aúfu aúfa
augiaúgia , nf Definizione genia de ebrúgiu: faet a fundhighedhu piticu, fògia in colore birde craru, unu pagu a bisura de cicória de campu ma a crosta bianca acanta a s’arraighina, e in sa candhelita faet una sitzia groga Sinonimi e contrari mammaluca Terminologia scientifica rbz.
augiunàre ageunàre
augiúnu , nm Sinonimi e contrari geunu*.
auguàle aguàle
auguradòre, auguradòri , nm Definizione una genia de deinu Sinonimi e contrari addeinadore.
augurài, auguràre , vrb: aurare Definizione
giare is norabbonas, disigiare ccn. cosa, pruschetotu de bonu, a unu
Sinonimi e contrari
| ctr.
malaígere
Frasi
bos àuro de lu bídere comente bois pregades e desizades ◊ como bos dia chèrrere aurare chi sa fortuna bos acumpanzet comente bos pregades
Etimo
its
ltn. a(u)gurare?
Traduzioni
Francese
souhaiter
Inglese
to wish
Spagnolo
desear
Italiano
augurare
Tedesco
wünschen.
auguritziósu , agt Definizione nau de ccn., chi tenet apédhiu, disígiu forte a ammachiadura Sinonimi e contrari apedhiosu disigiosu, inganatzidu Frasi su piciochedhu fiat tropu schissiau po imparai a arrepicai, auguritziosu de isciri totu is signalis chi si fiant in bidha nosta.
augúriu , nm Definizione
cosa chi si narat disigiandhodha po ccn. / dare sos augúrios, fàere, fai is augúrius
Sinonimi e contrari
norabbonas,
ura
Frasi
po custa ocasioni ti mandu is saludus e is augúrius ◊ custu merí de festa telèfonant totus po is augúrius ◊ como intro e gai li dao peri sos augúrios ◊ funt benios a fiotos a fàere sos augúrios a sos isposos
Traduzioni
Francese
souhait
Inglese
wish
Spagnolo
deseo
Italiano
augùrio
Tedesco
Glückwunsch.
augurósu , agt Definizione chi est de augúriu Etimo srd.
aúi àba 2
àula , nf Definizione
istàntzia, prus che àteru logu ue si faet letzione
Terminologia scientifica
dmo
Traduzioni
Francese
salle
Inglese
hall
Spagnolo
clase
Italiano
àula
Tedesco
Klassenzimmer.
auldàre , vrb: aurdare Definizione
atundhare s'atza de un'aina segante a fortza de dh’impreare
Sinonimi e contrari
angudrai,
ingudrai,
irburdare,
irmarrare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
émousser
Inglese
to blunt
Spagnolo
embotar
Italiano
ottùndere
Tedesco
abstumpfen.
aúldu , agt: aurdu 1 Definizione
nau de s'atza atundhada de un'aina po segare, chi no segat, chi no est acutzada
Sinonimi e contrari
angudru,
ingudru,
irburdadu,
irmarradu
Etimo
ltn.
gurdus
Traduzioni
Francese
émoussé
Inglese
blunt
Spagnolo
embotado
Italiano
smussato,
non affilato
Tedesco
abgestumpft.
aúlghere , vrb: aúrghere Definizione
mòvere, pruschetotu nau de gente, in su sensu de si girare o s’incrubare, po comente unu est grassu / pps. aúlghidu
Sinonimi e contrari
indugi,
muciare,
tròdhiri
/
aggafiare
Frasi
no si podet aúrghere, mancu, de cantu est rassu ◊ dae sas concutzas e dae tratalios ti che ingrassas chi mancu ti aulghes! (Piras)
Etimo
ltn.
a(d) + urgere
Traduzioni
Francese
plier,
bouger
Inglese
to bend,
to stir
Spagnolo
inclinarse,
moverse
Italiano
piegarsi,
muòversi
Tedesco
sich bücken.
aulídu , agt: aullidu Definizione
chi est disigiosu a tropu, cun ingurdoneria / mandhigare a s'aullida = cun allurpidura
Sinonimi e contrari
abbramidu,
apedhiosu,
assuriu,
asuriosu,
spedhiosu
2.
trumas e trumas totu isvariadas las ingulliat sa gruta aullida totu che trigu in mola maghinadas (P.Casu)◊ sos ojos mios fint tantu aullidos a si catzare sidis de deghe annos chi moltos fint sos àteros sentidos
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
assoiffé,
avide
Inglese
eager
Spagnolo
anhelante
Italiano
bramóso
Tedesco
begierig.
auliméntu , nm Sinonimi e contrari abudesa, agudéntzia, arràngulu, asuréntzia, asurímini, codícia, limiore Etimo srd.
aulíre , vrb Sinonimi e contrari acasagiai, acolligire Etimo srd.
aúlla, àulla , nf: aurra 1, àurra, àurri 1, urra Definizione genia de acorru, de aprigu serrau fatu prus che àteru po su porcu, ma fintzes po àteru animale (es. cuadhu, àinu)/ procu de aurra = mannale Sinonimi e contrari àrula*, aurredhu Frasi s'aurra tenit sempri una portixedha, siat de procu, de mobenti o de cuadhu.