Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

càssu 1 , agt Definitzione chi no tenet valore o bàlida, chi no contat nudha, nau de unu paperi, de unu documentu Sinònimos e contràrios lullu 1 Frases de custas cosas ndhe faghimus contu cassu Ètimu itl. casso Tradutziones Frantzesu nul Ingresu null Ispagnolu papel mojado Italianu nullo Tedescu ungültig, wertlos.

càssula càsciula

càssule , nm Definitzione genia de istugighedhu prenu de calecuna cosa, segundhu s'impreu, o fintzes crétiu coment'e afortimentu Sinònimos e contràrios càsciula*.

cassulète casciulète

càsta , nf: crasta 1 Definitzione genia, arratza po ndhe parare, nau mescamente de animales; calidade de calecuna cosa Sinònimos e contràrios arràcia, arramponi, genia, iscera, isceta 1, iscrípia, paru, raima Maneras de nàrrere csn: zogàresi a su pudhu ’e casta = pèrdere su tempus in sas diverteras, chentza cumbinare nudha, chentza contu e chentza cabu; parai casta = parare ratza, lassare un'animale (o un'erba o àrbure) pro ndhe fàghere àteros cun sas matessi calidades; pàrrere vonu de casta = bonu meda, de sa menzus calidade Frases una crasta de ballu chi nd'eis bogau a pillu!…◊ tengu unu caboni de sa vera casta (E.Pintor Sírigu)◊ che pastore de casta, iberrabat sa robbedha in su cunzau a cara a sole ◊ caboni de casta ghetat sempri s'ala a sa pudhasta chi circat callenti 2. líbberos de cussa casta no nche ndhe tenzo 3. sas abes si dividint in tres castas chi però faghent una famíllia sola: abe maistra, abe selvidora, abe màsciu Sambenados e Provèrbios smb: Casta, Crasta Ètimu ctl., spn. Tradutziones Frantzesu genre, espèce, variété, caste Ingresu kind, species Ispagnolu casta Italianu schiatta, spècie, varietà Tedescu Stamm, Art.

castàgna , nf: castàngia, castanza Definitzione mata chi faet manna, bona po linna de òpera; su frutu chi faet; in cobertantza, fàula manna, cosa de no crèdere; su pl. aina po anedhare o allorigare is pilos / a/c. sa castàngia (upm) = su frutu; is/sas castàngias/ castanzas = is matas de castàngia (o is fàulas); castangedhu = castanza minuda / is partes de fora de sa castàngia: su scriscioni o raga, su croxu, su pilloncu; castanza morisca, gionisca = sa chi bendhent in butega sica e neta, ispuligada; castagna de coa, a iscàvulu = ispigadura, sa chi si podet buscare a úrtimos (a chie ndhe cheret) apustis fata s'arregorta; sa castàngia bícia = ungone, calia; castanza rànchia = bómbina (Aesculus hippocastanum) Sinònimos e contràrios càrigas, fàula Maneras de nàrrere csn: colore de castanza = colori iscuriosu, coment'e de castàngia lómpia; bèndiri, prantare, nàrrere castàngias = nàrrere fàulas o contai mincídius; terra a matza de castàngia = de bonu farigu, de bona muta pro l'arare, isorta che farina; portai castàngia a Aritzu = zúghereche s'abba a mare, fàghere cosa chi no serbit, pistai àcua; spiciai sa castàngia = fàghere una trapada a sa corza, pro la còghere Frases de castanza faghent càssias, tazeris, pistalardos, mobbília ◊ sas castanzas ocannu sunt bellas barriadas ◊ is castagnas nostas funt sicannosinne 2. làndiri a fàmini castàngia parit ◊ suta de sas àrbures bi est sa castanza a cortina ◊ faghimus sa festa de sa castanza ◊ sa castàngia po dha fai arrustia tocat a dha ispitzulai, po no tzacai ◊ istrampandho sa castagna su sacu as segau ◊ ocanno dhue at castagna meda Sambenados e Provèrbios smb: Castangia Terminologia iscientìfica mtm, frt, castanea sativa Ètimu ltn. castanea Tradutziones Frantzesu châtaignier, châtaigne Ingresu chesnut Ispagnolu castaño, castaña Italianu castagno, castagna Tedescu Kastanienbaum, Kastanie.

castagnàre , vrb: castangiae, castanzare Definitzione bodhire o arregòllere castàngia; nàrrere o contare fàulas, portare s'ingannia, fàere dannu Frases una die ti apo bidu castagnendhe: cun manu lestra collias s'iscrissone 2. s'àtera note in su letu corcadu unu per anca mi aferrant a mossu: castanzadu mi aiant pulpa e ossu si no acudint a mi los catzare! (F.Fais) Ètimu srd.

castagnàrgiu , nm: castangiaju, castangiargiu 1, castanzarzu 1 Definitzione logu prantau a castàngias; fintzes chie bendhet castàngia Sinònimos e contràrios castanzaju Frases is castangiajus essiant me is bidhas bendendi castàngia Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu châtaigneraie Ingresu chestnut wood Ispagnolu castañar Italianu castagnéto Tedescu Kastanienwald.

castagnàrza , nf, nm: castanàgliu, castanàrgiu, castanarju, castanarzu, castangiàrgiu, castannanzu, castannarju, castannarzu, castanzàlgiu, castanzarzu, castenàgliu, castennàgliu, castennalzu, castennàrgiu, castennarzu, catannàgiu, costennàrgiu Definitzione castannanzu mannu, iscoba màsciu, o màscina, e fintzes iscoba fémina: duas calidades de linna chi no faent tanti mannas, ma a cotzina grussa, bona po crabone e a fàere pipas, cun sa fògia pitichedhedha Sinònimos e contràrios cantentarzu, ghidhostra, idhostra, salina 1, salinavémina, sechintrese, túfera Frases rios e rosas intritziant tramas ismeraldinas de chercos e suèglios, lidones e castennàglios, ghiníperos e chessa Terminologia iscientìfica mt, Erica arborea, E. scoparia Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bruyère Ingresu heather Ispagnolu brezo Italianu èrica da ciòcco, scópa gentile Tedescu Besenkraut.

castagnéri , nm, agt: castangeri, castanzeri Definitzione chie ingollet a giru castàngia po bèndhere; chi o chie narat fàulas Sinònimos e contràrios castanzaju / carigaju, fabularzu, fauànciu, mincidiosu, patateri Frases acò sos castanzeris! ◊ bi at unu castanzeri in ziru: bae a comporare pagas castanzas! 2. castanzeris coriosos b'at chi narant chi bolat su molente! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu marchand de marrons Ingresu chesnut seller Ispagnolu castañero Italianu castagnaro Tedescu Kastanienverkäufer.

castagnètas , nf pl: castangetas, castanzetas Definitzione genia de tauledhas piticas po dhas sonare e genia de tzàcurru chi si faet cun custas etou o a pódhighes; ferru de frisare is pilos; ferros po acapiare is manos de un'arrestau; su sing. sa castagneta est sa dente de su sirbone chi, in sa barra de pitzu, currespondhet a sa sanna in sa barra de fundhu Sinònimos e contràrios griglione, musa 1 Terminologia iscientìfica ans, crn Ètimu spn. castañetas Tradutziones Frantzesu castagnettes, fer à friser, menottes Ingresu manacles, castanets Ispagnolu castañuelas Italianu nàcchere, calamistro, manétte Tedescu Kastagnetten, Brenneisen, Handschellen.

castagnínu , agt: castanzinu Definitzione de castàngia; chi est in colore de castàngia Sinònimos e contràrios castàngiu Frases custas cubedhas sunt totu de linna castagnina 2. sa pudhetra giuchet sos arvutzos castanzinos.

castagnòla , nf: castangiola 2, castanzola Definitzione tafaranu areste o gardu tridicale, genia de erba chi faet asuta che una castàngia, dha papant is porcos a forrogu, bogat unu frorighedhu biancu Terminologia iscientìfica rba, Romulea bulbocodium Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu faux safran Ingresu wild saffron Ispagnolu tipo de azafrán Italianu zafferano selvàtico Tedescu wilder Safran.

castagòne caltagòne

castamanzòla , nf Definitzione bobboi pintirinadu, babballotedhu cun is alas orrúbias a picus o pintirighinos niedhos, paret una mesa luna castiada de fiancu; a logos est sa nenciola Sinònimos e contràrios abbajola, abbasanta 1, babbajola, majola, mandioba, mariapesabola, mariola / naciola Terminologia iscientìfica crp Ètimu srd.

castanàgliu, castanàrgiu, castanàrju, castanàrzu castagnàrza

castandiéllu , nm: castardellu, castaurellu, castauriellu Definitzione genia de pische de mare, longu e fine, chi assimbígiat a s'agúglia, ma prus piticu Terminologia iscientìfica psc, scomberesox saurus Tradutziones Frantzesu balaou Ingresu small needlefish Ispagnolu paparda Italianu gastaurèllo Tedescu atlantischer Makrelenhecht.

castangéri castagnéri

castangètas castagnètas

castàngia castàgna