sanguanèdha , nf: sanguinedha Sinonimi e contrari sambenedhu, tzurrete Frasi fut papendi sanguanedha ◊ po fai sa sanguanedha bodhint su sàngui de su procu Terminologia scientifica mng Etimo srd.
sàngui sàmbani
sanguidàdi , nf Definizione
su àere su matessi sàmbene de un'àteru, su èssere parentes custrintos
Frasi
po sa sanguidadi sa crésia non boliat a si ghetai apari tra fradilis e sorrestas
Traduzioni
Francese
consanguinité
Inglese
consanguinity
Spagnolo
consanguinidad
Italiano
consanguineità
Tedesco
Blutsverwandtschaft.
sanguígnu, sanguíngiu sambíngiu
sànguini sàmbani
sanguinígiu sambenízu
sanguinósu sambenósu
sangunài sambenàre
sangunàu sambanàu
sangunèra , nf Definizione
bobboi chi poniant a suspire sàmbene; in cobertantza, chie isfrutat s'àteru o istat a tropu in calecuna cosa chi dhi praghet / s. de mari = lampreu, zenia de pische chi assemizat a s'ambidha (petromyzon marinus)
Sinonimi e contrari
abbisui,
ambisújula,
angassua,
sambesuca,
sanghisúgina
Frasi
candu is sanguneras si funta bèni allogiadas dhas istacànt
2.
arratza de sangunera, nura mia: candu atacat a chistionai no nd'ispítzigat prus! ◊ sangunera pasteratza chi satzas is bramas chi ti assogant sangrendu a chini t'istimat (F.Onnis)
Terminologia scientifica
crp, hirudo medicinalis
Etimo
ctl.
sangonera
Traduzioni
Francese
sangsue
Inglese
leech
Spagnolo
sanguijuela
Italiano
sanguisuga
Tedesco
Blutegel.
sànguni sàmbani
sangusúisi sambesúca
sanía , nf Definizione su èssere o istare sanos, bene Sinonimi e contrari salude Frasi acudide a bos pasare, ànimas tristas: inoghe bos promito sa sania! (T.Giudice Marras)
saniài , vrb Definizione agiustare, aconciare una cosa o una chistione Sinonimi e contrari acodomai, aconciai, adaretzai, arragnare Etimo spn. sanear.
saniàre, saniàri sainài
sanidàde, sanidàdi , nf Definizione
su èssere sanu, sa salude; s'organizatzione chi pertocat sa cura de is maladias / ógiu de s. = zenia de meighina fata cun erbas
Sinonimi e contrari
salude
| ctr.
mabadia
Frasi
tui donas sanidadi a is malàdius
3.
mi croco e mi batis una tassa de ógiu de sanidade po su dolore, ca mi torrat in trassa! (R.Sardella)
Traduzioni
Francese
santé
Inglese
soundness,
health board
Spagnolo
sanidad,
salud
Italiano
sanità
Tedesco
Gesundheit.
sanidadósu , agt Definizione
chi faet sanare, chi curat
Sinonimi e contrari
saludadosu,
sanidosu
Frasi
santu Giacu, de totus festis tzerriau "sanidadosu autori" ◊ cussa est una funtana sanidadosa
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
curatif
Inglese
curative
Spagnolo
curativo
Italiano
curativo
Tedesco
heilsam.
sanidósu , agt Definizione
chi faet bene a sa salude, chi sanat / s. che mexina
Sinonimi e contrari
saludadosu,
sanidadosu,
sanu
Frasi
cust'àcua est sanidosa ◊ is cúcurus de is montis funt arricus de àiri sanidosa
2.
circu de pensai a su modu prus sanidosu de fai cumprèndiri a is pipius su chi est sutzedendu
Etimo
ltn.
sanitosus
Traduzioni
Francese
salubre
Inglese
sealthy
Spagnolo
saludable
Italiano
salubre
Tedesco
gesund.
saniète , nm Definizione
fragu bonu de papares, o in cobertantza légiu; in cobertantza e prus comunu, araxi, ispera frida, bentu de nie, mescamente cussu chi intrat in is filiduras de gennas e fentanas
Sinonimi e contrari
abra,
abrina,
araghe,
atza 1,
frina
/
cdh. spunzina
2.
sos muros los aiant arrebbussaos a ludru pro reparare assumancu su saniete chi intrabat incanalau ◊ sa cussorja abbarrabat istrempada dae sos sanietes ca fit in bassura ◊ za ifriscat in cussu saniete chi est tirandhe!…
Terminologia scientifica
tpm
Etimo
spn.
sainete
Traduzioni
Francese
courant d'air,
vent glacial
Inglese
draught,
cold wind
Spagnolo
corriente
Italiano
spìffero,
vènto gèlido
Tedesco
Luftzug,
Durchzug.
sanighédhu , agt Definizione min. de sanu, nau sèmpere candho si pregontat a unu comente andhat de salude: nau cun ironia, malàidu Sinonimi e contrari sanedhu Frasi - E sanighedhu ses? - Comente Deus cheret! 2. e sanighedhu, mih, chi no est, sempre de un'ispidale a s'àteru!…