spedriàu , pps, agt Definizione de spedriai; nau de terrenu, chi dh'ant illimpiau, ndhe ant pinnigau sa pedra Sinonimi e contrari cdh. spitrichinatu.
spedritziài , vrb: ispeldisciare*, sperdiciai, sperdissiai, sperditziai Definizione perdimentare sa cosa, ispèndhere dinare chentza contu e chentza cabu, po nudha, po cosas chentza importu o pagu sérias; irmundhiare, distrúere cosa Sinonimi e contrari aperdimentare, burrusciare, desbaratare, distrúere, isbaire, ispazetare, ispèldere, istravuciare, sparafiai | ctr. collire, contivizare Frasi sa cosa prus giusta est de bíviri sena si privai de su chi serbit ma puru sena sperditziai ◊ issu no fut che cudhus chi si sperditziànt fintzas a s'úrtimu sodhu in divertimentus ◊ narasidhu a non dhu sperdiciai, su dinai!
spedritziàu , pps, agt, nm: isperditziau*,
sperdiciau,
sperdissiau Definizione
de spedritziai; chi o chie distruet is benes, sa cosa, dha perdimentat chentza importu, chentza bisóngiu
Sinonimi e contrari
ibbaidore,
ispennijolu,
istrubberi,
istruibbenes,
sperdicieri,
stragioni
| ctr.
aorradori,
arreguadori,
arrisparmiosu
2.
furiat una fémina tropu spedritziada: dhi praxiat a comporai totu su chi dhi beniat a conca ◊ àteru dinai puru bollis, sperdiciau! ◊ ses papendu e bufendu a travessu cun is amigus, spedritziau!
Traduzioni
Francese
gaspilleur
Inglese
spendthrift
Spagnolo
despilfarrador
Italiano
scialacquatóre
Tedesco
Verschwender.
spedrítziu , nm: isperdíciu*,
sperdíssiu,
sperdítziu Definizione
su ispèndhere o pònnere cosa meda, tropu, chentza bisóngiu
Sinonimi e contrari
burrúsciu 1,
dispéndiu,
disperdíssiu,
istrubberia,
stràgiu
/
cdh. spaldítziu
| ctr.
avitu,
rispàrmiu
Frasi
gei ndi faint de sperdítziu de dinai, cussus amministradoris!… ◊ tronu malu, oi soi donandumí a su sperdíssiu! ◊ oi biveus in tempus de sperdítziu
Traduzioni
Francese
gaspillage
Inglese
waste
Spagnolo
derroche
Italiano
dispèndio
Tedesco
Aufwand,
Verschwendung.
spédriu , agt: ispérdidu,
spérdiu Definizione
chi si ch'est ispérdiu, andhau male deunudotu (nau mescamente de òperas), lassau idorrúere coment'est su logu solu, chentza contivigiare, candho no dhue abbitat gente
Sinonimi e contrari
irbandhonadu,
sderrutu,
solu
Frasi
seu crésciu corriatzu che tiria in is costeras spédrias de su monti
Traduzioni
Francese
perdu,
isolé
Inglese
wild,
secluded
Spagnolo
apartado,
retirado
Italiano
selvàggio,
sperduto
Tedesco
wild,
weltverloren.
spégu , nm: ispéigu*, spéigu Definizione pegus mortu, pérdiu, ibbandhonau, mescamente su chi abbarrat de ossos e de pedhe Sinonimi e contrari carunza, cóntzica, iscórtigu, moltolzu Frasi innòi si pigat fragu de spéigu.
spegulài speculài
spegulàri , nm Definizione fai su s. = fàere totu su chi si podet, su possíbbile.
speigài, speigàre , vrb: ispeigai* Definizione bogare de fundhu, distrúere deunudotu, mòrrere, bochíere; fintzes istratallare, fàere istesiare Sinonimi e contrari arroinare, irmundhiare, ispedichinare / bocare 2. speigau dh'agatint!
speigràxu , agt: ispeigaxu* Definizione chi costumat a cricare pegos mortos, chi dhi praghent is mortòrgios po sa petza Sinonimi e contrari petaju.
spéigu spégu
spéli , agt: ispeli* Definizione nau de una genia de pane fatu de landhe impastau cun terra (troco).
spèlta , nf Definizione trigu farru Terminologia scientifica lrs, Triticum aestivum ssp. spelta.
spéltu , agt: spertu,
spretu Definizione
chi est abbistu meda, chi cumprendhet luego
Sinonimi e contrari
abbillu,
abbistu,
ischidadu,
schidu
Frasi
oi ti biu spretu meda
Etimo
ctl., spn.
despert, despierto
Traduzioni
Francese
sagace
Inglese
astute
Spagnolo
sagaz
Italiano
sagace
Tedesco
scharfsinnig.
spèndi, spèndiri , vrb: ispèndhere* Definizione giare, impreare o pònnere a calecuna cosa, nau mescamente de dinare, de benes chistios, de fortzas e àteru, in càmbiu de calecuna àtera cosa o bene, po un'iscopu, po unu lúcuru, po torracontu, po comporare Sinonimi e contrari galtare | ctr. balanzare, introitare Frasi su vicàriu, fatzat una missixedha istrinta istrinta… de spendi pagu! ◊ si fut fata curai spendendu totu su dinai ◊ pagu spendit, pagu bufat, no che cudhus chi s'isperditziant fintzas s'úrtimu sodhu ◊ si andaus in logu de arbergu si spendit una perra de conca!
spéndinu , nm Sinonimi e contrari abbaeta, impanniada, pagnada, sproidórgiu Terminologia scientifica dmo.
spendirítzu , agt, nm Sinonimi e contrari
ispendhidore,
ispennijolu
/
cdh. spindaríciu
Traduzioni
Francese
dépensier
Inglese
squandering,
squanderer
Spagnolo
manirroto
Italiano
spenderéccio
Tedesco
verschwenderisch.
spéndiu , pps: ispéndhidu Definizione de spèndiri Sinonimi e contrari ispesu.
spéndula , nf: ispéndhula*,
spíndua Definizione
genia de tubbu, de cannone, ue essit abba calandho de artu a càntaru; tzurru mannu de abba chi essit de unu monte e fintzes una genia de iscrébigu, de iscabiossu, orroca arta de ue s'abba de un'erriu orruet a bàsciu
Sinonimi e contrari
istrampu,
turràrgiu
Frasi
su pipiu si ndi andat acanta de sa spéndula po intendi su sciorrocu de s'àcua
2.
as a biri una spéndula de luxi e is ogus e s'ànima ti at a iscrariai (S.A.Spano)
Traduzioni
Francese
cascade
Inglese
waterfall
Spagnolo
cascada
Italiano
cascata
Tedesco
Wasserfall.
spendulài , vrb: ispinduai Definizione nau de abba, essire a tzurros, benare a forte, a ispéndula Sinonimi e contrari irrusciare, spiciurrai, tzurrai Etimo srd.