A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

ifermicàu , pps, agt Definition de ifermicare; chi portat greme Synonyms e antonyms bermigosu, berminigosu, fermicosu, sóldidu.

ifermièra , nf: infermera Definition fémina apostadamente imparada po atèndhere is malàidos, fàere curas, agiudare is dotores Sentences sa cosa fit durada si non fit capitada inie un’infermiera chi at cumpresu sa cosa ◊ torrant su malàdiu allirgu e sanu: custu est méritu de is dotoris, de infermieris e infermieras Scientific Terminology prf.

ifermiéri , nm: infermeri, infirmeri Definition ómine apostadamente imparau po atèndhere is malàidos, fàere curas, agiudare is dotores Synonyms e antonyms meigadori Sentences funt intraos is duos infermieris ispinghendho una barella: portànt unu malàdiu carragiau cun d-unu nentzolu e si funt acostios a su letinu inue òperant. Translations French infirmier English nurse (male) Spanish enfermero Italian infermiere German Krankenpfleger.

iferràda , nf Definition su iferrare, su leare su ferru, is sonàgias a su bestiàmene Etymon srd.

iferràre , vrb: irferrare, isferrai, isferrare, sferrai Definition pigare o bogare su ferru, pèrdere su ferru, bogare is sonàgias a su bestiàmene; in cobertantza, bogare o pèrdere is dentes, pèrdere sa passiéntzia; prnl. nau de su fosile, isparare de malascigura, chentza dhu fàere apostadamente Synonyms e antonyms iscollanare, issonagiare | ctr. apitiolai / ferrai Sentences sa gama mi ant iferradu ◊ sos bardaneris ant isferradu su tazu pro che lu furare ◊ su cuadhu s'est isferrau ◊ colat muta sa tropa che gama iferrata Etymon srd.

ifèrrere , vrb: infèrrere Definition fàere ifertas Synonyms e antonyms iferchire, incirai.

iférru , nm: ilferru, inferru, irferru, uferru Definition logu de s’àteru mundhu (o deasi pentzau) a ue andhant is ànimas malas, cundennadas a no bíere sa cara de Deus in eternu, su logu de is dimónios; in cobertantza, logu de suferéntzia manna e fintzes sa suferéntzia etotu candho est meda / i. cunzuntu = burdellu, carraxu mannu de no si cumprèndiri nudha Synonyms e antonyms isprefundhu / cdh. infarru Sentences cantus bortas cun is pecaus mius m'apu meritau s'inferru! ◊ s'inferru no at a èssi fatu po incungiai palla! ◊ a ti ammustrare ite logu est s'inferru, coro de ferru ti pone! 2. che intraiat in s'iferru pro bídere sa picioca nessi dae tesu! ◊ no bides s'upa de cudhos chi ant piantu in cust'inferru? 3. ite cantant sos poetas daghi in piata ch'est s'inferru cunzuntu?!… Etymon ltn. infernum Translations French enfer English hell Spanish infierno Italian infèrno German Hölle.

ifèrta , nf Synonyms e antonyms iferchidura, ifertura Sentences una die fio andhau a fàere cosa de ifertas in sa bíngia Etymon srd.

ifèrta 1 , nf Synonyms e antonyms oferta* Sentences su retore at lassau sa casseta de sas ifertas prena de dinari.

ifertàu ifastàdu

ifertúra , nf: infertura Definition múzulu, fundhu isconcau chi portat iferta o istica, ma fintzes su innestare una linna a un’àtera / genias de i.: a ogu, a pértia, a isperradura, a iscudetu; i. de pigota = vacinu de pigota Synonyms e antonyms iferchidura, infertu, insidu, intannu Etymon srd. Translations French greffe English graft Spanish injerto Italian innèsto German Veredeln.

ifèrtza ifèltza

ifertzidúra , nf: ifretzidura, infiltzitura Definition genia de cosidura a lascu, a puntos mannos, po mantènnere bene s’orrobba sestada intrada apare fintzes a dha cosire (apustis si che tirat) Synonyms e antonyms afritzidura, corciadura, frissadura, ifritzinzu Etymon srd. Translations French point piqué, faufilure English quilting, basting Spanish hilvanado Italian impuntitura, imbastitura German Steppnaht, Heftnaht.

ifertzíre , vrb: ifichire, ifretzire, ifrichire, ifricire, ifrigire, ifrissire, ifritzire, ifrucire, infertzire, infretzire, infriciri, infrigire, infrissire, infrissiri, infritzire, infritziri Definition intrare una cosa in ccn. àtera, púnghere ccn. cosa cun aina puntuda meda; unire cun puntos longos e lascos is orrugos de orrobba de unu bestimentu po dhos pòdere apustis cosire bene; foedhandho de pigiones, andhare e torrare a bólidos curtzos; in cobertantza, intrare in chistiones angenas Synonyms e antonyms afritzire, intzudhire / apuntorgiai / frissai, iferchire, infrissai, schidonai | ctr. isfretzire Sentences ispingi ispingi nc'est infrissiu in mesu a tanti genti 2. frimadí, deghinou t'infríciu coment'e una rana! ◊ fia infrissendu una tratalia po dh'arrustiri ◊ seu pighendi fragu de anguidha infrissida in s'ischidoni arrustendi ◊ pigae s'ischidone e ifichiedhu po dhu fàere a orrostu 3. oje a mi cheres a ifertzire e a cusire? ◊ menzus de comente cosis tue ifretzit àtere a manu istropiada! ◊ cun su sartigu t'infrissu su bruncu! ◊ su mastru de pannos est semper secandhe, azunghendhe e ifritzindhe 4. sos tzírrios de sas alasdepedhe m'infertzint sa gianna de s'ànima 5. càndhidas columbas ifertziant in su chelu, zocandhe 6. foras de su logu meu su sentimentu m'ifritzit sa carena, so in turmentu 7. no boliat a si che ifrichire in chistiones de is bighinos e méngius faiat su dovere suo Etymon itl. Translations French enfiler, faufiler, piquer English to stick, to tack, to quilt Spanish espetar, hilvanar Italian infilzare, imbastire, impuntire German aufziehen, heften, steppen

ifertzíu , pps, agt: infiltzitu, infriciu Definition de ifertzire; infrissiu Synonyms e antonyms froziu 2. infriciu de una canna mòrgiat! 3. passet a domo po misurare sa brúsia ca dha tenzo ifertzia! Translations French faufilé, enfilé, embroché English tacked, stuck Spanish hilvanado, espetado Italian imbastito, infilzato German geheftet, aufgereiht.

iféstu , nm: infestu Definition cosa chi istrobbat, chi faet orròschere, cosa de fàere chi praghet pagu, matanosa, trebballosa / donai, pigai i. Synonyms e antonyms ifadu, imperpériu, nischitzu, pibinca, segori / inaventu, irbelegu Sentences su chi li daiat ifestu fit chi no aiant detzisu comente si deviat pesare sa cosa ◊ gei si dh'at pigau s'infestu a preparai cussa cummédia!…◊ proaia infestu intendhendhe a tie ◊ innoghe s'umididade dat pagu infestu ◊ li apo dadu duas sedatadas a su fangotu e li at bogadu de cabu de mi fàghere infestu ◊ si dh'at pigau s'infestu, s'istudianti!… Etymon srd. Translations French ennui, gêne English bother Spanish molestia Italian molèstia German Lästigkeit.

ifetàre , vrb Definition fàere s’orrollu, pònnere sa feta a fàere s’oru de unu trastu, de unu bestimentu Synonyms e antonyms apojai 1, impovai, orulare 1, orivetai, orizare Etymon srd.

ifiadàre , vrb: irfiadare, isfiadare Definition lassare o fàere chentz’àlidu, segare s’àlidu / èssere irfiadandhe de sa gana = morindhe de su fàmine, àere fàmine meda Synonyms e antonyms isalidare Sentences su fiagu ti che intraiat in pinnas de nare e ti faghiat ifiadare.

ifichíre ifertzíre

ifidàu , agt, nm: ifideau, ifidiadu, ilfidadu, ilfidiadu, irfediadu, irfidadu, irfidiadu, irfidiau, isfediadu, isfidiadu, isfidiatu, issediau, issidiau Definition nau de ccn., chi costumat a ingannare e no faet a si ndhe fidare, chi ti dha faet candho mancu ti dh’ibertas, chi no méritat de dhi giare fide; fintzes chi est de coro malu, chentza làstima nudha faendho male; chi no tenet o no giaet fide / fàghere a s’irfidiada = a s’orvidada, candho s’àteru no si ndhe abbizat o no si ndhe podet abbizare, candho no si l’ispetat, a s’ispessada Synonyms e antonyms alevosu, isfidau, traitore, traixinu / cdh. sfidiatu | ctr. fidadu, securu Sentences cussu est irfidiadu che a su cane ◊ nachi fit fatore fidadu: isfidiadu, tramposu che matzone! ◊ su matzone est un'ifidiadu cane arelte ◊ pustis de tantas promissas, isfidiados bois las afaltzades! ◊ sa manaca, irfidada e muda, est pronta a mi ghetare ungrales de astore (G.Delogu)◊ est lanzitu, minujedhu, ma calabriosu e ifideau (G.Chironi)◊ foras de innoghe su cane ifidau! 2. cudhos irfidiatos si nche iscostiaiant prus allargu puru, timenne a isse 3. li at nadu sa cosa a s'ilfidiada Scientific Terminology ntl Etymon srd. Translations French sournois, déloyal English trecherous, disloyal (friend) Spanish desleal Italian infido, sleale German untreu, unherlich.