aérzu , nm: aexu,
agherju,
arégiu 1,
érgiu,
gherju Definition
est totugantu su chi distinghet, in sa persona, unu de una famíglia de unu de un'àtera: mescamente sa cara, ma fintzes sa carena, sa manera de foedhare, de camminare, o àteru; su chi una cosa, o fintzes unu logu, paret, su chi si paret de su chi est / bogàrendhe a ccn. a s'aerzu = connòsciri a unu a sa bisura assimbillendidhu a is àterus de sa famíglia
Synonyms e antonyms
aerada,
aeramentu,
bisura,
chígia,
crilta
Sentences
a s'agherju s'assimizabat a unu ◊ su fillu at ghetau un'aexu a su babbu ◊ no lu connoschia ma ndhe l'apo bogadu de s'aerzu ◊ sa fémina fit de agherzu bellu
2.
su matessi presorju prendhiat su pastore e su bandhiu a s'agherju de sa campanna ◊ sa zancheta fit de su matessi agherju de su pantalone ◊ dhue fut su Maschinganna cun arégiu de unu becu cun duas concas
Etymon
srd.
Translations
French
mine,
physionomie
English
aspect
Spanish
parecido,
semejanzas entre familiares
Italian
aspètto,
fisionomìa
German
Aussehen,
Gesichtzüge.
aèsca , nf, nm: aescu, esca* Definition addescu o papare po pigiones, po pische; linnighedha fine po allúere su fogu; una parte de s'istentina de sa brebè Synonyms e antonyms bromígiu.
aescàdu , pps, agt Definition de aescare; chi est fatu a esca, pudrigau Synonyms e antonyms fràzigu, prudigadu 2. custu chercu de cantu est betzu in mesu zughet sa linna aescada.
aescài , vrb: aiscae,
aiscai,
aiscari,
escai,
iscai Definition
giare a papare ponendho in buca sa cosa a su pipiedhu, a fintzes a unu chi no si dha podet fàere a solu
Synonyms e antonyms
addascare
Sentences
si no papat, cuss'animaledhu, tocat a dh'aiscari ◊ dhi tocat a guardai sa mama ca est a camba segada, ma po papai ciai no tocat a dh'aiscai
Etymon
srd.
Translations
French
nourrir à la petite cuillère
English
to feed
Spanish
dar de comer
Italian
imboccare
German
in den Mund stecken.
aescaméntu , nm Definition su pònnere s'esca Etymon srd.
aescàre , vrb Definition fàghere a esca, linna sica pudrigada, prudedha Etymon srd.
aèschere abèschere
aéschidu , pps Definition de aèschere / disizos aéschidos = andhaos male, aortitzos Synonyms e antonyms incaussiu.
aeschidúra , nf Definition su aèschere Synonyms e antonyms madéschiu Etymon srd.
aescósu , agt Definition nau de cosa de papare, chi arreschet in su gúturu, mala a ingúrtere Synonyms e antonyms aoschijolu, arreschijolu, obescosu Sentences ca ses frutu selvàticu aescosu a nudha giuas, pirastu predosu! ◊ su pirastru bogat unu frutu chi est aescosu candho est cherfu Etymon srd.
aéscu aèsca
aescúmine , nm Definition cosa chi aeschet, ma nau in cobertantza po cosa chi si narat, isciolórios, bambíghine Synonyms e antonyms bamberia, bambímine, sciapidóriu Etymon srd.
aéxu aérzu
afaàre , vrb: afavare Definition tzatzare de fae, tènnere male de sa tropu fae papada Synonyms e antonyms afaighedhare Etymon srd.
afàbbia, afàbbica , nf: afràbbica,
atàbbia,
bràbbica,
fàbbica,
ufràbbica Definition
erba a fògia lada, fragosa meda, prantada in tempus caente po cundhimentu / calidades de a.: a folla de cixi (sa prus pitica), a folla de làtia (sa prus manna)
Synonyms e antonyms
basile
Sentences
su testu de s'afàbbica dh'apu postu in unu bòtu de liàuna ◊ fatzu sa bagna de tomata frisca cun duas follas de afàbbica
Scientific Terminology
cndh, rbzc, Ocimum basilicum
Etymon
ctl., spn.
alfábega
Translations
French
basilic
English
basil
Spanish
albahaca
Italian
basìlico
German
Basilikum.
afàbbile, afàbbili , agt Definition
nau de ccn., chi si faet bòllere bene, chi praghet po sa manera chi tenet de foedhare e de fàere cun s'àteru, chi si lassat foedhare fintzes si est persona de importu mannu
Synonyms e antonyms
amanscívile,
amistantziosu,
amorosu
Scientific Terminology
ntl
Translations
French
affable
English
friendly
Spanish
afable
Italian
affàbile
German
freundlich.
afabbilidàde, afabbilidàdi , nf Definition
su èssere afàbbile
Synonyms e antonyms
amistàntzia,
blandhura
Translations
French
affabilité
English
friendliness
Spanish
afabilidad
Italian
affabilità
German
Freundlichkeit.
afàca , avb, prep: afache,
afaci,
afacu Definition
si narat de logu e de tempus puru candho est ananti de si bíere o acanta
Synonyms e antonyms
acanta,
acultu,
aproba
Idioms
csn:
afaca mia, tua, sua (o fintzas afaca a mie)= in dainanti meu, tou, sou; afaca apare = acanta s'unu a s'àteru
Sentences
istaiant in sas domos de afacu ◊ in trenu at viagiadu cun unu satzeldote afacu ◊ si cramaiat sa cane afaca arrejonèndhela che unu cristianu ◊ custa genti de afaci dèu dha timu, ca funt brúscius ◊ fiat caentandhosi afaca de sa geminera ◊ candho biet arribbandhe su tzeracu dhu tzírriat afaca sua
2.
sa Pasca est afaca ◊ candho ant a comintzare a sutzèdere custas cosas sa libberascione bostra est afaca ◊ si li sunt acurtziados afaca
Etymon
ltn.
ad facies
Translations
French
tout près,
près de
English
near
Spanish
cerca
Italian
vicino
German
nah.
afacài , vrb: afacare 1 Definition
serrare un'apertura unu pagu, lassandhodha pagu pagu aperta: nau de un'istrégiu, covecare, pònnere covecau, fundhu a susu / andai a manu afacada = a manu tenta, a manu pigada
Synonyms e antonyms
assibbiare,
imbarare,
suzire,
tambai
Sentences
ant afacau sa porta ◊ sa domu est isbuira, sa porta est afacara
2.
afaca sa pingiada isciacuada!
Etymon
srd.
Translations
French
entrouvrir
English
to half-close
Spanish
entornar,
entrecerrar
Italian
socchiùdere
German
halb schließen.
afacài 1 , vrb Definition its, pònneresi a chistionare? afracai (a fuedhus)? Sentences gei dh'apu a bolli intendi cun su vicàriu candu s'ant a afacai de latinu e de atras cosas!