contràrios assopiai, atopigare, atopire, intopare, intopigare, intopire Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rendre boiteux Ingresu to lame Ispagnolu dejar cojo Italianu azzoppare Tedescu Lahm machen.

isarrigài , vrb Definitzione fàere male, pònnere dolore a is errigos (tretu bàsciu de s'ischina) Sinònimos e contràrios iderrigari, illumbai, illumbedhare, irrenare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu éreinter Ingresu to break the back of (s.o) Ispagnolu desriñonar Italianu direnare Tedescu lendenlahm machen.

iscamurriàre , vrb Definitzione giare una briga Sinònimos e contràrios afrontai, agiostrare, atzuridare, cadojare, rumbicare, istidingiai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu réprimander Ingresu to reprimand Ispagnolu reprochar Italianu rampognare Tedescu Vorwürfe machen.

ischerchedhàre, ischerchedhiàre , vrb: iscrachedhare, iscrechedhare, iscrechedhiare, iscrechidhare, iscrichiedhare Definitzione apèrrere, tzacare, nau de unos cantu frutos chi de cantu funt prenos, bene lómpios, si aperit su corgiolu (figu, figumorisca, arenada): a sa figu chi faet deosi dha narant iscrita, iscrachedhada Sinònimos e contràrios crebulare, scaravangiai Frases s'ischerchedhat sa méndhula candho est lómpia ◊ bella, custa figu: si est totu iscrachedhendhe de cantu est cota e crispa ◊ dogna pane si unfràt e s'iscrichiedhàt 2. sa madrighe canno est bene pesada est totu iscrichiedhada ◊ sas pedras postas a tríbide in su fogu si sunt ischerchedhiadas e iscantadas Tradutziones Frantzesu crevasser Ingresu to crack Ispagnolu regañar Italianu screpolare Tedescu rissig machen.

isciringàre , vrb: scingrai, tziringare Definitzione fàere calecuna cosa a isciringa in su sensu de samunare o illimpiare un'arremu (es. busciuca), ma fintzes própriu de intrare meighina a sa carena; nau in cobertantza, fàere sufrire, agghejare, giare ifadu a unu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu introduire un cathéter, importuner Ingresu to catetherize Ispagnolu poner un catéter Italianu cateterizzare, clisterizzare Tedescu katheterisieren, einen Einlauf machen.

iscrocàre 1 , vrb: iscrogare, scrogai Definitzione bogare de sa croga; segare, fortzare a tropu sa crughe de is crogas, segare s'ischina, fàere isfortzu tropu, istampare su corgiolu de s'ou (nau de is pudhighinos naschindho); nau cun tzacu, fàere impresse, cúrrere a fàere ccn. cosa Sinònimos e contràrios iderrigari, illumbai, illumbedhare, irrenare, isarrigai, iscrodocare, isderenare / illutonare / bisestrare, iscollare Frases dae minore soe iscrocada e no apo pótiu arritzare prus! ◊ arratza da balentia… za no si est mancu iscrocau! 2. sos puzonedhos ant iscrocau duas dies a oze ◊ sos ch'istóigas mentes si forrogant, sas lodes no isetes chi t'intreghent ca chin inzenzos su coro t'iscrogant! (P.Giudice Marras) 3. no pesses chi s'est iscrocau pro azudare a tibe! 4. custa fémina caminat topitopi, totu iscrogada! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu éreinter Ingresu to exaust Ispagnolu derrengar, deslomarse Italianu slombare Tedescu kreuzlahm machen.

iscumbesciàre, iscumbessàre , vrb: scumbessai Definitzione fàere o essire coment'e cumbessu, illumbau, cun sa camba móvia; bogare de pare Sinònimos e contràrios illumbare / isconsiminzare 2. sa màchina fit betza, giughiat prus ruinzu chi no lamiera, tota iscordigliolada e iscumbessada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu disloquer les hanches Ingresu to cripple Ispagnolu derrengar, deslomar Italianu sciancare Tedescu hüftlahm machen.

iscuntentàre , vrb: scuntentai Definitzione no giare su cuntentu, giare calecunu dispraxere Sinònimos e contràrios discuntentai, dispiàchere, scrognai | ctr. cuntentai Tradutziones Frantzesu mécontenter Ingresu to dissatisfy Ispagnolu descontentar Italianu scontentare Tedescu unzufrieden machen.

isperantziàre , vrb: sperantzai Definitzione giare bonos ànimos, giare isperu o ibertu bonu Ètimu itl. speranzare Tradutziones Frantzesu donner de l'espoir Ingresu to give hope Ispagnolu esperanzar Italianu dare speranza Tedescu jmdm Hoffnung machen.

issudhíre , vrb Definitzione fàere intrare sudhu, fàere bènnere dúbbios Frases su fàghere sou mi at issudhidu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu éveiller des soupçons Ingresu to make suspicious Ispagnolu escamarse Italianu insospettire Tedescu argwöhnisch machen.

issustantziàre , vrb: issustassiare Definitzione pèrdere, fàere pèrdere o bogare sa sustàntzia, sa fortza; nau in cobertantza, cumbínchere, cullonare, o fintzes iscioloriare cun arrexonamentos chi no si cumprendhent Sinònimos e contràrios illabare, isolzighedhare, lissiai 2. mih no ti che issustàssiet cun sos illérios suos, mih! ◊ cun sos machines suos mi che at issustantziadu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu appauvrir Ingresu to impoverish Ispagnolu empobrecer, agotar Italianu depauperare Tedescu arm machen.

iterinàre , vrb: iterinerare, itirinenare Definitzione fàere una calesisiat cosa, sa chi tenet su númene chi no benit a mente in su momentu chi si foedhat Sinònimos e contràrios bodalire, intenantai, nichelare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu faire, combiner Ingresu to do Ispagnolu hacer, decir Italianu cosare Tedescu irgendwas machen (Verb mit unbestimmter Bedeutung).

oriolàre , vrb Definitzione pònnere o istare in oriolu, pònnere oriolu, pidinu, istare in pentzamentu po calecuna cosa chi si timet o chi si bolet Sinònimos e contràrios abiolae, acormulare, apidinare, arreolae, contifizare | ctr. trascurai Frases longu est s'oriolare sa die chi mi mancas! ◊ cumintzaiat a cumprènnere su mistériu antigu chi dae meda lu fit oriolenne Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu préoccuper Ingresu to make anxious Ispagnolu preocupar, inquietar Italianu méttere in ànsia, impensierire Tedescu Sorge machen.

«« Torra a chircare