pasàdu , pps, agt Definizione
de pasare; chi si est pausau
Sinonimi e contrari
| ctr.
istracu
Frasi
aite l'as pasadu inoghe e no che l'as leadu deretu como chi lu zughias in manos, custu pacu? ◊ addaghi ti ses pasadu, beni ca mi azuas!
2.
como chi semus pasados torramus a triballare ◊ za est pasadu, totu custu tempus in domo chentza triballare! ◊ bae tue a s’erriu, ca ses pausada!
Traduzioni
Francese
reposé
Inglese
rested
Spagnolo
descansado
Italiano
riposato
Tedesco
ausgeruht.
pasadúra , nf: posadura, pasatura Definizione su pausare, su firmare de fàere trebballu o cosa; is partes prus grussas (o malesa) de is lícuidos (es. binu, ógiu, àteru) chi si ponent in su fundhu de s'istrégiu Sinonimi e contrari fundaina, fundhalíssia, fundhuluza Etimo srd.
pasài , vrb: abasiai,
pasare,
pasari,
pasiai,
pausae,
pausai,
pausare,
pesiai Definizione
istare in pàusu, in asséliu, chentza fàere, tasire, cessare unu pagu de trebballare, de peleare, po illebiare s'immarritzone; nau de àliga o malesa chi si dhue sèberat in abba, ógiu e cosas deasi, su si assentare in su fundhu de s'istrégiu, in calecunu tretu, seberare a manera de ndhe dha pòdere bogare o lassare abbandha; pònnere cosa tanti po dh'arrimare ma fora de su logu suo
Sinonimi e contrari
arreposai,
assebiai,
descansare,
ibasai,
impasare,
paidhare,
sciadiai
| ctr.
afadiai,
arrebbentare,
istracare,
trabagiare
/
buluzare
Modi di dire
csn:
avb. fàghere, andhare a su pasa pasa = fai, andai unu pagu e firmai, firmai fatuvatu; pasàrendhe, de carchi cosa (nau a nega) = fai ccn. cosa (faina, trabballu) sentza de si pasiai, a sa sighida; pasare male (nadu a mineta) = pigai surra, agiagarai, fai fuiri
Frasi
chistiona abbellu ca babbu tuu est pasiendusidha! ◊ séidi, pasiadidha! ◊ passendi in custa crésia, frimma un'iscuta: ti depis pausai! ◊ mancu ndhe pasaia, pro fàghere sa faina ◊ setzie, pitzocos, e pausaeòs! ◊ isciacuadí e beni a ti pesiai! ◊ finia s'incúngia, in austu is massajos si pàusant ◊ beni e pausadia!
2.
sa fundhana pasat in su fundhu de s'isterzu ◊ candho at pasadu bene, su binu cheret betadu a iscolomadura ◊ no la pases totue cussa cosa: lèala e ponechela inue depet istare!
3.
si no pones mente a fàghere su cumandhu, inoghe che pasas male!
Etimo
ltn.
pausare
Traduzioni
Francese
se reposer,
décanter
Inglese
to rest,
to settle
Spagnolo
descansar,
decantar
Italiano
riposare,
decantare
Tedesco
ausruhen,
sich klären.
pasài 1 , vrb: pesare Definizione istrantagiare, pònnere prantaos.
pasàre pasài
pasàrgiu , nm Definizione pausadórgiu, logu o tretu inue si pònnere, firmare.
pasàri pasài
pasatórju pasadólzu
pasatúra pasadúra
pàsca , nf Definizione
foedhu chi bolet nàrrere passàgiu, passada, essia: die de festa chi arregodat a is Ebreos sa essia de s'Egitu ue furint iscraos; po is cristianos est sa festa prus manna de s'annu - Pasca, P. manna o mazore -, sa chi arregodat sa torrada a biu de su Cristos pustis incravau, mortu e sepultau, sa bínchida de Cristos contr'a sa morte e contr'a su Malu (a bortas s'impreat su pl., in augúrios e frastimos)
Modi di dire
csn:
bonas Pascas!; zenias de pasca: de nadale (Paschixedha: ammentat sa nàschida de Cristos), de Sos Tres Res o de núntziu, o fintzas Pasca de istrinas (sa presentada de Cristos a sos paganos), P. rosada, o froria, de fiores, de rosas, de is perdonus, de su perdonu ’e maju, fintzas P. de s'Ispíridu Santu, P. intecosta (sa bénnida de s'Ispíridu Santu a sos Apóstulos); dae Pasca a sant'Istèvene = tempus curtzu meda, tropu pagu; prexau che una p. = allegru che musca, che pitzone
Frasi
sa Pasca allegramente la passedas! ◊ est Pasca: in die de oe sas campanas muant allegras! ◊ Pascas cumpridas potant gosare! ◊ sa Pasca ocannu calat in martzu ◊ at postu sa camisa a gutones de prata e is prummos niedhos de seda fatos a manu sa die de Pasca manna
2.
in cussas dies de tríulas sos pisedhos fint cuntentos che pasca ◊ malas pascas, epuru l'at agatada sa cosa bona a si che la furare!…◊ marabasca, a tui is bistiris gei ti dhus as pigaus bellus!
Cognomi e Proverbi
smb:
Pasca
Terminologia scientifica
prdc
Etimo
ltn.
pascha
Traduzioni
Francese
Pâque
Inglese
easter
Spagnolo
pascua
Italiano
pàsqua
Tedesco
Ostern.
pascajólu , agt, nm Definizione de Pasca; s'angione chi si lassat po dhu bochíere a Pascamanna Etimo srd.
Pascàle , nm Definizione númene de ómine (f. Pascualina) Cognomi e Proverbi smb: Pascale, Pascalis.
pascàlzu , nm Definizione tretu ue si ammuntonat su laore (prus che àteru ibertandho po dhu treulare) Sinonimi e contrari partoxu.
Pascamànna , nf Traduzioni
Francese
Pâques
Inglese
easter day
Spagnolo
pascua de Resurrección
Italiano
Pàsqua di resurrezióne
Tedesco
Ostern.
Pascarosàda , nf Definizione
pasca de s'Ispíridu Santu, a is chimbanta dies de Pascamanna
Sinonimi e contrari
Pascaviores
Traduzioni
Francese
Pentecôte
Inglese
whitsunday
Spagnolo
pentecostés
Italiano
pentecòste
Tedesco
Pfingsten.
Pascaviòres , nf Sinonimi e contrari Pascarosada.
pascénscia , nf: pascéscia,
pasciénscia,
passénsia,
passéntzia,
passéssia,
passiéncia,
pascénscia,
passiénsia,
passiéntzia,
patzéntzia Definizione
capacidade de padire istrobbu, ifadu, pelea, impreos e àteru; acunnortu chi si giaet a is parentes custrintos de unu mortu; piscadore chi ponent a remare in sa pisca a sciàiga / pasciénscia de frommija = passéssia manna
Sinonimi e contrari
agguantu
Frasi
ti parent custos sos momentos de segare sa pascéscia in domo anzena?! ◊ leàdela cun passéntzia! ◊ passiéncia: torra a cumenciai!◊ teni passiéntzia poita no nci at nudha de fai!
2.
sa zente at donau is passéntzias a is parentis de su mortu
Cognomi e Proverbi
prb:
ge no ti ant a fai santu po sa passiéncia!
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
patience
Inglese
endurance
Spagnolo
paciencia
Italiano
paziènza
Tedesco
Geduld.
pascenscíle , agt: pascenscile,
pascienscile,
pascientile,
passensile,
passessile Definizione
nau de ccn., chi est de naturale bonu de no pèrdere sa passiéntzia po dónnia cosighedha in contràriu, chi est de agguantu
Sinonimi e contrari
apassientadu,
ispaborzile,
pascenscíulu,
passentziosu
| ctr.
adasiosu,
físchidu,
ispascesciadu,
latranghigultzu
Frasi
fit un'ómine bonu e pascenscile ◊ su burdellu insoro lu suportas che mama pascenscile ◊ sos boes sunt animales pascensciles ◊ est pascescile isetendhe ◊ cun amore pascientile amos fatu su tribàgliu ◊ comintzat su pascenscile isetu tra sos duos giòvanos chi s'istimant ◊ isse est pascenscile e ponet mente a totu
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
patient
Inglese
forbearing
Spagnolo
paciente
Italiano
paziènte
Tedesco
geduldig.
pascenscíulu , agt, nm Sinonimi e contrari pascenscile, pascenscívile Etimo srd.
pascenscívile , agt, nm Sinonimi e contrari pascenscile Etimo srd.