benighédhu , avb Definizione
min. de bene
Sinonimi e contrari
cdh. bearedhu
Traduzioni
Francese
assez bien
Inglese
quite well
Spagnolo
bastante bien
Italiano
benino
Tedesco
ziemlich gut.
benignidàde, benignidàdi , nf Definizione
su èssere benignos, bonos, su àere bonuvàere, làstima, piedade de s'àteru
Frasi
pastore, altza sa fronte gloriosa, fàghedi mannu in sa benignidade e bríglia in coro de lughes noellas (P.Casu)
Traduzioni
Francese
bienveillance,
bonté
Inglese
benignity
Spagnolo
bondad
Italiano
benignità,
bontà
Tedesco
Gutherzigkeit.
benígnu , agt: binignu,
bonignu Definizione
chi est bonu, chi faet o bolet bene, chi sentit làstima o piedade de s'àteru; nau de unu male, chi sanat, chi est bonu a curare, no est perigulosu
Frasi
l'at fatu cun coro bonignu ◊ issa est tantu bonigna e amorosa
2.
su tumore chi zughiat fit benignu
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
bienveillant
Inglese
benign
Spagnolo
benigno
Italiano
benigno
Tedesco
gütig,
gutartig.
benimíndi, benimínne benemíndhe
beninàsciu , agt Definizione
nau de unu, chi est naschiu in bona fortuna, chi est de calidades bonas
Traduzioni
Francese
bien né
Inglese
well-born
Spagnolo
bien nacido
Italiano
bennato
Tedesco
von guter Geburt,
gütig.
benínzu , nm Definizione su bènnere o istare benindho Sinonimi e contrari bénnida Etimo srd.
benitòre benidòre
benítu , nm: binitu Definizione genia de lobu po acapiare is cuadhos a treulare Etimo ltn. initium.
beníu , pps: bénnidu,
bénnitu 1,
benniu,
bénniu,
bentu 1,
vénnitu Definizione
de bènnere / f. fintzas bennira
Sinonimi e contrari
arribbau,
betu 2,
lómpiu
| ctr.
andau,
tucadu
Frasi
seus benios po fàere festa totus impare ◊ sa genti gi est totu bennia ◊ zente che at bénnidu a mi chircare? ◊ ch'est bénnidu compare ◊ unu sero sont bentos a su cuile duos vinzateris ◊ una bia funt bénnios duos sordaos islavos ◊ iat beniu cuadhos dea dónnia parte de sa Sardínnia ◊ oi est lunis e ancora Antioghedha no est bennira!
2.
bèni bennius: e comenti istais?
Traduzioni
Francese
venu
Inglese
come
Spagnolo
venido
Italiano
venuto
Tedesco
gekommen,
angekommen.
bennàghe , nm: bennaxi, bennaxu Definizione vena de abba; terrenu úmidu, ludosu, inue sumit abba, genia de terramíngiu bonu meda, in logos in paris acanta a is errios, terra in paris bona po laorare Sinonimi e contrari bena / benadroxu, benale, benarzu, benassu, benàtile, benatinu, orgosa, tuerra, úvidu Terminologia scientifica slg Etimo srd.
bennàlzu, bennàrdu, bennàrzu , nm: bennazu Definizione
su primu mese de s'annu / chilcare sa mura in bennalzu = bòllere cosas chi no faet (sa mura coet in istade)
Sinonimi e contrari
gennàgliu*
Frasi
bessidu bennarzu intrat frearzu
Traduzioni
Francese
janvier
Inglese
January
Spagnolo
enero
Italiano
gennàio
Tedesco
Januar,
Jänner.
bennàsu Definizione its, bennalzu o bennaxi? Frasi bennasu de peràulas, nàrami chie cantat candho agabbas sas istajones in sas alzolas mannas de arzinina! (C.De Martis)
bennàxi, bennàxu bennàghe
bennàzu bennàlzu
bènnede, bènnere , vrb: benni,
bènniri,
vènnere Definizione
acostire, lòmpere a ue unu si agatat, a ue est; nau de tempus, su si fàere presente, lòmpere; nau de cosa chi si ponet in dossu, istare, andhare o orrúere bene; foedhandho de cosas a bèndhere, costare, fàere de prétziu / poét. benne; a/c.: sa de tres personas sing. leat su verbu aus. àere candho su sugetu no est bene precisu, no est determinau (e deosi est fintzes su partitivu)/ ger. benindhe, benindho, beninno, benendhe, benendi, benendu, benzendhe; cong., impr.: bèngiat, benzat; a./c. su pps. beniu/benniu faet cunforma a is verbos de 3ˆ coniug. (e comente benit de sa 4ˆ coniug. ltn.): bénnidu/bénniu est cunforma a is verbos de 2ˆ coniug.
Sinonimi e contrari
achirrare,
assèndhere,
bèndhere 1,
falare
/
iltare
/
costai
| ctr.
andai,
tocai 1
Modi di dire
csn:
bènnere in mente, a conca = arregordai; bènnere in maltza = martzire; bènnere in more (nau de animalis) = insuai, impurdedhiri; apu, as, at a bènniri a biri ca… = apo, as, at a bídere chi…; benit a bèni = andhat bene, benit a betu; bènniri faci po faci = abbojare; bènnere mancu = mancai, fàghere farta; bènniri avatu = andhare cun ccn. unu pagu cambados; bènnere in fizos (nadu de fémina) = iscendiai, illieràresi, fizolare; bènniri príngia = essire ràida
Frasi
benzo deo a domo tua o benis tue a domo mia? ◊ deghe séculos prima de benne Cristos est custu capitadu (S.Mongili)◊ est benzendhe s'ierru ◊ poita su fradili de siu Boicu est benendu a innòi? ◊ a domo bi at bénnidu zente ◊ mi at bénnidu gana de bufare ◊ como cue benit su sole: pònedi inoghe ca benit s'umbra! ◊ a mie mi at bénnidu irrocu: so deghe annos màrture! ◊ beni a innoghe e setzidi, ca ti depius nàrrere una missione! ◊ sunt bénnidos totugantos a nos azuare ◊ préide Coco anca aiat perdicau dae sa trona "Ant a bènnede dies malas!"◊ dhis at bénniu una maista de partos e no dh'ant créfia ◊ apu agatau cust'ómini benendu a bidha
2.
candho benit in fizos, issa corcada in letu e tue abbizu a fàghere fascas!
3.
custa tzacheta no mi benit prus ca so créschidu ◊ a chini benit su diamanti, cussa at a èssi reina! ◊ lah ca mi benit s'anedhu de mamma!…◊ is camisas fiant aici piticas chi beniant a su fradi prus piticu
4.
cantu benit cussa pariga de crapitas?
Etimo
ltn.
venire
Traduzioni
Francese
venir
Inglese
to come
Spagnolo
venir
Italiano
venire
Tedesco
kommen,
ankommen.
bènnere 1 bèndhere
bénneru , nm Definizione
su fidantzau o pobidhu de sa fígia
Sinonimi e contrari
géneru*
Frasi
dat a nuras e bènneros rejone e a fizos e fizas dat su dortu ◊ bi aiat bènneros, nuras e nebodes
Terminologia scientifica
ptl
Traduzioni
Francese
beau-fils,
gendre
Inglese
son-in law
Spagnolo
yerno
Italiano
gènero
Tedesco
Schwiegersohn.
bènni bènnere
bénnia, bénnida benía
bennidòre bendhidòre