dirundèlla , nf Definizione genia de giogu chi faent is pipios pigandhosi a manudenta Etimo itl. dirondella.
dirvagàre , vrb: divagare Definizione gosare ispassu, is divagos Sinonimi e contrari disaogai, spassiai Frasi fis avesa a divagare de onzi manera!
dirvàgu , nm: divagu Definizione
cosa chi si faet po passare ora chentza pentzamentos, po si divertire
Sinonimi e contrari
arrecreu,
desogu,
diveltimentu,
giogu,
irbelegu,
ispàssiu,
ispidientu
Frasi
in cussa, a sos nóbbiles divagos leo parte, comente est usuale ◊ tui costumas ca ti bolis ainnantis in prus de unu divagu
Traduzioni
Francese
distraction,
amusement
Inglese
diversion
Spagnolo
distracción (f)
Italiano
svago
Tedesco
Zeitvertreib.
dirvàrda dibbàrda
dirvétu dibbétu
dirzúdu
dis Definizione de su ltn. de + ex, genia de prefissu chi si aunit a unos cantu foedhos in cuménciu e dhis càmbiat significau (dhis giaet su significau contràriu): si agatat meda mudau in dir segundhu sa cunsonante de cuménciu chi agatat.
disabbilidàdi , nf Sinonimi e contrari innangarúmine, isgadolciúmine, zorbedadi.
disabbitàdu , agt: disabbitatu,
disabbitau Definizione
nau de unu logu, chi no dhue bivet nemos
Sinonimi e contrari
solu
Traduzioni
Francese
inhabité
Inglese
uninhabited
Spagnolo
despoblado,
deshabitado
Italiano
disabitato
Tedesco
menschenleer.
disabbitài, disabbitàre , vrb Sinonimi e contrari ispopulare.
disabbitàtu, disabbitàu disabbitàdu
disàbbitu , agt Definizione nau de ccn., chi est apedhiau forte a calecuna cosa chi disígiat de meda.
disabbituài, disabbituàre , vrb Definizione pèrdere, lassare o fàere lassare s'abbitúdine Sinonimi e contrari disabesare, ispònnere | ctr. avesai.
disabbútu , agt: disabudu Definizione
chi est chentza trebballu a fàere, chi no est faendho nudha de faina (nau de logu, chi est buidu, abbandhonau); chi at pérdiu s'abbitúdine a calecuna cosa; chi no est pentzandho o no atuat a sa cosa chi est faendho o chi dhi funt naendho / domo disabbuta = chi no b’istat neune, serrada, fintzas líchida, chentza trastes e ne àteru de su chi serbit mescamente a manigare
Sinonimi e contrari
disimperau,
disocupadu,
ibbàidu,
ibbautu,
irberzadu,
líchidu 1
/
disabesau,
disabesu
/
ammammalucadu,
ilfatziennadu,
isàbbitu,
isagherau
| ctr.
afainadu,
impreadu
Frasi
sos disabudos chene trabballu sunt medas ◊ a unu pastore che li aiant picau su bestiàmene pínnicu e gai fit restau disabudu ◊ tocat a tentare sos sartos prima chi los allugant, za bi ndhe at de zòbanos disabudos in chirca de zorronada ◊ est a cascos ca sa frente est disabuta!
2.
andhade a compidare sa dommo mea ca commo est disabbuta e che at a èssere ruendhe!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
sans travail,
désœuvré
Inglese
unemployed,
idle
Spagnolo
desempleado,
holgazán
Italiano
disoccupato,
sfaccendato
Tedesco
müßig.
disabesàre , vrb: disavesai,
disavesare Definizione
pèrdere, lassare o fàere lassare un'abbitúdine o avesu, istorrare de unu vítziu
Sinonimi e contrari
disacostumai,
irbitzare,
ispònnere
| ctr.
avesai
Etimo
ctl.
desavesar
Traduzioni
Francese
déshabituer
Inglese
to disaccustom
Spagnolo
desacostumbrar
Italiano
disavvezzare
Tedesco
abgewöhnen.
disabesàu , pps, agt Definizione de disabesare Sinonimi e contrari disabbutu.
disabésu , agt Definizione chi no est prus abbituau Sinonimi e contrari disabbutu, disabesau | ctr. avesu Etimo srd.
disabetàu , agt Definizione chi no fut ibertau, chi no si fut isperandho e no s'ibertaiat, nau po cosa de bonu Frasi si est sarvau de morti segura e at agatau unu gosu disabetau.
disàbiu , nm Sinonimi e contrari arruinu, dannu, derruta, desacatu, destrossa, malafatia Frasi in custu disàbiu petzi isse bi potiat pònnere manos ◊ manna fit sa timória de àteros disàbios! ◊ sos disàbios de sa vita nostra naschint dae s'arrogantia de s'ómine ◊ sas dannas de muru fint fachenne a disàbiu sos pudhàglios.