càssu 1 , agt Definizione
chi no tenet valore o bàlida, chi no contat nudha, nau de unu paperi, de unu documentu
Sinonimi e contrari
lullu 1
Frasi
de custas cosas ndhe faghimus contu cassu
Etimo
itl.
casso
Traduzioni
Francese
nul
Inglese
null
Spagnolo
papel mojado
Italiano
nullo
Tedesco
ungültig,
wertlos.
càssula càsciula
càssule , nm Definizione genia de istugighedhu prenu de calecuna cosa, segundhu s'impreu, o fintzes crétiu coment'e afortimentu Sinonimi e contrari càsciula*.
cassulète casciulète
càsta , nf: crasta 1 Definizione
genia, arratza po ndhe parare, nau mescamente de animales; calidade de calecuna cosa
Sinonimi e contrari
arràcia,
arramponi,
genia,
iscera,
isceta 1,
iscrípia,
paru,
raima
Modi di dire
csn:
zogàresi a su pudhu ’e casta = pèrdere su tempus in sas diverteras, chentza cumbinare nudha, chentza contu e chentza cabu; parai casta = parare ratza, lassare un'animale (o un'erba o àrbure) pro ndhe fàghere àteros cun sas matessi calidades; pàrrere vonu de casta = bonu meda, de sa menzus calidade
Frasi
una crasta de ballu chi nd'eis bogau a pillu!…◊ tengu unu caboni de sa vera casta (E.Pintor Sírigu)◊ che pastore de casta, iberrabat sa robbedha in su cunzau a cara a sole ◊ caboni de casta ghetat sempri s'ala a sa pudhasta chi circat callenti
2.
líbberos de cussa casta no nche ndhe tenzo
3.
sas abes si dividint in tres castas chi però faghent una famíllia sola: abe maistra, abe selvidora, abe màsciu
Cognomi e Proverbi
smb:
Casta, Crasta
Etimo
ctl., spn.
Traduzioni
Francese
genre,
espèce,
variété,
caste
Inglese
kind,
species
Spagnolo
casta
Italiano
schiatta,
spècie,
varietà
Tedesco
Stamm,
Art.
castàgna , nf: castàngia,
castanza Definizione
mata chi faet manna, bona po linna de òpera; su frutu chi faet; in cobertantza, fàula manna, cosa de no crèdere; su pl. aina po anedhare o allorigare is pilos / a/c. sa castàngia (upm) = su frutu; is/sas castàngias/ castanzas = is matas de castàngia (o is fàulas); castangedhu = castanza minuda / is partes de fora de sa castàngia: su scriscioni o raga, su croxu, su pilloncu; castanza morisca, gionisca = sa chi bendhent in butega sica e neta, ispuligada; castagna de coa, a iscàvulu = ispigadura, sa chi si podet buscare a úrtimos (a chie ndhe cheret) apustis fata s'arregorta; sa castàngia bícia = ungone, calia; castanza rànchia = bómbina (Aesculus hippocastanum)
Sinonimi e contrari
càrigas,
fàula
Modi di dire
csn:
colore de castanza = colori iscuriosu, coment'e de castàngia lómpia; bèndiri, prantare, nàrrere castàngias = nàrrere fàulas o contai mincídius; terra a matza de castàngia = de bonu farigu, de bona muta pro l'arare, isorta che farina; portai castàngia a Aritzu = zúghereche s'abba a mare, fàghere cosa chi no serbit, pistai àcua; spiciai sa castàngia = fàghere una trapada a sa corza, pro la còghere
Frasi
de castanza faghent càssias, tazeris, pistalardos, mobbília ◊ sas castanzas ocannu sunt bellas barriadas ◊ is castagnas nostas funt sicannosinne
2.
làndiri a fàmini castàngia parit ◊ suta de sas àrbures bi est sa castanza a cortina ◊ faghimus sa festa de sa castanza ◊ sa castàngia po dha fai arrustia tocat a dha ispitzulai, po no tzacai ◊ istrampandho sa castagna su sacu as segau ◊ ocanno dhue at castagna meda
Cognomi e Proverbi
smb:
Castangia
Terminologia scientifica
mtm, frt, castanea sativa
Etimo
ltn.
castanea
Traduzioni
Francese
châtaignier,
châtaigne
Inglese
chesnut
Spagnolo
castaño,
castaña
Italiano
castagno,
castagna
Tedesco
Kastanienbaum,
Kastanie.
castagnàre , vrb: castangiae, castanzare Definizione bodhire o arregòllere castàngia; nàrrere o contare fàulas, portare s'ingannia, fàere dannu Frasi una die ti apo bidu castagnendhe: cun manu lestra collias s'iscrissone 2. s'àtera note in su letu corcadu unu per anca mi aferrant a mossu: castanzadu mi aiant pulpa e ossu si no acudint a mi los catzare! (F.Fais) Etimo srd.
castagnàrgiu , nm: castangiaju,
castangiargiu 1,
castanzarzu 1 Definizione
logu prantau a castàngias; fintzes chie bendhet castàngia
Sinonimi e contrari
castanzaju
Frasi
is castangiajus essiant me is bidhas bendendi castàngia
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
châtaigneraie
Inglese
chestnut wood
Spagnolo
castañar
Italiano
castagnéto
Tedesco
Kastanienwald.
castagnàrza , nf, nm: castanàgliu,
castanàrgiu,
castanarju,
castanarzu,
castangiàrgiu,
castannanzu,
castannarju,
castannarzu,
castanzàlgiu,
castanzarzu,
castenàgliu,
castennàgliu,
castennalzu,
castennàrgiu,
castennarzu,
catannàgiu,
costennàrgiu Definizione
castannanzu mannu, iscoba màsciu, o màscina, e fintzes iscoba fémina: duas calidades de linna chi no faent tanti mannas, ma a cotzina grussa, bona po crabone e a fàere pipas, cun sa fògia pitichedhedha
Sinonimi e contrari
cantentarzu,
ghidhostra,
idhostra,
salina 1,
salinavémina,
sechintrese,
túfera
Frasi
rios e rosas intritziant tramas ismeraldinas de chercos e suèglios, lidones e castennàglios, ghiníperos e chessa
Terminologia scientifica
mt, Erica arborea, E. scoparia
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
bruyère
Inglese
heather
Spagnolo
brezo
Italiano
èrica da ciòcco,
scópa gentile
Tedesco
Besenkraut.
castagnéri , nm, agt: castangeri,
castanzeri Definizione
chie ingollet a giru castàngia po bèndhere; chi o chie narat fàulas
Sinonimi e contrari
castanzaju
/
carigaju,
fabularzu,
fauànciu,
mincidiosu,
patateri
Frasi
acò sos castanzeris! ◊ bi at unu castanzeri in ziru: bae a comporare pagas castanzas!
2.
castanzeris coriosos b'at chi narant chi bolat su molente!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
marchand de marrons
Inglese
chesnut seller
Spagnolo
castañero
Italiano
castagnaro
Tedesco
Kastanienverkäufer.
castagnètas , nf pl: castangetas,
castanzetas Definizione
genia de tauledhas piticas po dhas sonare e genia de tzàcurru chi si faet cun custas etou o a pódhighes; ferru de frisare is pilos; ferros po acapiare is manos de un'arrestau; su sing. sa castagneta est sa dente de su sirbone chi, in sa barra de pitzu, currespondhet a sa sanna in sa barra de fundhu
Sinonimi e contrari
griglione,
musa 1
Terminologia scientifica
ans, crn
Etimo
spn.
castañetas
Traduzioni
Francese
castagnettes,
fer à friser,
menottes
Inglese
manacles,
castanets
Spagnolo
castañuelas
Italiano
nàcchere,
calamistro,
manétte
Tedesco
Kastagnetten,
Brenneisen,
Handschellen.
castagnínu , agt: castanzinu Definizione de castàngia; chi est in colore de castàngia Sinonimi e contrari castàngiu Frasi custas cubedhas sunt totu de linna castagnina 2. sa pudhetra giuchet sos arvutzos castanzinos.
castagnòla , nf: castangiola 2,
castanzola Definizione
tafaranu areste o gardu tridicale, genia de erba chi faet asuta che una castàngia, dha papant is porcos a forrogu, bogat unu frorighedhu biancu
Terminologia scientifica
rba, Romulea bulbocodium
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
faux safran
Inglese
wild saffron
Spagnolo
tipo de azafrán
Italiano
zafferano selvàtico
Tedesco
wilder Safran.
castagòne caltagòne
castamanzòla , nf Definizione bobboi pintirinadu, babballotedhu cun is alas orrúbias a picus o pintirighinos niedhos, paret una mesa luna castiada de fiancu; a logos est sa nenciola Sinonimi e contrari abbajola, abbasanta 1, babbajola, majola, mandioba, mariapesabola, mariola / naciola Terminologia scientifica crp Etimo srd.
castanàgliu, castanàrgiu, castanàrju, castanàrzu castagnàrza
castandiéllu , nm: castardellu,
castaurellu,
castauriellu Definizione
genia de pische de mare, longu e fine, chi assimbígiat a s'agúglia, ma prus piticu
Terminologia scientifica
psc, scomberesox saurus
Traduzioni
Francese
balaou
Inglese
small needlefish
Spagnolo
paparda
Italiano
gastaurèllo
Tedesco
atlantischer Makrelenhecht.
castangéri castagnéri
castangètas castagnètas
castàngia castàgna