A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

sachéri , nm Definizione chie càrrigat o iscàrrigat sacos prenos Sinonimi e contrari bastàsciu Cognomi e Proverbi smb: Saccheri Etimo srd.

sachería sacaría

sachèta , nf: sachita Definizione genia de sacu largu (ma a logos fintzes sacu piticu, busta manna)/ bentre de s. = bentrimannu, matudu; dormire che s. = drommire meda, a sonnu surtu Sinonimi e contrari balleta, sacedha / sachitu Frasi su frenucu lu batiant a sachetas a lu còchere ◊ sacheta bódia no bi répiat ritza ◊ sas sachetas betzas las apo postas a bàtile ◊ de laore ndhe apo prenu totu is cúgios, de fae ndhe apo prenu una sachita ◊ chi tenit patata, pongiadamindi una sachita! Terminologia scientifica stz Etimo srd. Traduzioni Francese sac Inglese sack Spagnolo saco, bolsa Italiano sacco Tedesco Sack.

sachetòne , agt, nm Definizione nau de unu a disprétzu, chi est bentre de sacheta, bentrimannu Sinonimi e contrari bentrone, bentrudu, matimannu Frasi za si che ndhe tzacat in ragas, de cosa, cussu sachetone! Etimo srd.

sachínu , avb Definizione a s. = a zisa de sacu, che unu sacu; rúere a s. (nau de ccn.) = orrúere chentza si pòdere abbàlere, chentza si pòdere aferrare a nudha Frasi si che imbolat a sachinu a supra de s'àinu ◊ s'imbreagu si est drommidu a sachinu ◊ est rutu a sachinu e si at truncadu un'ossu de su bratzu Etimo srd.

sachíta sachèta

sachítu , nm Definizione min. de sacu, sacu piticu de orrobba téssia, o fintzes pitichedhedhu de paperi Sinonimi e contrari cunedha, sachedhu Traduzioni Francese sachet Inglese gag Spagnolo bolsa, bolsita Italiano sacchétto Tedesco kleiner Sack.

sàciula , nf: sàtzula Definizione fundhurúgiu de sa lissia; coment'e unu pannitzu mannu acapiau a is bàtoro càbudos po pigare cosa, mescamente orrobba, o fintzes a pònnere su chinisu po sa lissia Sinonimi e contrari bogaderi, àtzula Etimo crsn.

sacòne, sacòni , nm Definizione banita a sacu, prena de fògia sicada de moriscu (terga) o de pàgia o àteru, aperta a tretos po dha pòdere murigare e aderetzare de no abbarrare a fossos; fintzes sacu mannu / saconedhu de budhixedha = orrugu de istentina grussa de procu chi prenent se sàmbene cundhiu po d'orrostire o còere a budhiu Sinonimi e contrari bainta, ballita, istrabunta, mantabafu, sabanita, tramata 1 Modi di dire csn: drommire che s. = meda, a sonnu surtu; illichidare sos sacones (a unu parente) = pinnicaindi totu su chi tenit Frasi su sacone si prenat cun terga de moriscu o cun paza de trigu ◊ so istracu de mi boltare: su sacone paret imbutidu de pistija, no resesso a m'ingalenare ◊ mantabafu dh'emu a nai… dus saconis prenus a mamma de sèssiri! 2. tue ses ricu ca as illichidadu sos sacones de sos àteros! (G.Ruju) 3. is furonis, a is bérchidus de su meri, si funt fuius e ant lassau fintzas su saconi! Etimo itl. saccone Traduzioni Francese paillasse Inglese paillasse Spagnolo jergón Italiano paglierìccio Tedesco Strohsack.

sàcra , nf Definizione sa funtzione de candho a unu su píscamu dhu cunsacrat a preide; fintzes funtzione po cunsacrare una crésia Frasi in domo de sos Portolos aiant fatu festa manna, comente si costumabat pro una sacra (S.Spiggia) Traduzioni Francese consécration d'un prêtre Inglese ordination Spagnolo ordenación, dedicación Italiano consacrazióne sacerdotale Tedesco Weihe.

sacramentài , vrb: sacramentare Definizione giare is sacramentos; rfl. pigare is sacramentos / mòrrere sacramentadu = cun is sacramentus (cunfessau, comunigau, oliau) Traduzioni Francese administrer les sacrements Inglese to administer the sacraments to (s.o.) Spagnolo sacramentar Italiano sacramentare Tedesco die Sakramente spenden oder austeilen.

sacramentàle, sacramentàli , agt Definizione de is sacramentos, chi pertocat is sacramentos.

sacramentàre sacramentài

sacramentàu , pps, agt Definizione de sacramentare / Cristus s. = s'óstia cunsacrada.

sacraméntu , nm Definizione segundu sa dotrina de sa Crésia católica, signale e médiu de sa gràtzia de Deus; mescamente si narat de s'óstia cunsacrada, de s'eucaristia Frasi is sacramentus funt seti ◊ adorat su Sacramentu sentza su conoscimentu de sa perfeta arrexoni ◊ a mama deo rispeto e adoro chei su Sacramentu intrendhe a Missa (Nínniri)◊ siat alabau su santíssimu Sacramentu! Terminologia scientifica prdc Traduzioni Francese sacrement Inglese sacrament Spagnolo sacramento Italiano sacraménto Tedesco Sakrament.

sacràre , vrb: sagrare Definizione intregare, su s'intregare, giare totu su tempus a calecunu iscopu, a Deus, giare su sacramentu po fàere a preide o a píscamu / za che la sacras!…(ammeletzu) = bai ca mi dha pagas! Sinonimi e contrari cunsagrai Frasi candho sagrant unu préide o unu mussennore dhis ponent sas manos in pitzu de sa conca ◊ bi aiat príteros chi sacraiant a fortza de dinari e non de isséntzia ◊ Don Pinna at sacrau s'annu passau Etimo ltne. sacrare Traduzioni Francese consacrer Inglese to consecrate Spagnolo consagrar Italiano consacrare Tedesco weihen.

sacràriu , nm Definizione in crésia, genia de armadiedhu serrau, de materiale pretziau, inue si chistit su càlighe de is óstias cunsacradas, su Santíssimu; fintzes logu inue si betat samunadura de cosas sacras Frasi acabbada sa funtzioni, su predi nci at torrau su Santíssimu a su sacràriu Terminologia scientifica prdc Traduzioni Francese ciborium, tabernacle Inglese tabernacle Spagnolo tabernáculo Italiano cibòrio, tabernàcolo Tedesco Tabernakel.

sacrefíssiu , nm: sacrifíciu, sacrifíssiu, sacrifítziu Definizione pelea manna, patimentu, su si privare de cosas necessàrias o chi praghent ca no si ndhe podet fàere a mancu o fintzes po un'iscopu, coment'e donu, oferta a Deus Frasi cussus pòburus cun s'agiudu de Deus e cun su sacrifíciu arrennescint a si fai onori! ◊ candho dha papais sa cosa bella zai bosi praghet, solu ca no cherís fàere mancu unu sacrifítziu!

sacrificài, sacrificàre , vrb Definizione (rfl. puru) fàere sacrifícios, pigare pelea, múngia, fàere isfortzos, su si privare de cosas necessàrias o chi praghent, po un'iscopu, fintzes coment'e donu, oferta Sinonimi e contrari penetentziai, penoriare, tribbulai | ctr. bodire, gosai Frasi apo a sacrificare note e die po fàere cuntenta a tie! ◊ totu amus su dovere de nos sacrificare pro sos chi ant bisonzu de nois ◊ no fiat totu arrosas e frois sa vida nosta, bisongiàt a sacrificai! ◊ dh'iat sèmpere sacrificada sa vida, sèmpere pòberu, ma cun cussu pitariollu s'intendhiat erricu ◊ issa aiat sacrificadu sa vida sua pro custu frade e a cantos ómines l’aiant chircada aiat tancadu su coro 2. un'arroca manna totu trabballara fut s'artari aundi su sacerdotu a is deus sacrificàt e dhus avocàt Traduzioni Francese sacrifier Inglese to sacrifice Spagnolo sacrificar Italiano sacrificare Tedesco opfern.

sacrificàu , pps, agt Definizione se sacrificare; chi est patindho meda, sèmpere faendho isfortzos 2. sa pubidha, de cantu est sacrificada, no acudit mancu a andari a crésia (G.Mura).